Inicjatywy biblijne w Polsce

Obchody Tygodni Biblijnych, organizowanie konkursów dla dzieci i młodzieży, maratonów, studiów dla osób świeckich – choć Pismo Święte od stuleci jest jednym z najważniejszych metod ewangelizacji w Kościele, od kilku lat jest promowane we wszystkich diecezjach jako stały i nieodłączny element formacji wiernych, zalecany przez biskupów.

Pod hasłem „Biblia kodem kulturowym Europy” w Warszawie rozpoczął się I Kongres Biblijny. Gościem specjalnym obrad jest kard. Gianfranco Ravasi, przewodniczący Papieskiej Rady ds. Kultury, który jest także wybitnym biblistą. Tematem kongresu organizowanego na UKSW od 28 do 30 października jest wpływ Pisma Świętego na sztukę, literaturę, muzykę i film europejski.

Głównymi organizatorami Kongresu są Instytut Nauk Biblijnych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Dzieło Biblijne im. Jana Pawła II. Zostało ono erygowane jako stowarzyszenie przez Konferencję Episkopatu Polski w 2005 r. Gremium, któremu przewodniczy ks. prof. Henryk Witczyk z KUL było odpowiedzią na list apostolski „Tertio Millenio adveniente” Jana Pawła II oraz dokumentu „O interpretacji Biblii w Kościele”, który wskazuje na potrzebę szukania sensu duchowego w życiu chrześcijanina oraz duchowości biblijnej. Właśnie wówczas biskupi w Polsce uznali, że pogłębienie wiedzy o Piśmie Świętym powinno być podstawowym elementem ewangelizacji.

Już w następnym roku w wielu diecezjach, m.in. w Poznaniu, Gnieźnie i Wrocławiu zainaugurowano Dzieło Biblijne. Liturgia słowa była nieodłącznym wydarzeniem, związanym z tą inicjatywą, w Poznaniu podczas nabożeństwa na ustawionym w prezbiterium specjalnym tronie spoczywała otwarta księga Biblii. W trakcie liturgii w poznańskiej katedrze odczytano fragmenty z biblijnych ksiąg: Mądrości, Izajasza, z Listu do Rzymian oraz prolog Ewangelii świętego Jana. Pismo Święte zostało wówczas ustawione z czcią na specjalnym tronie.

W następnych latach Dzieło było erygowane w kolejnych diecezjach – dziś jest już obecne we wszystkich.

Zaledwie trzy lata po powołaniu Dzieła przewodniczący Sekcji Biblijnej Komisji Nauki Wiary Episkopatu abp Marian Gołębiewski powiedział w rozmowie z KAI, że utworzenie tego gremium zaowocowało wieloma publikacjami na temat Pisma Świętego, rozwojem grup formacyjnych i modlitewnych, inicjatywami, popularyzującymi Księgę.

W 2010 r. biskupi zaaprobowali projekt organizowania Ogólnopolskiego Tygodnia Biblijnego – wcześniej był on obchodzony w poszczególnych diecezjach w różnych terminach. Po Niedzieli Biblijnej, obchodzonej w 3. tygodniu wielkanocnym, będzie obchodzony Tydzień Biblijny, w ramach którego wierni będą mogli uczestniczyć w liturgii Słowa, wykładach, prelekcjach, koncertach i projekcjach filmowych.

Jednak równolegle z jednorazowymi obchodami w Polsce powstało wiele inicjatyw, przybliżających tajniki Pisma Świętego szerokim kręgom wiernych. W parafiach i dekanatach organizowane są warsztaty, Szkoły Słowa Bożego, kręgi biblijne, Szkoły Słowa Bożego, spotkania ze Słowem Bożym metodą lectio divina.

Inicjatywy te adresowane są do odbiorców w różnym wieku. W Stalowej Woli w roku 2009 ruszył Biblijny Uniwersytet dla Dzieci. Co miesiąc w parafii św. Floriana uczniowie podstawówek uczestniczą w zajęciach, poświęconych Pismu Świętemu. Dla dorosłych w diecezji sandomierskiej organizowane są comiesięczne wykłady w Tarnobrzegu, Stalowej Woli, Sandomierzu i Staszowie. Ubiegłoroczny cykl realizowany był pod hasłem „Poznajemy tło Biblii”. W czasie 9 spotkań uczestniczy słuchali wykładów nt. archeologii biblijnej, flory i fauny Palestyny, geografii i historii Ziemi Świętej.

W tym samym roku w Zamościu rozpoczął się I Kurs Formacji Biblijnej, zaplanowany na dwa lata. Wielkim powodzeniem cieszy się rozpoczęty w 2009 r. cykl wykładów Radiowo-Internetowego Studium Biblijnego w diecezji tarnowskiej. Poprowadzili je tarnowscy bibliści, zgłosiło się zaś do studium ponad tysiąc osób. W pierwszym semestrze wykładów słuchało ponad 6 tys. odbiorców, a na stronie internetowej odnotowano 90 tys. pobrań plików. W ubiegłym roku zakończono wykłady, a słuchacze otrzymali certyfikaty ukończenia Studium Biblijnego.

We Wrocławiu, pod patronatem abp Gołębiewskiego, zainicjowano w 2006 r. dwuletnie studium biblijne. Dwa lata później ponad 70 absolwentów odebrało dyplom jego ukończenia.

W ostatnich latach niezwykle popularne stały się Maratony Biblijne polegające na tym, że w obecności zgromadzonych odczytuje się fragmenty Pisma Świętego. W Zamościu w 2009 r. 1,5 tys. fragmentów Księgi czytało 950 osób, w ubiegłym roku Maraton trwał 138 godz. i 35 minut.

W Olsztynie miał miejsce Maraton dla Studentów, który kończył akademickie rekolekcje adwentowe. Przez cały dzień 43 uczestników czytało na głos Księgę Psalmów i Dzieje Apostolskie. Podobne maratony odbyły się m.in. w Bydgoszczy, Poznaniu, Płocku. Często wydarzenie inauguruje prominentna osoba, dobrze znana społeczności lokalnej. W Płocku pierwszym uczestnikiem Maratonu, który odbył się w tym roku, był bp Piotr Libera, po nim święte teksty odczytało kolejnych 319 osób.

Niezależnie od inicjatyw Dzieła Biblijnego od wielu lat Katolickie Stowarzyszenie Civitas Christiana organizuje Ogólnopolski Konkurs Wiedzy Biblijnej. W ubiegłym roku do Niepokalanowa przybyło na jego 14. Finał XIV ponad 120 laureatów diecezjalnych. Jest to jedno z największych w kraju dzieł biblijnych, skierowane do uczniów szkół ponadgimnazjalnych. W edycji w 2010 r. w etapie szkolnym, w zmaganiach wzięło udział ok. 30 tys. młodych. Konkurs składa się z trzech etapów: szkolnego, diecezjalnego i ogólnopolskiego, a głównym jego celem jest zachęta młodych do czytania i poznawania Biblii i uczynienia z niej Księgi Życia. Służy temu także wiele inicjatyw podejmowanych przez Stowarzyszenie, jak m.in.: warsztaty biblijne, konferencje, rajdy z Pismem Świętym czy spotkania formacyjne.

Na terenach mieszanych wyznaniowo organizuje się także konkursy ekumeniczne. W 2010 r. odbył się finał 13. Międzynarodowego Ekumenicznego Konkursu Wiedzy Biblijnej „Jonasz” w Bielsku-Białej. Na wszystkich jego etapach uczestniczyło kilka tysięcy dzieci.

W konkursie wzięli udział uczniowie szkół podstawowych oraz gimnazjów z diecezji bielsko-żywieckiej oraz diecezji cieszyńskiej i katowickiej Kościoła ewangelicko-augsburskiego, Śląskiego Kościoła Ewangelickiego Wyznania Augsburskiego na Zaolziu oraz przedstawiciele innych denominacji protestanckich.