Instytut „Ordo Iuris” zaprezentował raport dotyczący programu „Za życiem”

Większą dostępność do diagnostyki prenatalnej i terapii prenatalnych, odpowiednią opiekę okołoporodową oraz szereg konkretnych rozwiązań ułatwiających funkcjonowanie w społeczeństwie osobom niepełnosprawnym i ich opiekunom – postuluje raport dotyczący programu „Za życiem”, który zaprezentowany został w piątek przez Instytut Ordo Iuris. Jak zapowiadali uczestnicy konferencji prasowej zorganizowanej przez instytut, propozycje zawarte w raporcie będą kolejno przedstawiane w formie projektów ustaw.

Prowadzący konferencję prasową dr Tymoteusz Zych, wiceprezes Ordo Iuris przypomniał, że wyrok Trybunału Konstytucyjnego uznający za niezgodną z Konstytucją przesłankę eugeniczną umożliwiającą dokonanie legalnej aborcji, w żaden sposób nie ogranicza wsparcia medycznego udzielanego kobiecie w ciąży. „Żadna interwencja medyczna służąca ochronie zdrowia i życia kobiety nie została wykluczona, w tym nawet taka, która wiąże się z uchyleniem ochrony dziecka” – powiedział. Jak stwierdził, wyrok przypomniał jednak o wyzwaniach wiążących się ze skomplikowaną ciążą, trudnym porodem i opieką nad dzieckiem z niepełnosprawnościami.

„Niestety w Polsce od bardzo dawna mamy do czynienia z problemem prywatyzacji obciążeń związanych z opieką nad niepełnosprawnym” – stwierdził. Podkreślił, że objęcie osób niepełnosprawnych i ich rodzin systemowym wsparciem, to nie etatyzm czy socjalizm ale obowiązek każdego człowieka, wynikający ze zwykłej przyzwoitości.

Dr Zych przypomniał, że instytut Ordo Iuris już w 2016 r. przedstawił szeroki pakiet rozwiązań służący wsparciu niepełnosprawnych. Stanowił on punkt wyjścia rządowego programu „Za życiem”. W jego ramach wdrożono część zaproponowanych rozwiązań lecz stanowi on jedynie krok w dobrą stronę. Jak podkreślił dr Zych, program nie odpowiada jeszcze na większość wyzwań, które stoją przed opiekunami osób niepełnosprawnych, stąd kolejny raport, zawierający pakiet kompleksowych rozwiązań mających wesprzeć te osoby. Zaznaczył, że rozwiązania te powstały w wyniku wieloletnich konsultacji z samymi zainteresowanymi i organizacjami zajmującymi się konkretną pomocą.

Zapowiedział też, że propozycje zawarte w raporcie będą zgłaszane kolejno jako projekty ustaw.

Mec. Katarzyna Gęsiak, analityk w Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris, nawiązując do treści zawartych w raporcie zwróciła uwagę na konieczność rozwoju diagnostyki prenatalnej oraz terapii prenatalnych. W raporcie, jak poinformowała, zawarty jest m.in. postulat, by w każdym województwie znajdował się ośrodek, który pomoc w tym zakresie oferuje matkom i ich dzieciom. Podkreśliła też znaczenie wsparcia psychologicznego, zwłaszcza dla tych rodzin, które dowiedziały się, że wada ich dziecka jest nieuleczalna i prowadzi do śmierci.

Karolina Pawłowska, dyrektor Centrum Prawa Międzynarodowego Ordo Iuris mówiła o postulowanych zmianach w ramach opieki okołoporodowej, ważnych dla wszystkich kobiet w ciąży ale zwłaszcza dla tych, które zmagają się ze szczególnymi trudnościami. – Powinny być informowane o przysługujących im prawach a także o tym, z czym wiążą się określone interwencje medyczne, które mogą ich dotyczyć, tak, by mogły w tym zakresie podjąć świadomą decyzję – mówiła.

Zwróciła też uwagę na znaczenie wsparcia psychicznego, poradnictwa laktacyjnego, programów wsparcia fizjoterapeutycznego po porodzie oraz programów przygotowania młodych rodziców do opieki nad dzieckiem.

Karolina Pawłowska podkreśliła też, że funkcjonujące obecnie świadczenie pielęgnacyjne związane z opieką nad dzieckiem z niepełno sprawnościami skonstruowane jest – jak pokazuje raport – w sposób wadliwy. Po pierwsze – z uwagi na fakt, że przyznawane jest ono tylko wówczas, gdy opiekun dziecka całkowicie zrezygnuje z pracy zawodowej. Po drugie – wątpliwości budzi sposób waloryzacji świadczenia, który sprawia, że z roku na rok jest ono coraz niższe i coraz bardziej „odstaje” od kwoty płacy minimalnej.

Poinformowała, że raport postuluje zmiany w tym zakresie, a mianowicie zniesienie wymogu rezygnacji z pracy zarobkowej (co umożliwi opiekunom korzystanie również z wykwalifikowanych form opieki nad dzieckiem) a także przyznawanie wsparcia w kwocie równej płacy minimalnej.

Łukasz Bernaciński, analityk w Centrum Analiz Legislacyjnych Ordo Iuris, poinformował, że raport postuluje zmiany w programie asystenta osoby z niepełnosprawnością – w każdej gminie powinna powstać sieć asystentów, których praca finansowana by była ze środków publicznych.

Prelegent omówił też konkretne podatkowe formy wsparcia dla osób niepełnosprawnych, ich rodzin i podmiotów ich wspierających a także zwrócił uwagę na konieczność rozszerzenia kompetencji koordynatora programu „Za życiem”.
Zwrócił tez uwagę na konieczność odpowiedniej polityki informacyjnej skierowanej do kobiet, zwłaszcza w trudnej sytuacji, ale też szeroko do społeczeństwa, z pozytywnym przekazem na temat możliwości funkcjonowania osób z niepełnosprawnością.

Podczas konferencji Dorota Dutkiewicz z fundacji na Rzecz Osób Niepełnosprawnych „Tacy Sami” zaprezentowała jeden z konkretnych pomysłów zawartych w raporcie. Pomysł jej autorstwa to pomysł bonu terapeutycznego. Ma on być wsparciem dla osób niepełnosprawnych, chorych psychicznie i społecznie niedostosowanych, korzystających z rozmaitych form rehabilitacji i zajęć.

Jak podkreślił dr Zych, pomysł bonu może gruntownie zmienić podejście do usług terapeutycznych i rehabilitacyjnych oferowanych niepełnosprawnym.

Pełny tekst raportu dostępny jest na stronie ordoiuris.pl.