Świeccy proszą biskupów, by byli wierni Rzymowi

Przed ważnym spotkaniem niemieckich biskupów, które rozpocznie się w najbliższy poniedziałek w Augsburgu, grupa katolików świeckich przestrzegła episkopat przed „coraz większym oddalaniem się od ludu Bożego” w sprawie drogi synodalnej i planu ustanowienia Rady Synodalnej. Plany te przed rokiem skrytykowała Stolica Apostolska.

Inicjatywa „Neuer Anfang” (Nowy Początek), grupa krytyczna wobec niemieckiej drogi synodalnej, poprosiła w czwartek biskupów o ponowne rozważenie tych planów. W swoim liście otwartym opublikowanym 15 lutego niemieccy katolicy wezwali również biskupów do zaakceptowania faktu, że fundamenty, na których opierają się kontrowersyjne żądania drogi synodalnej, są postawione na piasku. Zauważono, że argument jakoby zmiany postulowane przez drogę synodalną konieczne są do walki z nadużyciami seksualnymi został obalony przez doniesieniach o skali nadużyć w protestantyzmie. W tej sytuacji Neuer Anfang argumentował, że biskupi powinni zająć się raczej prawdziwymi wyzwaniami stojącymi przed Kościołem w Niemczech. „Czy zdajecie sobie sprawę, że jako odważni pasterze i odważni przywódcy jesteście pilnie potrzebni gdzie indziej?” – pytają sygnatariusze: wydawca i autor Bernhard Meuser, była uczestniczka drogi synodalnej Dorothea Schmidt i teolog Martin Brüske. „Kraj stoi w obliczu katastrofy demograficznej, gospodarczej i społecznej” – stwierdzają. Ponadto ich zdaniem Kościół katolicki w Niemczech „utracił swoją duchową substancję, intelektualne znaczenie i proroczy blask”.

W styczniu 2023 roku Stolica Apostolska wyjaśniła, „że ani droga synodalna, ani żaden organ przez nią ustanowiony, ani żadna konferencja episkopatu nie ma kompetencji do ustanowienia «Rady Synodalnej» na poziomie krajowym, diecezjalnym lub parafialnym”.

Według Konferencji Biskupów Niemieckich (DBK), nadchodzące zgromadzenie „zajmie się dalszymi rozważaniami na temat drogi synodalnej Kościoła w Niemczech”. To  niejasne sformułowanie jest powszechnie interpretowane jako odnoszące się do możliwego zatwierdzenia statutów Komisji Synodalnej, przewidujących ustanowienie stałej Rady Synodalnej. Jednakże, pomimo iż głosowanie nad statutami było od dawna oczekiwane, DBK nie potwierdziła jeszcze, że głosowanie się odbędzie. Dokładny porządek obrad episkopatu zostanie podany do wiadomości publicznej dopiero podczas konferencji prasowej z udziałem biskupa Georga Bätzinga, przewodniczącego DBK i biskupa Limburga, która odbędzie się po południu w dniu otwarcia obrad.

Jeśli Konferencja Biskupów Niemieckich (DBK) zatwierdzi statut „Komisji Synodalnej” będzie to dramatyczny akt sprzeciwu wobec papieża Franciszka – a także wskazanie, że podejście Watykanu oparte na dialogu, jak dotąd nie spowolniło marszu Niemiec ścieżką, która, jak wielu się obawia, może doprowadzić do schizmy. Z drugiej strony, jeśli niemieccy biskupi nie zaaprobują tego statutu, lub nawet jeśli znaczna liczba się temu sprzeciwi. będzie to cios dla drogi synodalnej i znak, że wezwania Watykanu do zaniechania tych działań zyskują wśród biskupów uznanie.

23 stycznia 2023 r. został opublikowany przez Konferencję Episkopatu Niemiec list, podpisany przez kardynała sekretarza stanu Pietro Parolina oraz ówczesnych prefektów Dykasterii ds. Nauki Wiary kardynała Luisa Ladarię SJ i Dykasterii ds. Biskupów kardynała Marca Ouelleta PSS.

Papież Franciszek zatwierdził go in forma specifica i nakazał jego przekazanie. Został on poprzedzony pisemną prośbą kardynała Rainera Marii Woelkiego (Kolonia) oraz biskupów Gregora Marii Hanke OSB (Eichstätt), Bertrama Meiera (Augsburg), Stefana Ostera SDB (Pasawa) i Rudolfa Voderholzera (Ratyzbona) z dnia 21 grudnia 2022 r. Zapytali oni, czy jako biskupi muszą uczestniczyć w Komisji Synodalnej, która posłuży do przygotowania stałej Rady Synodalnej. Następnie poddali w wątpliwość, czy w ogóle powinni być dopuszczeni do uczestnictwa, po tym jak Stolica Apostolska oświadczyła 21 lipca 2022 r., że droga synodalna „nie jest kompetentna”, by „zobowiązać biskupów i wiernych do przyjęcia nowych form zarządzania oraz nowych kierunków doktryny i moralności”.

Uchwała niemieckiej drogi synodalnej z 10 września 2022 r. mówi: „Rada Synodalna, jako organ konsultacyjny i decyzyjny, obraduje nad istotnymi wydarzeniami w Kościele i społeczeństwie i na tej podstawie podejmuje zasadnicze decyzje o znaczeniu ponaddiecezjalnym w zakresie planowania duszpasterskiego, kwestii dotyczących przyszłości Kościoła oraz spraw finansowych i budżetowych Kościoła, które nie są rozstrzygane na szczeblu diecezjalnym. Skład Rady Synodalnej będzie zgodny z proporcjami Zgromadzenia Synodalnego” – czytamy dalej w uchwale. Rada Synodalna ma stać się rzeczywistością najpóźniej w marcu 2026 roku, po odpowiednich przygotowaniach ze strony Komisji Synodalnej.

Kardynałowie Parolin, Ladaria i Ouellet oświadczyli we wspomnianym liście, że niemieccy biskupi nie są zobowiązani do udziału w pracach „komisji synodalnej”, która sama tworzyłaby nową strukturę zarządzającą Kościołem w Niemczech, a która „wydaje się stawać ponad autorytetem Konferencji Episkopatu Niemiec i de facto ją zastępować”.