Encyklika „Dilexit nos” streszczeniem dotychczasowego nauczania papieża Franciszka

Papież napisał tę encyklikę gdyż uważa, że konieczne jest obudzenie w dzisiejszym świecie zrozumienia czym jest serce – tłumaczy Marcin Przeciszewski w komentarzu z cyklu #OpinieKAI. Prezes KAI komentuje nową encyklikę Franciszka o Najświętszym Sercu Jezusa „Dilexit nos”.

„Dilexit nos – o miłości ludzkiej i Bożej Serca Jezusa Chrystusa”

Papież napisał tę encyklikę gdyż uważa, że konieczne jest obudzenie w dzisiejszym świecie zrozumienia czym jest serce.

Serce,  Franciszek postrzega jako najbardziej intymne centrum człowieka –  jako wyraz całości osoby. Mówi wręcz, że „to ja jestem moim sercem”. Dodaje, że to właśnie „serce mnie wyróżnia, kształtuje moją tożsamość i jednoczy mnie w komunii z innymi ludźmi”.

Apeluje więc o „powrót do serca” – w dzisiejszym świecie, który coraz bardziej zniewolony jest konsumpcjonizmem, pogonią za skutecznością i sukcesem.

Papież podkreśla, że to właśnie dzięki sercu, stajemy się zdolni do zdrowych i szczęśliwych relacji oraz do budowania Królestwa miłości i sprawiedliwości na tym świecie.

Zauważa też, że „w erze sztucznej inteligencji nie możemy zapominać, że do ocalenia człowieczeństwa nie zbędne są poezja i miłość”, które posługują się językiem serca.

Franciszek pokazuje w swej encyklice, że Bóg jest w swej najgłębszej istocie „bliskością, współczuciem i czułością”. Tłumaczy, że Serce Jezusa jest „naturalnym wyrazem i symbolem tej niezmierzonej miłości”.

Podkreśla, że Najświętsze Serce Jezusa jest w gruncie rzeczy syntezą Ewangelii. Apeluje więc o zjednoczenie z Sercem Jezusa i czerpanie stąd siły.

Dostrzega zatem potrzebę odnowienia nabożeństwa do Serca Chrystusa

Pisze, że „Nabożeństwo do Serca Chrystusa jest istotne dla naszego życia chrześcijańskiego, ponieważ oznacza pełne wiary i adoracji otwarcie na tajemnicę Bożej i ludzkiej miłości”.

Zachęca do odnowienia nabożeństwa do Serca Chrystusa także po to, by przeciwstawić się „nowym przejawom «duchowości bez ciała», które mnożą się w społeczeństwie” „Rezultatem tego – dodaje  –  jest  chrześcijaństwo, które zapomniało o czułości wiary, o radości z oddania się służbie, czy gorliwości misji prowadzonej pomiędzy ludźmi .

Będąc jezuitą Franciszek przypomina także znaczenie kultu Serca Pana Jezusa dla Towarzystwa Jezusowego. Bo duchowość jezuicka bazuje na umiejętności rozeznawania, ale właśnie w perspektywie Bożej miłości.

Franciszek przypomina także historyczne objawienia św. Małgorzaty Marii Alacoque z  lat 1673 – 1675. Podczas tych objawień sam Pan Jezus upomniał się o ustanowienie tego święta.

Tak jak zwykle w Kościele, nie było to ani łatwe ani proste. Liturgiczne święto Serca Pana Jezusa ustanowił w sto lat później, w 1765 r. papież Klemens XIII, a w 1856 r. papież Pius IX uroczystość Najświętszego Serca Pana Jezusa uczynił obowiązującą w Kościele powszechnym. 

Warto wspomnieć, że Polska była jednym z tych krajów, gdzie kult Najświętszego Serca Jezusa rozpowszechnił się najszybciej, jeszcze przed objawieniami Małgorzaty Alacoque.

Powołanie do przemiany świata

Zdaniem papieża Serce Jezusa wzywa nas do głębokiej przemiany świata. Zauważa, że „Jezus przyniósł wielką nowość uznania godności każdej osoby, a  przede wszystkim tych osób, które zostały zakwalifikowane jako «nie godne»”. Wyjaśnia, że jest to „ nowa zasada w historii ludzkości, zgodnie z którą człowiek jest tym bardziej «godny» szacunku i miłości, im jest słabszy, bardziej nieszczęśliwy i cierpiący. Zatem mistyka chrześcijańska winna być połączona nierozdzielnie z zasadą braterstwa.

Encyklika wzywa więc do budowania cywilizacji miłości za św. Janem Pawłem II, do budowania społeczeństwa sprawiedliwości, pokoju i braterstwa.

Trzeba powiedzieć na zakończenie, że encyklika „Dilexit nos” jest też bardzo osobistym dokumentem papieża Franciszka – jakby streszczeniem jego dotychczasowego nauczania. Od samego początku pontyfikatu wzywa on do budowaniu Kościoła, który jest wspólnotą miłości i „szpitalem polowym”. Temu też służy rozpoczęte przez niego dzieło Synodu. Wreszcie Franciszek cały czas apeluje o świat bardziej sprawiedliwy, oparty nie na walce lecz na miłości, a w szczególności mówi o tym w encyklice „Fratelli Tutti”.

To trochę podobnie jak Jan Paweł II, dla którego osnową całego pontyfikatu była idea  Bożego Miłosierdzia i rozwój kultu Bożego Miłosierdzia.

Marcin Przeciszewski

Prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej.