Gliwice- Łabędy: odsłonięto tablicę upamiętniająca Tragedię Górnoślązaków

Tablicę upamiętniającą deportacje Ślązaków do ZSRR odsłonięto 13 lutego w Gliwicach – Łabędach. Tu znajdował się jeden z największych obozów zbiorczych, skąd deportowani byli wywożeni w głąb Rosji. Z okazji 65. rocznicy jednych z najtragiczniejszych wydarzeń w powojennej Polsce odbyła się uroczysta Eucharystia, odsłonięto także tablicę pamiątkową, którą pobłogosławił bp Jan Wieczorek.

Z obozu w Łabędach w głąb Rosji wywieziono kilkadziesiąt tysięcy Górnoślązaków, byli to w przeważającej mierze górnicy, ale także hutnicy i kolejarze. Mężczyźni mieli stanowić tanią siłę roboczą dla ZSRR. Do kraju wróciła tylko część deportowanych.

Tragedię Górnoślązaków ma upamiętniać specjalna tablica, która znajduje się przy kościele św. Jerzego w Gliwicach. Pomnik jest skromny, zawiera zaledwie 80 słów po polsku i niemiecku.

– Dwujęzyczny napis ma przypominać tragedię rodzin oraz bezwzględność realiów wojny. Na tablicy znajduje się krzyż, który rozdarty na końcach ma symbolizować dramat naszych najbliższych – powiedział podczas uroczystości Piotr Basan przedstawiciel mniejszości niemieckiej.

– Kto jest zapomniany ten umiera po raz drugi. Ta tablica wyjątkowo przypomina, że na tej zmieni wojna nie skończyła się w 1945 roku, jej skutki trwały jeszcze bardzo długo. Można było mieć wrażenie, że ci, którzy w tamtych latach odchodzili, zostali zapomniani. Jednak w naszej pamięci byli, a wiedzą o tym ci, którzy słuchali intencji mszalnych, czy wypominek – mówił pod pomnikiem Bernard Gajda przewodniczący Związku Niemieckich Stowarzyszeń Sołeczno kulturalnych w Polsce.

– Warto podkreślić, że deportowani byli to głównie cywile, osoby niezaangażowane w politykę. A dramat ich rodzin potęgował brak możliwości mówienia o tych wydarzeniach – tłumaczy ks. Piotr Górecki historyk z gliwickiej kurii.

W uroczystym odsłonięciu tablicy wzięli udział konsul Niemiec Ludwig Neudorfer, bp Jan Wieczorek, przedstawiciele samorządu, mniejszości niemieckiej oraz lokalna społeczności. Po poświeceniu pomnika odbyła się uroczysta Eucharystia, której przewodniczył bp Wieczorek. W homilii ordynariusz gliwicki przypomniał słowa, które kiedyś odczytał na kamieniu upamiętniającym koniec wojny, że jest rzeczą godną i sprawiedliwą wracać do przeszłości, by lepszą uczynić przyszłość. Bp Wieczorek podkreślił także konieczność obejmowania przeszłości miłością, której znakiem jest m.in. ta poświęcona tablica.

Tragedia Górnoślązaku przez wiele lat była przemilczana, wiele rodzin straciło swoich bliskich. Nie ma dokładnych danych, które pokazują ogrom przymusowych wywózek, historycy szacują, że mogły one objąć od 30 do 90 tys. osób

Do ZSRR deportowano głównie mieszkańców Ślaska, zwłaszcza z terenów pogranicza. Najwięcej osób zostało wywiezionych z powiatu gliwickiego, bytomskiego, zabrzańskiego i strzeleckiego.

Przymusowe wywózki 1945 roku nazywane są Tragedią Górnoślązaków.