Gnieźnieńskie uroczystości świętowojciechowe w długi weekend

Tegoroczne uroczystości odpustowe ku czci św. Wojciecha, głównego patrona Polski i archidiecezji gnieźnieńskiej odbędą się w dniach 3-4 maja i będą przeżywane jako ogólnopolskie dziękczynienie za dar kanonizacji Jana Pawła II. W czasie odpustu poświęcona zostanie nekropolia Prymasów Polski oraz kaplica dedykowana papieżowi Polakowi.

Późniejszy termin tegorocznych uroczystości świętowojciechowych, organizowanych rokrocznie w pierwszy weekend po liturgicznym wspomnieniu św. Wojciecha, związany jest z kanonizacją Jana Pawła II oraz przeniesioną na 28 kwietnia – ze względu na oktawę wielkanocną – uroczystością biskupa-męczennika. Tegoroczny odpust będzie miał wymiar szczególny, będzie bowiem ogólnopolskim dziękczynieniem za wyniesienie papieża Polaka na ołtarze. Wezmą w nim udział biskupi i pielgrzymi z całej Polski.

Uroczystości rozpoczną się tradycyjnie w sobotni wieczór (3 maja). O godzinie 19.30 Prymas Polski abp Józef Kowalczyk dokona poświęcenia nowej nekropolii Prymasów Polski w podziemiach katedry gnieźnieńskiej. Następnie rozpoczną się Pierwsze Nieszpory o św. Wojciechu pod przewodnictwem metropolity poznańskiego i przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski abp. Stanisława Gądeckiego. Homilię podczas tej liturgii wygłosi metropolita łódzki abp Marek Jędraszewski.

Po zakończeniu Nieszporów, około godziny 20.30, z katedry gnieźnieńskiej wyruszy procesja z relikwiami biskupa-męczennika, która przejdzie na Wzgórze Zbarskie do kościoła pw. św. Michała Archanioła. W procesji niesione będą relikwie papieża Jana Pawła II oraz innych świętych i błogosławionych. Przy kościele św. Michała Archanioła jak co roku kilka słów do wiernych skierują obecni hierarchowie.

W niedzielny ranek, o godzinie 9.15 sprzed kościoła św. Michała Archanioła wyruszy druga procesja, w której relikwie patrona Polski i archidiecezji gnieźnieńskiej przeniesione zostaną na Plac św. Wojciecha u podnóża katedry. Przed rozpoczęciem sumy odpustowej metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz poświęci w katedrze gnieźnieńskiej kaplicę dedykowaną Janowi Pawłowi II.

Msza św. odpustowa na Placu św. Wojciecha rozpocznie się o godzinie 10.00. Eucharystii przewodniczyć będzie Prymas Polski abp Józef Kowalczyk, a homilię wygłosi kard. Stanisław Dziwisz. W czasie Mszy św. abp Kowalczyk przekaże przedstawicielom młodzieży księgi Pisma Świętego, a nuncjusz apostolski w Polsce abp Celestino Migliore nałoży krzyże misyjne świeckim i duchownym wyjeżdżającym na misje.

Uroczystości świętowojciechowe zakończą się w niedzielne popołudnie, o godzinie 16.00, Drugimi Nieszporami sprawowanymi w katedrze gnieźnieńskiej pod przewodnictwem sekretarza generalnego KEP bp. Wojciecha Polaka. Homilię podczas nabożeństwa wygłosił bp Damian Bryl, biskup pomocniczy poznański. Po Nieszporach, zgodnie z tradycją, Prymas Polski udzieli błogosławieństwa dzieciom.

„Nawiedzenie grobu naszego patrona i udział we wspólnej modlitwie dziękczynnej za kanonizację Jana Pawła II niech będą wyrazem wdzięczności wobec Boga za wszystko, co na posiewie męczeńskiej krwi św. Wojciecha wyrosło na naszej polskiej ziemi, a co umacniał swym papieskim posługiwaniem św. Jan Paweł II” – zaprasza ks. kan. Zbigniew Przybylski, kanclerz Kurii Metropolitalnej w Gnieźnie.

Sobotnie i niedzielne uroczystości odpustowe transmitować będzie Radio Maryja oraz lokalnie Radio Plus. Transmisję niedzielnej sumy odpustowej będzie można obejrzeć w TVP Polonia.

Tradycyjnie uroczystościom świętowojciechowym towarzyszyć będzie doroczna pielgrzymka młodych go grobu i relikwii św. Wojciecha. Pielgrzymka odbędzie się pod hasłem: "Być z Chrystusem” (Flp 1, 23).

Gnieźnieńskie uroczystości świętowojciechowe należą do najstarszych i największych w Polsce. Pierwszym odnotowanym przez kroniki aktem kultu św. Wojciecha był Zjazd Gnieźnieński w roku 1000. Kolejne wzmianki odnotowano na przełomie XII i XIII wieku. Z okresu tego pochodzi kilkanaście dokumentów noszących podpisy książąt wielkopolskich i tę samą datę – 23 kwietnia, co wskazuje na to, że uroczystości patronalne ku czci św. Wojciecha miały już formę zorganizowaną.

Na przestrzeni wieków do grobu św. Wojciecha pielgrzymowali zarówno „maluczcy”, jak i potężni. Szczególnie często zjawiali się w Gnieźnie jako pątnicy książę Bolesław Pobożny i Przemysł II. U relikwii męczennika modlił się także Władysław Jagiełło po zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem. Orędownictwu św. Wojciecha polecił się także król Zygmunt Stary, który wobec zagrożenia tureckiego w 1511 roku publicznie oświadczył, że zamiast liczyć na pomoc innych narodów lub szczęście wojenne, woli liczyć na św. Wojciecha.

Uroczystości świętowojciechowe o charakterze zbliżonym do współczesnego, zaczęto organizować w Gnieźnie w pierwszej połowie ubiegłego wieku. Przez szereg lat miały one wymiar wyłącznie diecezjalny, ograniczany dodatkowo w czasach PRL-u. Dopiero w latach 80. ubiegłego wieku nabrały one charakteru ogólnopolskiego.

Do świętego Wojciecha wielokrotnie pielgrzymował – jeszcze jako biskup, a później arcybiskup krakowski Karol Wojtyła. Jako papież modlił się w Gnieźnie dwukrotnie, podkreślając za każdym razem znaczenie tego miejsca w dziejach Polski. „Pozdrawiam Polskę, ochrzczoną tutaj przed tysiącem z górą lat!” – mówił w Gnieźnie w 1979 roku, przypominając, że męczeństwo św. Wojciecha legło u fundamentów chrześcijaństwa w naszej Ojczyźnie.