Gdańsk: trwają uroczystości poświęcenia Bursztynowego Ołtarza Ojczyzny

W Gdańsku rozpoczęły się wczoraj dwudniowe uroczystości z okazji poświęcenia Bursztynowego Ołtarza Ojczyzny w 47. rocznicę Wydarzeń Grudniowych na Wybrzeżu oraz 36. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w Polsce.

W piątkowy wieczór w gmachu Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na Ołowiance odbył się Koncert Symfoniczny Muzyki Polskiej w wykonaniu Orkiestry Polskiej Filharmonii Bałtyckiej pod dyrekcją Łukasza Borowicza.

W wydarzeniu wzięli udział: abp Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce, abp Sławoj Leszek Głódź, metropolita gdański, biskupi pomocniczy Wiesław Szlachetka i Zbigniew Zieliński, a także bp Edward Janiak z diecezji kaliskiej. Ponadto byli obecni: minister Jarosław Sellin, sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, minister Marian Banaś, szef Krajowej Administracji Skarbowej oraz wojewoda pomorski Dariusz Drelich wraz z małżonką. Na widowni zasiedli również: prof. Stanisław Radwański, były rektor gdańskiej Akademii Sztuk Pięknych i projektant ołtarza oraz Mariusz Drapikowski, słynny pomorski artysta bursztynnik i współautor projektu, który w trakcie uroczystości ofiarował arcybiskupowi Głódziowi płaskorzeźbę wizerunku Matki Bożej w srebrze, wyrażając przy tym wdzięczność za kontynuowanie prac związanych z bursztynowym ołtarzem.

Koncert poprzedził wstęp ks. kanonika Ludwika Kowalskiego, proboszcza bazyliki św. Brygidy w Gdańsku i wykład prof. Krzysztofa Polkowskiego, Rektora Akademii Sztuk Pięknych, który ukazał historię i dzieje bazyliki oraz ideę powstawania bursztynowego ołtarza.

Podczas wykładu prof. Polkowski zwrócił uwagę, że ołtarz jest dziełem wyjątkowym i nie można go z niczym porównać. – Powierzchnia ołtarza – 120 metrów kwadratowych – znacznie wykracza poza inne znane kompozycje wykorzystujące w swojej architekturze bursztyn, w tym osławioną Bursztynową Komnatę, która ma zaledwie 86 metrów kwadratowych.

– Z inicjatywy ks. prałata Henryka Jankowskiego w 2000 r. narodził się pomysł wybudowania w bazylice św. Brygidy bursztynowego ołtarza. Dzieło stało się symbolem dziękczynienia Bogu za dar wolności dla narodu polskiego i wdzięczności za pontyfikat Jana Pawła II. Po śmierci ks. Jankowskiego dalszej budowy podjął się obecny proboszcz bazyliki, ks. kanonik Ludwik Kowalski. Natomiast nowe inspiracje i pomysły, znacznie rozszerzające pierwotny projekt, wniósł abp Sławoj Leszek Głódź – podkreślił prelegent.

Rektor Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku przybliżył też zebranym symbolikę ołtarza, którego centralnym elementem jest obraz Matki Bożej – patronki Świata Pracy – namalowany przez ks. Franciszka Znanieckiego po masakrze grudniowej z 1970 roku. W 2001 r. Madonna i Dzieciątko otrzymały bursztynowe korony poświęcone przez Jana Pawła II, a także wspaniałą, rzeźbioną sukienkę z unikatowej odmiany białego bursztynu. Po obydwu stronach obrazu rozmieszczono figury św. Brygidy Szwedzkiej i św. Elżbiety Hesselblad. Po bokach prezbiterium zasiadają duże majestatyczne figury z brązu przedstawiające Jana Pawła II i kard. Stefana Wyszyńskiego. Pod sklepieniem zrywa się do lotu biały bursztynowy orzeł.

W centralnej osi ołtarza widnieje powstała w 2000 r. niemal dwumetrowa monstrancja z bursztynu, wykorzystywana podczas procesji Bożego Ciała ulicami Gdańska. Została tam umiejscowiona decyzją obecnego metropolity gdańskiego. W tym samym czasie w ołtarzu umiejscowione zostały również relikwiarze metrowej wysokości zawierające krew św. Jana Pawła II i bł. ks. Jerzego Popiełuszki – mówił prof. Polkowski.

Prelegent podkreślił też wyraźnie, że nowe elementy ołtarza to wynik idei kontynuacji budowy bursztynowej nastawy, z którą wyszedł metropolita gdański. – Zebrał na nowo twórców ołtarza – prof. S. Radwańskiego i M. Drapikowskiego oraz Mariusza Gliwińskiego. Tym samym ołtarz zyskał olbrzymich rozmiarów winorośl – symbolizującą Chrystusa. Kolejnymi elementami będą złote łany zbóż z bursztynowymi kłosami, które symbolizują Eucharystię. Zwieńczeniem będą polskie krzyże z elementami bursztynu – ojczyźniane, niepodległościowe, solidarnościowe, partyzanckie i te z przydrożnych kapliczek – zaznaczył.

Po wykładzie, nagrodzonym przez wiernych gromkimi oklaskami, arcybiskup Głódź podziękował prof. Polkowskiemu za wygłoszoną prelekcję, wręczając magnificencji rektorską buławę.

Po części wykładowej nastąpiła uczta muzyczna – koncert zatytułowany: „Muzyka zatopiona w bursztynie” pod kierownictwem muzycznym prof. Romana Peruckiego, dyrektora Polskiej Filharmonii Bałtyckiej im. Fryderyka Chopina w Gdańsku. W koncercie wystąpili: Łukasz Borowicz – dyrygent, pochodząca z Korei Południowej Bomsori Kim – skrzypaczka, laureatka II nagrody 15. Międzynarodowego Konkursu Skrzypcowego im. Henryka Wieniawskiego oraz Orkiestra Polskiej Filharmonii Bałtyckiej.

Zebrani usłyszeli następujące utwory polskich kompozytorów: „Koncert skrzypcowy d-moll op. 22” Henryka Wieniawskiego, „Musique scintillante” Krzysztofa Meyera, „Hymne papal” Piotra Mossa oraz dzieło „Sinfonia Sacra” Andrzeja Panufnika.

Po koncercie głos zabrał prof. Stanisław Radwański, który zwrócił uwagę na intensywność prac wykonanych w tak krótkim czasie, dziękując metropolicie gdańskiemu za mobilizację i wszelkie dobre wskazania.

Całość uroczystości podsumował arcybiskup Głódź, który podkreślił znaczenie czasu, który każdy z nas otrzymał od Pana Boga. Czas ten trzeba było jak najlepiej i efektywnie wykorzystać. Hierarcha podkreślił, że tak też stało się w tym przypadku. Bursztynowy Ołtarz Ojczyzny, wzniesiony na 100-lecie odzyskania Niepodległości upamiętnia wszystkich, którzy dobrze i ofiarnie zagospodarowali swój czas, służąc Ojczyźnie.

Uroczystości związane z odsłonięciem i poświęceniem Bursztynowego Ołtarza Ojczyzny będą kontynuowane dziś. O godz. 16 celebrowana będzie w bazylice św. Brygidy Msza św. pod przewodnictwem abp. Salvatore Pennacchio, nuncjusza apostolskiego w Polsce, w której weźmie udział prezydent Andrzej Duda. Liturgia będzie transmitowana przez Telewizję Trwam, a każdy z uczestników celebracji otrzyma pamiątkową książeczkę liturgiczną.

Warto nadmienić, iż z okazji dzisiejszych uroczystości został też przygotowany okolicznościowy album, w którym znajdują się unikatowe zdjęcia bazyliki i bursztynowego ołtarza, a także ukazane są postaci bł. ks. Jerzego Popiełuszki i ks. prałata Henryka Jankowskiego. Ponadto zamieszczone też zostały zdjęcia z ważniejszych uroczystości patriotycznych odbywających się w ostatnim czasie w archidiecezji gdańskiej.

Kościół św. Brygidy w Gdańsku pochodzący z przełomu XIV i XV w. przeszedł do historii w sierpniu 1980 r. podczas strajków robotniczych w Gdańsku. Był także jednym z centrów spotkań podziemnej Solidarności w następnych latach.