Gorzów Wlkp.: wspólna Wigilia Kultur i Narodów

Kresowianie, Niemcy, Żydzi i górale spotkali się w niedzielę na wspólnej Wigilii Kultur i Narodów w Miejskim Centrum Kultury Zawarcie w Gorzowie Wielkopolskim. Po raz 11. wieczór wigilijny organizowało Stowarzyszenie Twórców i Przyjaciół Kultury Cygańskiej im. Bronisławy Wajs-Papuszy, którego prezesem jest Edward Dębicki – Honorowy Obywatel miasta.

Na wspólne śpiewanie kolęd, dzielenie się opłatkiem, prezentowanie zwyczajów wigilijnych i degustację tradycyjnych potraw przybyli przedstawiciele dwunastu kultur. Obecni byli, m.in Łemkowie z Ługów, Romowie, Górale Czadeccy, Poleszucy, Ukraińcy, przedstawiciele społeczności żydowskiej.

W tym roku impreza została dofinansowana przez Euroregion Pro Europa Viadrina, dlatego w spotkaniu, po raz pierwszy udział wzięli Niemcy z Brandenburgii oraz ze Stowarzyszenia Polsko-Niemieckiego w Zielonej Górze. Goście wykonali „Cichą noc” w wersji oryginalnej – „Stille Nacht, heilge Nacht”.

Każdego roku w wigilii uczestniczy ks. Artur Graban, proboszcz parafii prawosławnych w Brzozie i Ługach, koło Strzelec Krajeńskich. Pieśni bożonarodzeniowe wykonał Cerkiewny Chór „Sotiria” z prawosławnej parafii w Gorzowie.

Kolędy grali również Lech Serpina na skrzypcach i Bogdan Siwiec na akordeonie. „W ten sposób zasypujemy dzielące nas podziały, łamiemy stereotypy i pokazujemy, że bogactwem naszej społeczności jest wielokulturowość, którą odziedziczyliśmy po przodkach. Naszym obowiązkiem jest kultywowanie tradycji i zwyczajów” – powiedział Leszek Bończuk ze Stowarzyszenia Twórców i Przyjaciół Kultury Cygańskiej. Dodał, że jest to cenna inicjatywa łącząca kultury i spełniająca dwa cele: bożonarodzeniowy i integracyjny. Tę ideę zaszczepili gorzowscy Cyganie i ona się spełnia.

Prowadzącym imprezę jest od początku jej istnienia góral z pochodzenia i aktor z zawodu – Stanisław Jaskułka.

Wszystkie grupy narodowościowe czy etniczne prezentowały swoje potrawy, a kolorytu dodawały regionalne wielobarwne stroje. Na stołach kresowian pojawiły się m.in.: ryby przyrządzone na różne sposoby, bliny i łamańce, kapusta z grochem i ciasta. Cyganie podali obok podstawowych dań wigilijnych także mięso, bo taka jest ich tradycja. Żydzi zaprezentowali dania koszerne i placki ziemniaczane, przypominając, że 12 grudnia zaczną obchodzić święto Chanuka i wtedy dopiero zapalą pierwsze świece. A serwować będą dania przyrządzane na oleju. Niemcy podali sałatkę ziemniaczaną i specjalne świąteczne wino.

Edward Dębicki – inicjator wielokulturowej wigilii, jest poetą, autorem książek, akordeonistą i kompozytorem. W 1955 r. założył Cygański Teatr Muzyczny „Terno”, od wielu lat w Gorzowie organizuje Międzynarodowe Spotkania Zespołów Cygańskich Romane Dyvesa. Nagradzany medalami i odznaczeniami, m.in. Gloria Artis, Zasłużony dla kultury polskiej, jest Honorowym Obywatelem Gorzowa Wielkopolskiego.