Gorzów Wlkp.: obchody Dnia Solidarności i Wolności

Mszą św. w katedrze Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gorzowie Wielkopolskim zainaugurowane zostały 30 sierpnia obchody Dnia Solidarności i Wolności, przypadającego w 35. rocznicę powstania NSZZ „Solidarność”. Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił bp pomocniczy diecezji zielonogórsko – gorzowskiej Tadeusz Lityński.

Wierni modlili się w intencji ojczyzny i nieżyjących już członków gorzowskiego regionu, m.in. za pierwszego przewodniczącego związku Edwarda Borowskiego, który zmarł w 1987 r., kapelana gorzowskiej „Solidarnosci” ks. Witolda Andrzejewskiego, senator Stefanię Hejmanowską, Teresę Klimek – działaczkę opozycyjną.

W kazaniu bp Lityński przypomniał słowa bł. ks. Jerzego Popiełuszki, który podczas Mszy św. w kościele św. Brygidy w Gdańsku, krótko przed męczeńską śmiercią powiedział: „Solidarność” zrodziła się jako zryw patriotyczny Narodu, a nie związek zawodowy o tej nazwie. Porozumienie było zawierane w sierpniu 1980 r. nie ze związkiem zawodowym, ale z ruchem narodowym „Solidarność”. Jako związek zawodowy „Solidarność” została ukształtowana w parę miesięcy później. Od czasu rozwiązania „Solidarności” jako związku zawodowego, stała się ona znowu ideą w narodzie. A walka z ideą jest z góry skazana na niepowodzenie. Tej idei nikt nie zdoła pokonać”.

Właśnie na tę ideę bp Lityński zwrócił szczególną uwagę. „ Bo jest ona mocno zakorzeniona w sercach milionów, bo zapłacono za nią wielką cenę. Cenę krwi, łez, cenę ukrywania się, poniewierki i więzienia”. Zaznaczył słowami bł. ks. Popiełuszki, że „bać się w życiu trzeba tylko zdrady Chrystusa za parę srebrników jałowego spokoju”.

Ks. Popiełuszko zginął śmiercią tragiczną 19 października 1984 r., zamordowany przez zbrodniarzy bezpieki. 11 listopada tegoż roku miał odwiedzić Gorzów Wielkopolski na zaproszenie kapelana gorzowskiej „Solidarności” ks. Witolda Andrzejewskiego.

Bp Lityński zwrócił uwagę, że wobec zmieniających się systemów politycznych, społecznych czy ekonomicznych, prawo Boże jest ciągle to samo i ciągle jest najlepsze dla człowieka. Przypomniał, że właśnie z tej świątyni diecezji gorzowskiej nieustannie płynęła modlitwa za ojczyznę, katedra była świadkiem wielu historycznych wydarzeń, związanych z ruchem narodowym, społecznym, i wolnościowym. Tutaj patriotyczne kazania głosił kapelan ks. Witold Andrzejewski, który jeszcze w ubiegłym roku stał przed tym ołtarzem.

Po Eucharystii przedstawiciele związku, samorządu i województwa z wojewodą lubuskim Katarzyną Osos oraz Poczty Sztandarowe przeszli na Plac Katedralny do repliki Białego Krzyża – symbolu gorzowskiej „Solidarności” aby zapalić znicze i złożyć wiązanki kwiatów. Następnie wszyscy przeszli do Filharmonii Gorzowskiej, w której odbyła się Gala „Solidarności”, podczas której „Krzyżem Wolności i Solidarności” nadanym przez Prezydenta RP odznaczonych zostało 11 osób, wśród nich sześć pośmiertnie: legendarny kapelan „Solidarności” śp. prałat ks. Witold Andrzejewski, śp. Teresa Klimek – nauczycielka, internowana w stanie wojennym, inicjatorka Klubu Inteligencji Katolickiej Koło Gorzowskie, śp. Kazimierz Modzelan – działacz solidarnościowy, śp. Krzysztof Cierkoński – sędzia oraz śp. Edward Sitarz – związkowiec z Kostrzyna nad Odrą.

Po części oficjalnej wystąpił Kwartet ProForma z Poznania, który zaprezentował m.in. utwory z repertuaru bardów „Solidarności” Jacka Kaczmarskiego i Przemysława Gintrowskiego. Gali towarzyszyła wystawa przygotowana przez IPN pt. „W godzinę ciężkiej próby. Gorzowska opozycja od stanu wojennego do wyborów czerwcowych 1989 roku”.

Dwa dni wcześniej działacze „Solidarności” spotkali się w ośrodku kolonijnym „Orła Białego” prowadzonym przez Stowarzyszenie Pomocy Bliźniemu im. Brata Krystyna w miejscowości Długie. Podczas sesji debatowali m.in. nad obecną rolą „Solidarności” i jej przyszłością. Na 13 września zaplanowany jest 17. „Bieg „Solidarności”.

W 2011 r. przedstawiciele NSZZ „Solidarność” przekazali w darze gorzowskiej katedrze obraz bł. ks. Jerzego Popiełuszki, którego autorem jest Michał Bajsarowicz – absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Poznaniu.

Ks. Jerzy Popiełuszko urodził się 14 września 1947 r. we wsi Okopy koło Suchowoli na Podlasiu. Święcenia kapłańskie przyjął 28 maja 1972 r. z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego. W październiku 1981 r. został diecezjalnym duszpasterzem służby zdrowia. Od 28 lutego 1982 r. celebrował Msze św. za Ojczyznę wygłaszając kazania patriotyczno–religijne.

Pierwszym internowanym przewodniczącym Zarządu Regionu Solidarności był Edward Borowski, po jego śmierci przewodniczącym związku został Stanisław Żytkowski – senator w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, także internowany w stanie wojennym. W więzieniach dla kobiet znalazły się m.in. Stefania Hejmanowska – senator parlamentu pierwszej kadencji, Grażyna Pytlak – dziennikarka i Teresa Klimek – nauczycielka matematyki. W pierwszych dniach stanu wojennego z regionu gorzowskiego i zielonogórskiego internowanych zostało 135 osób, 14 skazano za kierowanie strajkami tuż po 13 grudnia. W podziemnej „Solidarności” działało ok. tysiąc osób.
W Gorzowie jest ulica im. Edwarda Borowskiego – pierwszego przewodniczącego tutejszej NSZZ „Solidarność.