Jak przygotowywać do bierzmowania osoby z niepełnosprawnościami?

Już po raz dziewiąty w Warszawie odbywa się Ogólnopolska Konferencja Katechetów Szkół Specjalnych. W tym roku jej uczestnicy dyskutują o przygotowaniu osób z różnymi niepełnosprawnościami do sakramentu bierzmowania.

Katechezą specjalną objęte są osoby z różnymi ograniczeniami intelektualnymi, fizycznymi oraz z ograniczeniami w funkcjonowaniu zmysłów, np. wzroku, słuchu, mowy. Z tym, że wymagania muszą być proporcjonalne do możliwości ucznia zgadzają się ze sobą pedagodzy i kościelni prawnicy. – Wiek fizyczny nie stanowi dla duszy przeszkody – mówi ks. prof. Andrzej Kiciński z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.

Jego zdaniem, umocnienie w sakramencie bierzmowania jest potrzebne nie tylko samym podopiecznym , ale także jego rodzicom i wychowawcom. Potrzebna jest im cierpliwość, aby umieli mężnie przyjmować swój los. Gdy przygotowuje do bierzmowania uczniów z niepełnosprawnością intelektualną pierwszym krokiem jest wspólne, także z rodzicami, oglądanie fotografii z chrztu czy I komunii świętej, i na tej kanwie rozmowa o bierzmowaniu.

Katechetyk z KUL często jest pytany o to “kiedy” uczniowie z niepełnosprawnościami mogą przyjąć bierzmowanie. Zazwyczaj odpowiada, że zgodnie z wiekiem rzeczywistym a nie intelektualnym, który określa stopień rozwoju intelektualnego danej osoby w stosunku do jej roku życia.

Zauważa też, że najtrudniejsze dla katechetów specjalnych w czasie przygotowania do bierzmowania jest znalezienie mocnego punktu wychowanka oraz świadka żywej wiary w rodzinie ucznia.

Kościół katolicki pozwala na bierzmowanie każdego, kto był ochrzczony i jak stanowi prawo kanoniczne “został odpowiednio pouczony”. Do ważności tego sakramentu kandydat musi być świadomy i mieć intencję przyjęcia go, choć nie musi jej wyrażać.
Podobnie jak przy chrzcie niemowląt, także i w przypadku bierzmowania osób o głębokim upośledzeniu do ważności sakramentu wystarczy wiara i świadomość ich rodziców – przypomina ks. dr Bartłomiej Pergoł z Kurii Metropolitalnej Warszawskiej.

Warunkiem koniecznym, żeby przyjąć sakrament bierzmowania w Kościele katolickim jest chrzest. Bierzmowania udziela biskup, ale może tego sakramentu udzielić również ksiądz delegowany przez biskupa np. kapelan ośrodka dla niepełnosprawnych.

Praca katechetów uczących w szkołach specjalnych wiąże się ze stresem dlatego podczas konferencji rozmawiano także o tym, jak sobie z nim radzić. – Wypalenie zawodowe to choroba ludzi, którzy lubią swoją pracę. Zaangażowanie powoduje wyjałowienie dlatego warto znajdować czas na aktywność fizyczną, dbać o własny rytm biologiczny i potrzeby – psycholog i psychoterapeuta Andrzej Mielecki

– Spotkania katechetów specjalnych w Warszawie to bardzo ważne wydarzenie i rozwojowe dla Kościoła w Polsce zarówno pod względem naukowym jak i praktycznym – uważa ks. prof. Andrzej Kiciński z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, który kieruje katedrą Katechetyki Szczegółowej i Współczesnych Form Przekazu Wiary.

W jego ocenie, spotkania zapoczątkowane przez samych katechetów to – jak się wyraził – szczęśliwe spotkanie między teorią a praktyką, dzięki czemu Warszawa stała się wiodącym ośrodkiem wymiany myśli i doświadczenia katechetów specjalnych z całej Polski.

Organizatorami IX Konferencji jest środowisko katechetów specjalnych archidiecezji warszawskiej we współpracy z Kurią Metropolitalną Warszawską.