Grojec – koncert na zabytkowych organach w drewnianym kościele św. Wawrzyńca

W drewnianym kościele św. Wawrzyńca w Grojcu koło Oświęcimia ponownie rozbrzmiały zabytkowe organy z 1913 roku. Wiekowy instrument wrócił po konserwacji, a Krzysztof Weronowski-Ptaszyński zagrał na nim utwory Johanna Sebastiana Bacha, Gottlieba Muffata, Johanna Pachelbela, Johanna Kaspara Kerlla, Wolfganga Amadeusza Mozarta i Ludwiga van Beethovena. Wydarzenie zorganizowały parafia w Grojcu oraz Beskidzkie Muzeum Rozproszone Diecezji Bielsko-Żywieckiej.

Wirtuoz organów zaprezentował wszechstronne możliwości instrumentu.

Jak wyjaśnił ks. dr Szymon Tracz, pochodzący spod Dukli Fall uczył się sztuki budowy organów najpierw w Krośnie u Stanisława Janika, a następnie we Lwowie, pracując u Jana Śliwińskiego, uznawanego za wirtuoza i najwybitniejszego przedstawiciela sztuki organmistrzowskiej w ówczesnej Galicji. Jedną z jego pierwszych prac były organy w opactwie cysterskim w Szczyrzycu. Kolejne realizował w następnych latach w kilku krakowskich kościołach.

„W 1898 roku zbudował organy z prospektem bardzo podobnym do grojeckiego w nawie południowej kościoła Mariackiego w Krakowie. Organy jego autorstwa znajdują się także w drewnianym kościele św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Cięcinie koło Żywca” – zaznaczył historyk sztuki.

„Obecne organy zastąpiły w Grojcu instrument z 1714 roku. Zamówiony 13 października 1912 roku u Tomasza Falla instrument przywieziono ze Szczyrzyca koleją do Oświęcimia i złożono w trzy dni (17-19 marca) 1913 roku. Organy uroczyście poświęcił w Wielkanoc, 23 marca, ówczesny proboszcz ks. Władysław Prorok. Organy były ośmiogłosowe z 459 piszczałkami. Zapłacono za nie 2200 koron austriackich. W ostatnim czasie instrument został poddany konserwacji” – dodał konserwator architektury i sztuki sakralnej diecezji bielsko-żywieckiej.

Krzysztof Weronowski-Ptaszyński w 2010 roku ukończył Diecezjalną Szkołę Organistowską II stopnia w Bielsku-Białej w klasie Sebastiana Matyji, a następnie studiował na Uniwersytecie Muzyki i Sztuki Dramatycznej w Wiedniu. Do 2020 roku, oprócz organów u Klausa Kuchlinga oraz Johannesa Ebenbauera, studiował również klawesyn u Gordona Murraya oraz Eryka Traxlera. Jest laureatem licznych prestiżowych nagród i wyróżnień zdobytych w Wiedniu i Berlinie. Koncertował w Austrii, Niemczech, Czechach i Rosji. Obecnie pełni funkcję organisty w parafii św. Maksymiliana Marii Kolbego w Oświęcimiu.

Prospekt i organy w Grojcu wykonał w 1913 roku jeden z najwybitniejszych polskich konstruktorów instrumentów organowych przełomu XIX i XX wieku – organmistrz Tomasz Fall (1860–1922).