Grecja – biskupi krytykują przekształcenie kościoła w Stambule w meczet

Grecki Kościół Prawosławny skrytykował niedawne przekształcenie w meczet kościoła w stambulskiej Chorze, poinformował serwis informacyjny wiedeńskiej fundacji ekumenicznej Pro Oriente. W oświadczeniu wydanym przez Stały Synod Kościoła, który zebrał się w tych dniach w Atenach pod przewodnictwem arcybiskupa Hieronima, biskupi wyrazili głębokie zaniepokojenie. Zwrócili uwagę, że decyzję tureckiego rządu należy rozpatrywać w kontekście kilku podobnych wydarzeń w ostatnich latach: Hagia Sophia w Stambule (2020), Hagia Sophia w Trapezuncie (2013) i Hagia Sophia w Nicei/Izniku (2011) również zostały już przekształcone w meczety.

Prawosławni biskupi Grecji stwierdzili, że historyczne zabytki chrześcijańskie zostały w ten sposób przekształcone z miejsca światowego dziedzictwa w „symbol sprawowania władzy”, który oznacza separację i podział.

Znany na całym świecie ze swoich fresków kościół Najświętszego Zbawiciela w Chorze, został przekształcony w meczet na początku maja. Prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan ogłosił, że będzie to „meczet Kariye”, w którym mogą się teraz modlić muzułmanie. Wcześniej przez 79 lat był on używany jako muzeum. Kościół w północno-wschodniej części starożytnego centrum Konstantynopola, obecnie Stambułu, jest uważany za jeden z najważniejszych przykładów bizantyjskiej architektury sakralnej na świecie.

Kościół w Chorze (dosłownie: na wsi) został dobudowany w XII wieku do klasztoru pochodzącego z VI wieku. Po osmańskim podboju Konstantynopola w 1453 roku, kościół został przekształcony w meczet w 1511 roku. Freski, przedstawiające między innymi Wcielenie Chrystusa jako Zbawiciela Świata, zostały pokryte wapnem, ale nie zniszczone. W kościele znajduje się m.in. jedno z najsłynniejszych dzieł sztuki bizantyjskiej – Matka Boża „Panagia Eleousa”.

Po zakończeniu II wojny światowej kościół został gruntownie odrestaurowany przez amerykańskich konserwatorów i od 1948 roku był wykorzystywany jako muzeum. Status ten został anulowany cztery lata temu.