Franciszek zachęca do rozwijania przyjaźni katolicko-koptyjskiej

Do rozwijania przyjaźni i dialogu ekumenicznego między katolikami a koptami zachęcił Ojciec Święty w przesłaniu skierowanym do zwierzchnika Kościoła koptyjskiego, patriarchy Aleksandrii i papieża całej Afryki Teodora (Tawadrosa) II.

Wasza Świątobliwość, umiłowany Bracie w Chrystusie,

Dziewiąty Dzień Przyjaźni Koptów i Katolików stwarza mi okazję, by raz jeszcze wyrazić serdeczną wdzięczność za duchowe więzi łączące Stolicę Piotrową i Stolicę św. Marka oraz zapewnić Ciebie o mojej niezawodnej przyjaźni w Chrystusie.

Wsłuchując się w słowa Chrystusa: „Wy jesteście przyjaciółmi moimi, jeżeli czynicie to, co wam przykazuję” (J 15, 14), niech nam będzie wolno kontynuować naszą pielgrzymkę chrześcijańskiego braterstwa, zwłaszcza w ramach przygotowań do przyszłorocznych obchodów dziesiątej rocznicy naszego pamiętnego spotkania w Rzymie i pięćdziesiątej rocznicy historycznego spotkania papieża Pawła VI z papieżem Szenudą III.

Przyjaźń jest najpewniejszą drogą do osiągnięcia jedności między chrześcijanami, gdyż w niej widzimy oblicze samego Chrystusa, który nie nazywa nas już sługami, lecz przyjaciółmi (por. J 15, 15) i który modli się, abyśmy „wszyscy stanowili jedno” (J 17, 21). Niech wstawiennictwo św. Atanazego, którego życie i nauczanie inspiruje oba nasze Kościoły, prowadzi nas w drodze ku pełnej widzialnej komunii.

Drogi Bracie w Chrystusie, zbliżając się do uroczystości Zesłania Ducha Świętego, modlę się, aby Duch Święty coraz bardziej nas jednoczył i obdarzał swoimi darami pocieszenia naszą cierpiącą rodzinę ludzką, zwłaszcza w tych dniach pandemii i wojny.

Zapewniając o mojej stałej duchowej bliskości, składam modlitewne życzenia pomyślności i pogody ducha, i serdecznie wymieniam z Waszą Świątobliwością braterski uścisk pokoju w Zmartwychwstałym Panu.

Rzym, u św. Jana na Lateranie, 10 maja 2022 r.

FRANCISZEK

Koptowie są potomkami starożytnych Egipcjan. Wyraz „Kopt” oznacza po prostu „Egipcjanin”, ponieważ wszyscy Egipcjanie byli w VII w. chrześcijanami. Egipt był wtedy głównym chrześcijańskim centrum, a Aleksandria współzawodniczyła z Rzymem o kościelne przywództwo. „Kopt” jest również synonimem „chrześcijanina”. Wyraz „Kopt” podobnie jak „Żyd” – swym znaczeniem obejmuje zarówno przynależność narodową, jak i religijną. Dopiero po wiekach, gdy tereny te podbili muzułmańscy Arabowie, narzucając miejscowej ludności swój język i wiarę, nazwa Koptowie zaczęła się odnosić do tych mieszkańców Egiptu, którzy zachowali wiarę chrześcijańską, posługując się zarazem na co dzień arabskim. Język koptyjski stał się zaś językiem martwym, używanym jedynie w Kościele. Znakiem przynależności do Kościoła jest wytatuowany krzyżyk na przegubie ręki. Taki tatuaż dziecko koptyjskie otrzymuje po chrzcie.

W ciągu wieków Koptowie przechodzili różne koleje losu, w tym wiele chwil trudnych, a nawet tragicznych. Bardzo ciężkie prześladowania chrześcijan pierwszych trzech wieków w całym Cesarstwie Rzymskim dały Kościołowi koptyjskiemu wielką liczbę czczonych do dzisiaj męczenników i świętych. O rozmiarach i nasileniu tych represji świadczy fakt, że zapoczątkowały one nową rachubę czasu, zwaną erą męczenników. Rozpoczęła się ona 29 sierpnia 284 r. i właśnie odtąd Koptowie liczą lata. Ich kalendarz składa się z 12 miesięcy po 30 dni i trzynastego, liczącego 5 dni.

Gdy w 640 r. Arabowie rozpoczęli podbój Egiptu, co zapoczątkowało narzucanie miejscowej ludności nowej religii – islamu, często towarzyszyły temu fale prześladowań. Ale były też długie okresy względnego spokoju i one to, obok gorliwości w wierze, patriotyzmu oraz przywiązania do zwyczajów, języka i tradycji, pozwoliły Koptom zachować do dzisiaj swoją wiarę. W ten sposób są oni dziś największym arabskojęzycznym ludem chrześcijańskim.

Współczesny Chrześcijański Prawosławny Kościół Koptyjski Egiptu – jak brzmi jego oficjalna nazwa – liczy 8-12 mln wiernych w samym Egipcie i ok. 2 mln w diasporze. Na jego czele stoi Papież Afryki i Patriarcha Świętej Stolicy św. Marka – Aleksandrii – Tawadros II.