20. hierarcha w Polsce, mianowany przez Benedykta XVI

Biskup pomocniczy diecezji pelplińskiej – Wiesław Śmigiel, który 21 kwietnia przyjmuje sakrę w katedrze pelplińskiej, jest dwudziestym członkiem Konferencji Episkopatu Polski, mianowanym przez Benedykta XVI.

Łącznie zaś Kościół katolicki w naszym kraju liczy obecnie 135 kardynałów, arcybiskupów i biskupów, mianowanych przez 4 papieży: Pawła VI, Jana Pawła I, bł. Jana Pawła II i obecnego Ojca Świętego.
W gronie tym jest 133 hierarchów obrządku łacińskiego i 2 greckokatolickich. Według innego kryterium Kościół w Polsce ma 6 kardynałów, z których wszyscy są jednocześnie arcybiskupami, 26 pozostałych arcybiskupów i 102 biskupów. Pełnią oni funkcje: metropolitów – 14 (w tym 2 kardynałów), biskupów diecezjalnych – 28 (w tym 1 arcybiskup tytularny), biskupów pomocniczych – 53.

W skład Konferencji Episkopatu Polski wchodzi 95 biskupów czynnych, nie jest natomiast jego członkami 37 biskupów-seniorów (w tym 3 kardynałów i 8 arcybiskupów), a także 3 biskupów tytularnych nie „przydzielonych” do żadnej diecezji w Polsce (w tym 1 kardynał i 1 arcybiskup).

Do Konferencji nie należy 3 polskich kardynałów oraz 7 arcybiskupów i biskupów pracujących w Kurii Rzymskiej i w dyplomacji watykańskiej.

Najwięcej biskupów, zarówno czynnych, jak i seniorów, pochodzi z „nadania” bł. Jana Pawła II, który w ciągu ponad 26 lat swego pontyfikatu gruntownie odnowił skład naszego Episkopatu, mianując łącznie 118 biskupów, z których 16 zmarło, a 1 – Marian Jaworski przeszedł do episkopatu Ukrainy, czyli że 102 jest lub było czynnymi członkami KEP. Pierwszym z nich był Miłosław Kołodziejczyk (zmarł w 1994), mianowany 5 grudnia 1979 biskupem pomocniczym diecezji częstochowskiej, a pierwszym, który przyjął sakrę z rąk nowego Papieża, był jego bezpośredni następca na krakowskiej stolicy arcybiskupiej kard. Franciszek Macharski – w ogóle pierwszy biskup na świecie, konsekrowany osobiście przez Jana Pawła II.

Należy dodać, że żyje jeszcze 13 biskupów, mianowanych przez poprzednich papieży, z których żaden nie jest już czynny. 12 spośród nich mianował Paweł VI (wszyscy są już seniorami), a jednego – Jan Paweł I (bp Adam Dyczkowski).

Najstarszym wiekiem hierarchą w Polsce jest obecnie emerytowany metropolita przemyski abp Ignacy Tokarczuk, urodzony 1 lutego 1918, potem emerytowany metropolita lubelski abp Bolesław Pylak, ur. 20 sierpnia 1921 i kard. Stanisław Nagy, ur. 30 września 1921. Najdłuższy staż biskupi (licząc od daty nominacji) mają również arcybiskupi Tokarczuk – 3 grudnia 1965 i Pylak – 14 marca 1966, a następnie abp Szczepan Wesoły – 11 grudnia 1968.

Najmłodszymi biskupami są: Wiesław Śmigiel – ur. 3 stycznia 1969, Damian Muskus – 6 września 1967 i Marek Solarczyk – 13 kwietnia 1967. Najkrótszy staż biskupi mają: W. Śmigiel – 24 marca br., Janusz B. Stepnowski – 11 listopada 2011 i Piotr Greger – 22 października 2011.

12 biskupów to zakonnicy, należący łącznie do 9 zakonów i zgromadzeń zakonnych: po 2 hierarchów mają misjonarze (CM), pallotyni (SAC) i sercanie (SCJ), a po jednym – bazylianie (OSBM), chrystusowcy (TChr), franciszkanie (OFM), franciszkanie konwentualni (OFMConv), kapucyni (OFMCap) i werbiści (SVD).

Wszyscy hierarchowie polscy noszą w sumie 50 różnych imion, przy czym najwięcej jest Janów – 12, Stanisławów – 11 i Józefów – 10. 24 imiona występują tylko po razie.

Warto jeszcze dodać, że papieże XX wieku – od św. Piusa X (1903-14) do Jana Pawła I (1978) włącznie – mianowali w sumie 182 biskupów dla Kościoła w Polsce. Najwięcej powołał ich Paweł VI – 43, z których żyje jeszcze, jak wspomniano, 12, następnie Pius XII – 42, Pius XI – 33, bł. Jan XXIII 26, Benedykt XV – 22, św. Pius X – 15 i Jan Paweł I – 1.

Ostatni biskupi każdego z tych pontyfikatów zmarli po II wojnie światowej. Spośród hierarchów mianowanych przez św. Piusa X jako ostatni odszedł do wieczności metropolita krakowski kard. Adam Stefan Sapieha (1867-1951), który biskupem został 24 listopada 1911 (data nominacji) a zmarł 23 lipca 1951. Ostatnim żyjącym biskupem mianowanym przez Benedykta XV był biskup pomocniczy łucki i żytomierski abp tyt. Michał Godlewski (1872-1956) – nominacja: 21 października 1916, zmarł 20 maja 1956.

Z grona biskupów z „nadania” Piusa XI jako ostatni zmarł biskup pomocniczy diecezji katowickiej Juliusz Bieniek (1895-1978), który biskupem został mianowany 13 marca 1937, a odszedł do Domu Ojca 17 stycznia 1978. Jako ostatni z biskupów Piusa XII zmarł metropolita poznański abp Jerzy Stroba (1919-99) – biskup od 4 lipca 1958, a zmarł 12 maja 1999. Należy jednak pamiętać, że w tym samym dniu papież mianował także biskupem ks. Karola Wojtyłę, który – jak wiadomo – zmarł 2 kwietnia 2005, tyle że jako Biskup Rzymu nie należał już wówczas do episkopatu Polski.

I wreszcie ostatnim żyjącym hierarchą, mianowanym przez bł. Jana XXIII, był biskup podlaski Jan Mazur (1920-2008), który został powołany na ten urząd (najpierw biskupa pomocniczego w Lublinie) 21 kwietnia 1961, a zmarł 26 września 2008.