IPN przyznał status pokrzywdzonego kard. Gulbinowiczowi

Były metropolita wrocławski kard. Henryk Gulbinowicz odebrał dziś zaświadczenie o przyznaniu statusu pokrzywdzonego. Dokument wręczył mu przybyły specjalnie do Wrocławia prezes Instytutu Pamięci Narodowej Janusz Kurtyka.

W uroczystości w auli Papieskiego Wydziału Teologicznego obecni byli wrocławscy biskupi na czele z abp. Marianem Gołębiewskim, który jako gospodarz miejsca rozpoczął spotkanie. Metropolita wrocławski nawiązując do problemu „medialnych nagonek na ludzi Kościoła” wyraził życzenie aby to spotkanie było antidotum na obecną sytuację. „Odnosimy wrażenie, że największymi zdrajcami byli księża, czy nawet biskupi” – mówił abp Gołębiewski. „Dziewięćdziesiąt procent, czy nawet więcej księży zdało egzamin bardzo dobrze” – dodał.

Tę samą myśl podjął prezes IPN Janusz Kurtyka mówiąc, że Kościół był środowiskiem najmniej złamanym przez służby bezpieczeństwa PRL. „Postawą bardziej typową dla Kościoła jest postawa kardynała Gulbinowicza a nie postawa tych, jakże mniej licznych, którzy zdradzili” – powiedział Kurtyka prezentując efekt prac historyków.

Zebrane i udostępnione dzisiaj kardynałowi dokumenty przedstawił dr Tomasz Balbus naczelnik oddziałowego biura udostępniania i archiwizacji dokumentów we Wrocławiu. W obszernych teczkach znalazły się materiały zarówno operacyjne, śledcze, agenturalne, finansowe jak również dokumenty tzw. funduszu „O”, czyli funduszu operacyjnego przeznaczonego dla działania SB z dokładnym wykazem agentury i funkcjonariuszy, którzy ją prowadzili. „Zachowały się również donosy agentów, raporty szefów bezpieki wrocławskiej informującej o niepokornej postawie księdza kardynała, co jest szczególnie widoczne w stanie wojennym” – mówił dr Tomasz Bambus. Zaznaczył on również, że operacja rozpracowania kurii wrocławskiej była prowadzona od przełomu lat 40-tych i 50-tych najpierw pod kryptonimem „centra” potem „bastion”.

Po otrzymaniu zaświadczenia stwierdzającego status pokrzywdzonego, kard. Gulbinowicz stwierdził, że „życie nie pieści”. Podkreślił, że Bóg dając życie obdarza wielkim zaufaniem, że pokierujemy swym życiem tak, by „drugiemu człowiekowi nie zaszkodzić a pomóc”. Nawiązując do akt zebranych przez IPN kard. Gulbinowicz powiedział, że dowodzi ona wielkiej ludzkiej pracy, „jakiej?… wszyscy wiemy. Nie trzeba więc komentarza i jakiś dopowiedzeń”.

Status pokrzywdzonego przysługuje osobom, które po złożeniu wniosku otrzymały informację o odnalezieniu w zasobie archiwalnym Instytutu Pamięci Narodowej dokumentów, które świadczą o gromadzeniu w sposób celowy przez komunistyczne organa bezpieczeństwa państwa informacji o nich. Przyznanie statusu umożliwia zapoznanie się zainteresowanego z odnalezionymi dokumentami. Kard. Gulbinowicz jednak ciągle zastanawia się czy zajrzy do swoich dokumentów: „zastanawiam się bardzo i tak w moim wnętrzu moje ja mówi: co ty tam zobaczysz? pseudonimy, numery, plotki, posądzenia� myślę, że chyba przeważy przekonanie, że lepiej nie zaglądać, żeby zostawić pojęcie o człowieku dobre”. Podkreślił jednak, że „jak się człowiek doczeka oceny to jest dobrze na sercu”.

Podczas uroczystości w auli Papieskiego Wydziału Teologicznego obecni byli również przedstawiciele wrocławskiego oddziału IPN z jego dyrektorem prof. Włodzimierzem Suleją, którzy zapowiedzieli dwie publikacje opisujące działalność SB wobec księdza kardynała Gulbinowicza.

Kardynał Henryk Gulbinowicz urodził się w Wilnie 17 października 1923 roku, a 18 czerwca 1950 r. przyjął w Białymstoku święcenia kapłańskie. Po obronie doktoratu z teologii moralnej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim w 1955 roku, pełnił kolejno funkcje duszpasterza akademickiego w Białymstoku, wice-rektora, a następnie rektora Warmińskiego Seminarium Duchownego „Hosianum” w Olsztynie.

W 1970 roku Paweł VI mianował go biskupem i administratorem apostolskim w Białymstoku, w pięć lat później kard. Gulbinowicz objął po zmarłym kard. Bolesławie Kominku metropolię wrocławską. Papież Jana Paweł II 25 maja 1985 roku wyniósł go do godności kardynalskiej, a 3 kwietnia 2004 roku przyjął rezygnację kard. Gulbinowicza z funkcji ordynariusza wrocławskiego z powodu osiągnięcia przez kardynała wieku emerytalnego.