Gorzowscy radni apelują o ratowanie Świętokrzyskiego Cmentarza

Gorzowscy radni apelują o ratowanie zabytku kultury – Świętokrzyskiego Cmentarza, położonego w pobliżu centrum miasta, przy kościele pw. Podwyższenia Krzyża Św. na ul. Warszawskiej. Pismo w tej sprawie samorządowcy przekazali 3 listopada wojewodzie lubuskiemu Władysławowi Dajczakowi.

Informację o upadającej nekropolii skierowali do wiadomości ordynariusza diecezji bp. Tadeusza Lityńskiego, proboszcza parafii ks. prałata Rafała Zięciaka oraz prezydenta Gorzowa Wielkopolskiego Jacka Wójcickiego.

W imieniu radnych pismo podpisał przewodniczący RM Sebastian Pieńkowski, który przypomniał, że gorzowski Cmentarz Świętokrzyski jest cennym zabytkiem, założonym w połowie XIX w przez gminę katolicką. W 1962 r. został zamknięty dla pochówków, a w 1991 r. wpisany został do rejestru zabytków.

Obowiązujące przepisy prawa z 1959 r. nie pozwalają na otwarcie gorzowskiej nekropolii. Dlatego radni PiS, proszą wojewodę o dokonanie zmian w ustawie, celem umożliwienia użytkowania cmentarza oraz dofinansowania prac restauratorskich i konserwatorskich z budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Lubuskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków.

Sebastian Pieńkowski w rozmowie z KAI, powiedział, że znajdujący się w centrum miasta cmentarz musi być uratowany. – Na początek wystarczające byłoby zabezpieczenie pieniędzy choćby na trzy zabytki wymagające restauracji. Naprawy wymaga kilkanaście grobów Powstańców Wielkopolskich z lat 1918- 1919 – zaznaczył.

Na Świętokrzyskim Cmentarzu pochowane są, m.in. więźniarki z Ravensbrück. Pomnik ku ich pamięci wykonała gorzowska rzeźbiarka Zofia Bilińska.

Przy wejściu znajduje się grób fundatora cmentarza Klaudiusza Alkiewicza, żyjącego w latach 1831 – 1908. Na szczycie skarpy, w okresie międzywojennym, wybudowano kaplicę cmentarną, dziś służy obrządkowi grecko – katolickiemu. W pobliżu są nagrobki z gotyckimi i niemieckimi napisami.

Ponad 150-letnia gorzowska nekropolia położona jest na wzgórzu, zajmuje pow. prawie 4 ha. Na szczycie skarpy, w okresie międzywojennym, wybudowano kaplicę cmentarną, która dziś służy obrządkowi grecko – katolickiemu.

Dla potrzeb parafii rzymskokatolickiej w latach 1854-1855 zbudowano kościół parafialny pw. Świętego Krzyża, nazwany następnie Podwyższenia Krzyża Św., a ze względu na kolor cegły powszechnie znany jako „Czerwony Kościół”.

Kościół i cmentarz położone są w pobliżu dwóch wielkich budynków, obecnie pustostanów, w których kiedyś znajdował się szpital miejski oraz oddzielny jego oddział zakaźny. Z jednej strony parafia sąsiaduje z Niepublicznym Przedszkolem Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia „Wincentyńskie dzieci” oraz z Muzeum Lubuskim im. Jana Dekerta i nowoczesną Filharmonią Gorzowską.

O to, by nekropolia była nadal użytkowana, od wielu lat zabiega Tadeusz Horbacz – ówczesny prezes Stowarzyszenia Rodzin Katolickich. Także w tym roku podjął działania na rzecz renowacji i otwarcia nekropolii. Na bramie umieszczony został wielki baner ze zdjęciami z hasłem „ Ratujmy Cmentarz Świętokrzyski przy ul. Warszawskiej”.