Gorzów Wlkp.: obchody 30. rocznicy Solidarności

Mszą św. w Katedrze WNMP pod przewodnictwem ordynariusza diecezji zielonogórsko – gorzowskiej bp Stefana Regmunta, poświęceniem repliki sztandaru Gorzowskiej Solidarności i wystawą w teatrze rozpoczną się 31. sierpnia obchody 30. lecia NSZZ „Solidarność”.

Eucharystia w gorzowskiej farze rozpocznie się o godz. 18. Po Mszy św. działacze związku spotkają się pod Białym Krzyżem, w miejscu w którym w latach 80.tych gorzowianie układali kwiaty i zapalali znicze. Następnie odbędzie się przemarsz z orkiestrą dętą i sztandarami do Teatru im. Juliusza Osterwy, w którym otwarta zostanie wystawa „Karnawał Solidarności w Gorzowie Wielkopolskim 1980-1981”.

O godz. 20. w teatrze rozpocznie się Gala Gorzowskiej Solidarności, podczas której wręczone zostaną odznaczenia wojewódzkie i miejskie oraz statuetki „Solidarni z Solidarnością”. Wystąpi duet skrzypcowy Kasia&Paula.

Natomiast 27 sierpnia z okazji obchodów rocznicowych w Gorzowie Wielkopolskim na bulwarze nad Wartą odbył się koncert „30. Urodziny Solidarności”, wystąpiły zespoły: ProForma, Sztywny Pal Azji i Kobranocka oraz Ewa Farna.

Uroczystości rocznicowe Związku zakończą się 17. września Jubileuszową Sesją VIII Walnego Zebrania Delegatów NSZZ „Solidarność” Regionu Gorzowskiego w sali gorzowskiej Elektrociepłowni – kolebki Solidarności przy ul. Energetyków. Tam wręczone zostaną medale „Zasłużony dla Regionu Gorzowskiego NSZZ "Solidarność", które otrzyma ponad sto osób. Pod pomnikiem Solidarności odbędą się przemówienia i zapalone zostaną znicze.

Pierwszym Przewodniczącym Związku „Solidarność” w Gorzowie Wielkopolskim był Edward Borowski, który zmarł w roku 1987. „Jego pogrzeb w VIII 1987 z udziałem kilku tys. osób stał się manifestacją wierności idei „S”” – napisała w Encyklopedii „Solidarności” – internowana w stanie wojennym Grażyna Pytlak.

Kolejni przewodniczący to: Andrzej Radliński, Bronisław Żurawiecki, Roman Rutkowski a obecnie Jarosław Porwich.

Jarosław Porwich urodził się w 1966 r. w Gorzowie Wielkopolskim. Od 1982 r. rozpoczął działalność w Młodzieżowym Ruchu Oporu, następnie w Ruchu Młodzieży Niezależnej. W latach 1992-1994 był przewodniczącym Krajowej Sekcji Młodych NSZZ„Solidarność” w Gdańsku. Od 1993 r. był członkiem Rady ds. Młodzieży przy Prezydencie RP Lechu Wałęsie. Od 2006 r. jest przewodniczącym Zarządu Regionu Gorzowskiego NSZZ „Solidarność”.

Relacje świadków historii działaczy gorzowskiego "solidarnościowego" podziemia Stanisława Żytkowskiego, Teresy Klimek, Stefanii Hejmanowskiej i Jarosława Porwicha, przygotowane zostały przez dokumentalistkę Wandę Milewską dla Instytutu Pamięci Narodowej. Relacje znajdują się na stronie internetowej IPN http://www.13grudnia81.pl/.

„Elektrociepłownia była kolebką gorzowskiej „Solidarności”, to w tym zakładzie konspiracyjnie spotkał się Edward Borowski z działaczami podziemia i podjęli decyzję o powołaniu Związku. Tu także pierwszą wizytę w Gorzowie Wlkp. złożył Lech Wałęsa” – w rozmowie z KAI wspomina Stefania Hejmanowska, Senatorem RP I kadencji.

W 26. rocznicę wprowadzenia Stanu Wojennego w Polsce, replikę "Białego Krzyża" przy gorzowskiej katedrze poświęcił ordynariusz diecezji zielonogórsko – gorzowskiej bp Adam Dyczkowski.

Oryginalny, ponad sześciometrowy krzyż wykonali w 1981. r pracownicy gorzowskiej firmy Zremb z okazji pierwszomajowej Mszy św., odprawiał kapelan „Solidarności” ks. Witold Andrzejewski. Na stałe ustawiono krzyż przed katedrą. Tam, w dzień gorzowianie układali kwiaty i zapalali znicze. W nocy wszystko niszczone było przez bezpiekę.

Po największym starciu zomowców z ludnością w drugą rocznicę porozumień sierpniowych w 1982 r. milicjanci pilnowali krzyża całą dobę, aby ludzie nie układali kolejnego krzyża z kwiatów. W następnym roku krzyż przeniesiony został do parafii NMP Królowej Polski przy ul. Żeromskiego i stoi tam do dzisiaj.