Karol Wojtyła – Jan Paweł II, Dzieła literackie i teatralne, tom II: Utwory poetyckie (1946-2003)

Nakładem Wydawnictwa Znak z Krakowa ukazał się właśnie II tom Dzieł literackich i teatralnych Karola Wojtyły. Tym razem są to utwory poetyckie pochodzące z lat 1946-2003. Edycja ta to pierwsze tego typu krytyczne, naukowe opracowanie tekstów literackich i teatralnych Karola Wojtyły.

Krytyczne wydanie Dzieł literackich i teatralnych Karola Wojtyły to wspólne dzieło Centrum Myśli Jana Pawła II Instytucji Kultury m.st. Warszawy, Instytutu Dialogu Międzykulturowego z Krakowa oraz Wydawnictwa Znak. Edycja ta uzasadniona jest przekonaniem, że nie można w pełni zrozumieć osoby Świętego Papieża bez wniknięcia w ten fragment jego biografii, który dotyczy fascynacji poezją, dramatem i teatrem.

W roku ubiegłym ukazał się I tom serii zatytułowany Juwenilia (1938–1946). Znalazły się w nim teksty nie tylko już znane szerokiemu gronu odbiorców, ale także utwory i listy dotąd nie publikowane.

Wydany właśnie tom II zatytułowany Utwory poetyckie (1946–2003) obejmuje dzieła, które powstały po roku 1946. Za datę początkową przyjęto moment udzielenia Wojtyle święceń kapłańskich. Tom zamyka utwór z roku 2003, kiedy to ku zaskoczeniu wielu, po długiej przerwie w twórczej aktywności został opublikowany ostatni znany tekst literacki papieża, czyli Tryptyk rzymski.

Jak podkreśla we wprowadzeniu do tego tomu prof. Zofia Zarębianka (należąca do Komitetu Naukowego Krytycznego Wydania Dzieł Literackich Karola Wojtyły – Jana Pawła II), w nakreślonych ramach czasowych twórczość poetycka Karola Wojtyły „osiągnęła dojrzałą pełnię, uzyskując specyficzne cechy umożliwiające jej rozpoznanie”.

Prof. Zarębianka dodaje, że „nie można zrozumieć w pełni myśli papieża Polaka, nie sposób uchwycić istoty jego nauczania o Bogu i o człowieku bez znajomości pochodzącej jeszcze sprzed okresu papieskiego twórczości literackiej Karola Wojtyły”.

Członkini Komitetu Naukowego Krytycznego Wydania przyznaje, że praca w zespole przygotowującym tę edycję była autentyczną duchową i intelektualną przygodą, obfitującą w rozliczne zaskoczenia, z uwagi zaś na trudności z dotarciem do wersji rękopiśmiennych stała się też dużym wyzwaniem badawczym, wymagającym niekiedy niemalże detektywistycznych umiejętności.

Bez wątpienia ogromnym atutem krytycznego wydania dorobku literackiego i teatralnego Karola Wojtyły jest właśnie przygotowanie owej edycji na podstawie rękopisów i maszynopisów, przechowywanych często w prywatnych zbiorach, oraz dokonanie analizy porównawczej zachowanych materiałów.

W przypadku niniejszego tomu na uwagę zasługuje również fakt, iż w Archiwum Czesława Miłosza znajdującym się w Bibliotece Narodowej natrafiono na komputerowy wydruk tekstu Tryptyku rzymskiego, przesłany Miłoszowi na osobistą prośbę Jana Pawła II. Wydaje się, że Czesław Miłosz był jednym z pierwszych, jeśli nie pierwszym czytelnikiem tego utworu.

Wśród utworów opublikowanych w II tomie Dzieł literackich i teatralnych znajdziemy między innymi: Pieśń o blasku wody, Matkę, Kamieniołom, Myśląc Ojczyzna czy Rozważanie o śmierci. Wydanie uzupełnione zostało o uwagi edytorskie i objaśnienia, ale też niezwykle cenne skany rękopisów Karola Wojtyły i fotografie z Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie.

Prace nad krytycznym wydaniem twórczości literackiej Karola Wojtyły rozpoczęły się już w maju 2015 roku, gdy kard. Stanisław Dziwisz, ówczesny metropolita krakowski, powołał Komitet Naukowy Krytycznego Wydania Dzieł Literackich Karola Wojtyły – Jana Pawła II. Na jego czele stanął prof. Jacek Popiel z Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Realizację tej inicjatywy powierzono Instytutowi Dialogu Międzykulturowego im. Jana Pawła II w Krakowie, Centrum Myśli Jana Pawła II Instytucji Kultury m.st. Warszawy oraz Wydawnictwu Znak z Krakowa.

Dzieła literackie i teatralne Karola Wojtyły wydane zostaną w sumie w trzech tomach. W ostatnim z nich znajdą się dramaty napisane po 1946 roku i ewentualne uzupełnienia.

Dzieła literackie i teatralne Karola Wojtyły, tom II: Utwory poetyckie (1946–2003) – dostępne są na stronie internetowej Wydawnictwa Znak.