Franciszkanie znów w Inowrocławiu

Na zaproszenie abp. Wojciecha Polaka Bracia Mniejsi Konwentualni Prowincji św. Maksymiliana, a więc ci sami, którzy od wieków modlą się i pracują w Gnieźnie, obejmą inowrocławską parafię pw. Świętego Krzyża. Będzie to ich powrót do miasta nad Notecią, zakon bowiem miał w Inowrocławiu swój klasztor już w XIII wieku.

Konwent ufundował książę kujawski Kazimierz w północno-wschodniej części miasta, zajmowanej dziś przez Plac Klasztorny. Książę zamierzył dla mnichów pracę misyjną na terenach zamieszkanych przez pogańskich Prusów, ale nie tylko. Bracia mniejsi mieli również sprawować duszpasterską opiekę na miejscowym ludem i z zadania tego, podobnie jak z wielu innych, wywiązali się znakomicie. Brali czynny udział w organizowaniu miasta, kształcili jego mieszkańców, a także doradzali księciu, także w sprawach politycznych.

Ich klasztor był często miejscem spotkań i pertraktacji politycznych. W surowych zakonnych salach decydowały się niejednokrotnie losy wojny lub pokoju. Duchowi synowie św. Franciszka z Asyżu byli podporą nie tylko Kazimierza, ale i jego następców. Co ciekawe, konwent inowrocławski zaliczał się wówczas do najstarszych i największych w Polsce, zaraz po wrocławskim i krakowskim. Stanowił kustodię obejmującą klasztory pruskie i wielkopolskie. Dopiero pod koniec XIII wieku ustąpił w godności klasztorowi gnieźnieńskiemu.

Franciszkanie zgromadzili wiele ksiąg, stworzyli pierwszą bibliotekę i prowadzili szkołę. Niestety księgi nie dotrwały do naszych czasów. Klasztor płonął kilkakrotnie. W 1239 roku spalił go książę Świętopełk, w 1431 roku Krzyżacy, ogień wybuchł też w 1656 roku w czasie „potopu szwedzkiego”. W 1705 roku staraniem gwardiana ojca Remigiusza Woykowskiego postawiono nowy, murowany gmach. Służył ojcom nieco ponad wiek. Dekretem króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III z 20 maja 1819 roku zniesiono zakon franciszkanów w Inowrocławiu. Zakonników przeniesiono do klasztoru franciszkańskiego w Gnieźnie.

Ostatnim inowrocławskim gwardianem był o. Kajetan Kisielewski, który zmarł w 1837 roku w Gnieźnie. Bibliotekę i całe archiwum zakonu wywieziono w nieznane miejsce, a uratowane ołtarze, rzeźby i obrazy są do dziś w wyposażeniu inowrocławskiego kościoła pw. św. Mikołaja. Po pożarze w 1872 roku mury kościoła i klasztoru franciszkańskiego ostatecznie zrównano z ziemią. Teraz, po blisko dwóch stuleciach nieobecności, franciszkanie podejmą przerwaną nie z własnej woli służbę.

„Ufam, drodzy Bracia i Siostry, że z otwartymi ramionami przyjmiecie Braci Mniejszych Konwentualnych i sprawicie, że na gościnnej inowrocławskiej ziemi szybko ponownie poczują się jak w domu. Wyrażam również nadzieję, że obecność duchowych synów św. Franciszka z Asyżu przyczyni się do odnowienia i ożywienia wiary mieszkańców Inowrocławia oraz całego regionu” – napisał w komunikacie ogłaszającym przybycie franciszkanów do Inowrocławia abp Wojciech Polak, który jutro dokona wprowadzenia w urząd proboszcza o. Daniela Pliszki OFM Conv.