Episkopat zakończył weryfikację akt IPN

Zakończenie prac Kościelnej Komisji Historycznej i Zespołu ds. Oceny Etyczno-Prawnej było jednym z tematów obrad 342. Zebrania Plenarnego Konferencji Episkopatu Polski. Odbyło się ono 22 listopada na Jasnej Górze.

Abp Sławoj Leszek Głódź poinformował, że jako łącznik pomiędzy Konferencją Episkopatu Polski a Kościelną Komisją Historyczną oraz Zespołem ds. Oceny Etyczno-Prawnej przekazał już owoce prac obu tych gremiów Prezydium KEP. Następnie opracowania te zostaną przekazane Nuncjaturze Apostolskiej w Warszawie, a za jej pośrednictwem Stolicy Apostolskiej.

Abp Gódź poinformował, że Kościelna Komisja Historyczna przygotowała w oparciu o swe badania opracowanie dotyczące całokształtu działań komunistycznych służb wobec Kościoła katolickiego w Polsce. Poszczególne części tego kilkudziesięciu stronicowego dokumentu dotyczą: założeń ideologii marksistowskiej wobec religii, zarysu stosunków państwo-Kościół w PRL, represji wobec duchowieństwa i sióstr zakonnych w czasach PRL oraz prób dezintegracji Kościoła katolickiego przez bezpiekę.

Końcowa część dokumentu stanowi podsumowanie wyników badań zasobów archiwalnych IPN nt. obecnych członków Episkopatu Polski. Integralną częścią dokumentu są ponadto aneksy zawierające szczegółowe sprawozdania dotyczące dokumentacji przechowywanej w IPN na temat duchownych, którzy dzisiaj są biskupami, a zostali zarejestrowani przez organa bezpieczeństwa PRL. Oprócz tego opracowanie zawiera szeroką bibliografię tematu.
Cała ta praca ma wielkie znaczenie historyczne. Jest także przykładem dla innych grup społecznych, gdyż Kościół jest w Polsce jedynym środowiskiem, który zdecydował się na tak dogłębne badania w IPN. „Z tej próby wyszliśmy zwycięsko, autorytet Kościoła nie ucierpiał” – stwierdził abp Głódź.

Po dokonaniu tych prac materiał został poddany ocenie Zespołu ds. Oceny Etyczno-Prawnej.
Bp Stanisław Budzik powiedział KAI, że na ręce Zespołu ds. Oceny Etyczno-Prawnej wpłynęły oświadczenia wszystkich biskupów, których akta badała w IPN Kościelna Komisja Historyczna. Zespół ten przestudiowawszy wyniki prac Komisji orzekł, że nie ma podstaw, aby kwestionować oświadczenia biskupów, którzy wyjaśnili swój sposób kontaktów ze służbą bezpieczeństwa. „Wykazano, że siła tych dokumentów nie jest wystarczająca, aby formułować zarzut świadomej współpracy wobec któregokolwiek z obecnych biskupów” – oświadczył sekretarz generalny Konferencji Episkopatu Polski.

Hierarcha dodał, że nie ma dowodów o nieposłuszeństwie kanonicznym tych duchownych, o których mówią dokumenty znalezione przez Kościelną Komisję Historyczną. Kontakty te odbywały się bowiem za zgodą ich przełożonych.

Bp Budzik poinformował, że biskupi zadecydowali, aby istotne wyniki tych prac zostały opublikowane w formie książkowej. Zastrzegł, że nie zostaną opublikowane nazwiska biskupów, których akta są tam omawiane. „Nie będziemy wchodzić w kwestie konkretnych nazwisk, gdyż nazwiska te przekazujemy do Stolicy Apostolskiej” – wyjaśnił sekretarz generalny KEP. Dodał, że w publikacji pokazany zostanie cały mechanizm działań Służby Bezpieczeństwa wobec Kościoła w czasach PRL.