Drukuj Powrót do artykułu

H. Gulbinowicz i A. Deskur – od 20 lat kardynałami

25 maja 2005 | 19:53 | pb //mr Ⓒ Ⓟ

Dwadzieścia lat temu abp Henryk Gulbinowicz i abp Andrzej Maria Deskur otrzymali z rąk Jana Pawła II birety kardynalskie. Na tym samym konsystorzu, trzecim za pontyfikatu Jana Pawła II, kardynałami zostało także 26 innych duchownych z całego świata.

Pochodzący z Wileńszczyzny kard. Henryk Gulbinowicz jest uważany za jedną z najwybitniejszych postaci na Dolnym Śląsku. Przez 28 lat zarządzał archidiecezją wrocławską, mianowany na ten urząd jeszcze przez Pawła VI. Na Dolnym Śląsku jest ceniony nie tylko za działalność duszpasterską, ale również za talent organizacyjny, inteligencję, kulturę duchową oraz otwartość na ludzi o różnych poglądach opcjach politycznych i poglądach. Z okazji 20. rocznicy otrzymania sakry biskupiej postanowił go odwiedzić nawet generał Wiktor Dubynin, dowódca Północnej Grupy Wojsk Armii Radzieckiej. W stanie wojennym kardynał wydatnie pomagał osobom internowanym, a niektórzy z nich znajdowali schronienie w jego rezydencji.

Cechuje go troska zarówno o odpowiedni poziom życia duchowego, jak i materialnego, a przede wszystkim wrażliwość na problemy najbiedniejszych i bezrobotnych. W okresie stanu wojennego powołał Arcybiskupi Komitet Charytatywny, a już w 1989 roku erygował Caritas Archidiecezji Wrocławskiej. W trosce o Polaków za wschodnią granicą utworzył Komitet do Spraw Pomocy Katolikom na Wschodzie.

W uznaniu swych zasług 5 marca 2004 roku otrzymał tytuł honorowego Dolnoślązaka. Był on pierwszą osobą wyróżnioną takim odznaczeniem. W uzasadnieniu radni napisali między innymi, że „metropolita wrocławski swoją pracą i postawą przyczynia się do budowania i kształtowania tożsamości regionalnej”.

Znany jest także ze współpracy z przedstawicielami innych wyznań. – Zawsze szukałem tego, co łączy a nie tego, co dzieli – zaznacza kardynał. Za jego rządów archidiecezją dwukrotnie odbyło się Europejskie Spotkanie Młodych organizowane przez ekumeniczną wspólnotę z Taizé. Wrocław był też świadkiem dwukrotnej wizyty Papieża Jana Pawła II, tu odbył się 46. Międzynarodowy Kongres Eucharystyczny, a w tym roku gościła Rada Konferencji Episkopatów Europy.

Kardynał słynie też z poczucia humoru. Gdy w 2001 roku odbierał order uśmiechu, zgodnie z orderowym zwyczajem wychylił kielich cytrynowego soku i śpiewał piosenki, m.in. „Śmierć bladej twarzy, niech się usmaży. Czy w sutannie, czy w habicie, niech się smaży znakomicie”. Dzieci ze świdnickiego Stowarzyszenia Przyjaciół Dzieci Chorych „Serce” wnioskując do kapituły o przyznanie kardynałowi dziecięcego odznaczenia napisały, że jest „człowiekiem, który otacza dzieci wielką opieką, nigdy nie zapomina o podopiecznych Centrum Przyjaźni Dziecięcej w Świdnicy i Żarowie. Jest też wielkim przyjacielem dzieci chorych na nowotwory. Mówimy o Nim – ksiądz Gulbi – tak z przyjaźni zdrobniale”.

Kard. Gulbinowicz urodził się 17 października 1923 roku w rodzinie Antoniego i Walerii w Szukiszkach. Szkołę podstawową i jezuickie gimnazjum ukończył w Wilnie. Pod koniec wojny, w 1944 roku wstąpił do Arcybiskupiego Seminarium Duchownego w Wilnie, i już jako kleryk w lipcu 1945 roku zdawał – opóźnioną z powodu działań wojennych – maturę. Gdy po wojnie władze radzieckie zlikwidowały wileńskie seminarium duchowne, alumn Gulbinowicz przeniósł się do Białegostoku, gdzie ukończył tamtejsze Wyższe Seminarium Duchowne i 18 czerwca 1950 roku przyjął święcenia kapłańskie z rąk abp. Romualda Jałbrzykowskiego. Na pierwszą parafię trafił do Szudziałowa (koło Puszczy Knyszyńskiej), gdzie przez rok był wikariuszem.

Potem w latach 1951-1955 studiował na Wydziale Teologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, gdzie uzyskał najpierw licencjat (1953) a następnie doktorat z zakresu teologii moralnej (1955). Jego zainteresowania naukowe koncentrowały się wówczas wokół problematyki niewolnictwa, własności i pracy w pismach św. Ambrożego. Po studiach prowadził duszpasterstwo akademickie w Białymstoku. W 1959 roku podjął wykłady z teologii moralnej i etyki w Wyższym Seminarium Duchownym „Hosianum” w Olsztynie. Tam też pełnił kolejno funkcje: prefekta alumnów (1960-62), wicerektora (1962-68), rektora (1968-70).

12 stycznia 1970 roku papież Paweł VI podniósł go do godności biskupa tytularnego Acci na Korsyce i powierzył stanowisko administratora apostolskiego archidiecezji w Białymstoku. Święcenia biskupie przyjął 8 lutego 1970 roku w ówczesnej prokatedrze białostockiej z rąk kard. Stefana Wyszyńskiego. Jego dewizą stały się słowa „Patientia et caritas”, czyli „Cierpliwość i miłość”. Pięć lat później – 15 grudnia 1975 roku – papież Paweł VI mianował go arcybiskupem metropolitą wrocławskim, a 10 lat później – 25 maja 1985 roku – Jan Paweł II kreował go kardynałem (kościół tytularny w Rzymie – Immacolata Concezione di Maria a Grottarossa). Od tego czasu aż do ukończenia 80. roku życia był członkiem watykańskich kongregacji Kościołów Wschodnich, Duchowieństwa i Ewangelizacji Narodów. 3 kwietnia 2004 roku Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa wrocławskiego, złożoną w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego. Jako emeryt kard. Gulbinowicz zamieszkał w Henrykowie.

Kard. Andrzej Maria Deskur urodził się 29 lutego 1924 roku w Sancygniowie (w powiecie pińczowskim) w arystokratycznej rodzinie o francuskich korzeniach. W listopadzie 1945 roku wstąpił do Seminarium Duchownego w Krakowie. Od tamtych lat przyjaźnił się z Karolem Wojtyłą – Janem Pawłem II. W 1948 roku kardynał Adam Stefan Sapieha skierował go na studia do Fryburga, gdzie kleryk Deskur uzyskał najpierw doktorat z teologii, a następnie z nauk społecznych. 20 sierpnia 1950 roku przyjął we Francji święcenia kapłańskie z rąk metropolity Lyonu, kard. Pierre-Marie Gerlier.

W 1952 roku rozpoczął pracę w watykańskim Sekretariacie Stanu. Dwa lata później został mianowany podsekretarzem Papieskiej Komisji ds. Kinematografii, Radia i Telewizji. Był inicjatorem pierwszej transmisji religijnej przy pomocy sztucznych satelitów. Pracował jako teolog Soboru Watykańskiego II przy opracowaniu konstytucji „Gaudium et spes” i deklaracji „Inter mirifica”. Wraz z kilkunastoma najbardziej zasłużonymi teologami koncelebrował z papieżem Pawłem VI Mszę św. na zakończenie Soboru.

W 1964 roku został podsekretarzem, a po sześciu latach sekretarzem Papieskiej Komisji ds. Środków Społecznego Przekazu. Od 1973 do 1984 roku był jej przewodniczącym. Wiele podróżował po świecie, angażując się w rozwój katolickich mediów. Na Filipinach doprowadził do powstania Radia Veritas, które nadaje audycje katolickie na całą Azję, m.in. do Chin. Towarzyszył arcybiskupowi Agostino Casaroliemu, przewodniczącemu Zespołu ds. kontaktów Stolicy Apostolskiej z Rządem PRL, w jego podróżach do Polski. 30 czerwca 1974 roku otrzymał z rąk Pawła VI sakrę biskupią (tytularna diecezja Tene w Tunezji).

16 października 1978 roku, w dniu wyboru Jana Pawła II, bp Deskur doznał częściowego paraliżu. Po rekonwalescencji był emerytowanym przewodniczącym Papieskiej Rady ds. Środków Społecznego Przekazu i członkiem Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych.

15 lutego 1980 roku Jan Paweł II podniósł go do godności arcybiskupa, a 25 maja 1985 roku do godności kardynała (kościół tytularny w Rzymie – San Carlo in Palatio). Kard. Deskur jest od 18 lat prezesem Papieskiej Akademii Niepokalanego Poczęcia.

W maju 2003 roku kard. Deskur przekazał w darze dla warszawskiej parafii św. Katarzyny różaniec, na którym Jan Paweł II modlił się po zamachu na swoje życie w 1981 r. Kilka lat wcześniej hierarcha otrzymał ten różaniec od Papieża.
Kard. Deskur mieszka w Palazzo San Carlo w Watykanie.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.