Gospodarka przestrzenią bez Boga

Stoimy w obliczu alternatywy: albo postrzeganie gospodarki i finansów jako miejsc bez Boga, a zatem w końcu nieludzkich, albo pojmowanie ich jako okazji do przeżywania prawdy Ewangelii, która ożywia społeczeństwo.

W ten sposób katolicki metropolita w Moskwie abp Paolo Pezzi odniósł się w rozmowie z włoską agencją katolicką SIR do tematu rozpoczętego 5 czerwca w Lizbonie III Europejskiego Forum Katolicko-Prawosławnego „Kryzys gospodarczy a ubóstwo. Wyzwania dla dzisiejszej Europy”

„Tam, gdzie brakuje odniesienia do prawdy o Bogu-Miłości, inny – czy to człowiek, czy naród – zostaje łatwo sprowadzony do jednostki ekonomicznej, budzącej zainteresowanie jedynie o tyle, o ile odpowiada utylitarnej logice popytu i podaży na rynku” – powiedział hierarcha z Rosji. Zaznaczył, że dramatyczne wskaźniki bezrobocia w wielu krajach europejskich, ogromne trudności wielu młodych ludzi, pozostawionych samych sobie przez politykę państwową przy zakładaniu rodziny lub przygniecionych dynamizmem pracy są oznakami kryzysu o charakterze przede wszystkim duchowym, a dopiero potem gospodarczym i finansowym. „Samo wnętrze osoby jest zranione i osłabione” – dodał abp Pezzi.

Jego zdaniem, ubóstwo ducha oznacza odejście od roszczeń do samowystarczalności przez otwarcie się na Chrystusa – jedynego, który może nas naprawdę zbawić i spełnić nasze życie”. To Chrystus może wyzwolić człowieka z samotności, która jest formą ubóstwa, ubogi jest bowiem człowiekiem bez Boga, bez rodziny, przyjaciół i wspólnoty – wyjaśnił arcybiskup z Moskwy. Zwrócił uwagę, że również formy ubóstwa materialnego wywodzą się w ostatecznym rachunku z izolacji, z tego, że nie jest się kochanym, z niezdolności do kochania, a zatem dzielenia tego, co mamy. „Rodzi się z tego nowe spojrzenie na innych i nowy styl życia” – stwierdził rozmówca agencji.

Zauważył następnie, że na chrześcijanach spoczywa w tej sytuacji zadanie „włączenia się, jak mawiał Jan Paweł II, w budowanie takich sposobów życia, w których poszukiwanie tego, co prawdziwe, piękne i dobre oraz wspólnoty z innymi w imię wspólnego rozwoju są tymi elementami, które określają wybory konsumpcyjne, wypoczynku i wydatków”. „Jesteśmy powołani, aby w tym duchu wychowywać ludzi w obecnym czasie kryzysu ludzkiego i gospodarczego” – powiedział arcybiskup.

Na zakończenie dodał, że „wspólnym wkładem naszej wiary w naszych czasach jest właśnie owo spojrzenie, pełne umiłowania prawdy i działające w miłości, będące pochodnią nadziei i rozwoju ludzkiego dla wszystkich narodów”.

III Europejskie Forum Katolicko-Prawosławne obraduje w Lizbonie w dniach 5-8 czerwca na temat „Kryzys gospodarczy a ubóstwo. Wyzwania dla dzisiejszej Europy”. Głównym jego organizatorem jest Rada Konferencji Biskupich Europy (CCEE) we współpracy z Kościołami prawosławnymi naszego kontynentu. W obradach uczestniczą przedstawiciele obu wspólnot wyznaniowych.

11-osobowej delegacji prawosławnej przewodniczy metropolita Sassimy Genadiusz (Patriarchat Konstantynopola), a w jej skład wchodzą reprezentanci 9 autokefalicznych Kościołów prawosławnych (z Polski jest ks. archimandryta Atanazy Nos). Ponadto delegacji towarzyszy 3 konsultantów. Na czele 12-osobowej delegacji katolickiej stoi przewodniczący CCEE kard. Péter Erdő, arcybiskup ostrzyhomsko-budapeszteński, a tworzą ją hierarchowie 10 Kościołów lokalnych (w tym także z Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego). Delegacji towarzyszą dwóch przedstawicieli Stolicy Apostolskiej i dwaj zaproszeni członkowie Kościoła z Portugalii.

Pierwsze tego rodzaju spotkanie odbyło się w dniach 11-14 grudnia 2008 w Trydencie na temat „Rodzina: dobro dla ludzkości”; po raz drugi przedstawiciele obu wyznań zebrali się na greckiej wyspie Rodos w dniach 18-22 października 2010 pod hasłem „Stosunki Kościół-państwo”. Materiały z obu dotychczasowych forów ukazały się nakładem włoskiego wydawnictwa sercanów Editrice Dehoniane w zbiorze „Oggi e domani” (Dziś i jutro).

Ta wspólna inicjatywa ekumeniczna wyrasta z woli omawiania zagadnień antropologicznych o kluczowym znaczeniu dla naszych i przyszłych czasów ludzkości, aby pomóc określić wspólne stanowiska w sprawach społecznych i moralnych. Forum nie podejmuje więc spraw teologicznych i tym samym nie zastępuje Międzynarodowej Komisji Mieszanej ds. Dialogu Teologicznego między Kościołem Rzymskokatolickim a Kościołem Prawosławnym, istniejącej i działającej od 1980 r.

Rada Konferencji Biskupich Europy powstała w 1971 i obecnie skupia 33 krajowe episkopaty z naszej części świata, reprezentowane w niej przez swych przewodniczących (z Polski jest nim abp Józef Michalik) oraz arcybiskupów Luksemburga i Monako, maronickiego arcybiskupa Cypru, biskupa Kiszyniowa (Mołdawia) i greckokatolickiego biskupa Mukaczowa. Przewodniczącym CCEE jest prymas Węgier kard. Péter Erdő a dwoma jego zastępcami są arcybiskup Genui kard. Angelo Bagnasco i abp Józef Michalik z Przemyśla.. Sekretarzem generalnym Rady jest obecnie ks. Duarte da Cunha z Portugalii. Stała siedziba organizacji mieści się w St. Gallen w Szwajcarii.