GUS opracował bazę organizacji polonijnych, w tym wielu kościelnych

Prawie 9 tys. instytucji zawiera baza organizacji i stowarzyszeń polonijnych opracowana przez Główny Urząd Statystyczny. Niemal 1300 z nich to instytucje związane z Kościołem katolickim i innymi wspólnotami wyznaniowymi, m.in. parafie, ośrodki duszpasterskie, klasztory czy domy zakonne. Najwięcej uwzględnionych w spisie podmiotów znajduje się w Ukrainie i Stanach Zjednoczonych.

Baza organizacji polonijnych na świecie istnieje od 2014 r. Zawiera zestawienie najważniejszych danych o organizacjach polonijnych oraz aktywności Polonii i Polaków poza granicami kraju. Stanowi usystematyzowane, łatwo dostępne oraz względnie wyczerpujące źródło informacji. Służy przede wszystkim do łatwej lokalizacji podmiotu lub wybranej grupy podmiotów w oparciu o określone cechy terytorialne, chronologiczne i rzeczowe.

Najnowsza wersja bazy, tworzona we współpracy z pełnomocnikiem rządu do spraw Polonii i Polaków za Granicą min. Janem Dziedziczakiem i w oparciu o dane zbierane w ramach badania stałego „Polacy i Polonia na świecie”, zawiera aż 8,9 tys. podmiotów zlokalizowanych w 115 krajach.

Baza nie jest spisem wszystkich aktualnie działających organizacji oraz instytucji polskich i polonijnych za granicą. Oprócz obecnie funkcjonujących organizacji i instytucji polskich, w bazie znaleźć można też informacje historyczne o dużym znaczeniu dla polskiego dziedzictwa narodowego.

Najwięcej podmiotów uwzględnionych w bazie znajduje się na Ukrainie (1131) i w Stanach Zjednoczonych (1041). Najstarszą instytucją w bazie jest Parafia pw. św. Ignacego Loyoli w Kołomyi w Ukrainie, istniejąca od 1353 roku, najmłodszą zaś Dom Spotkań Polsko-Niemieckich w Kolonii – Europolis (2021).

Wpis dotyczący każdej instytucji obok nazwy zawiera datę rozpoczęcia jej działalności, przyporządkowanie według rodzaju działalności, siedzibę wraz z jednostką administracyjną państwa goszczącego, a nawet nazwisko osoby powiązanej oraz adres WWW i email instytucji.

Instytucje powiązane z Kościołami (katolickim lub innymi) to przede wszystkim parafie polonijne, ośrodki duszpasterskie, wspólnoty ewangelizacyjne zakładane przez katolickie ruchy i stowarzyszenia, żeńskie i męskie domy zakonne oraz klasztory.

Można je zidentyfikować jako „organizacje i instytucje wyznaniowe”, a po wyszczególnieniu na: parafie i duszpasterstwa (w tym Polskie Misje Katolickie), zgromadzenia zakonne, kościoły/związki wyznaniowe oraz „inne organizacje”, do których zaliczono np. Międzynarodowe Centrum Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie „Marianum” w Carlsbergu w Niemczech, związane z osobą ks. Franciszka Blachnickiego.

Zaprezentowane zestawienie dzięki licznym aktualizacjom stale zwiększa swoją wartość informacyjną. Poszczególne instytucje są zachęcane do weryfikacji swoich danych na stronie polonia.stat.gov.pl oraz przesyłanie do GUS zaktualizowanych informacji. Tylko dzięki współpracy podmiotów, których baza dotyczy, będzie ona zyskiwała na aktualności i wartości informacyjnej.