Jan Paweł II – wychowawca młodych – sympozjum na Uniwersytecie Warszawskim

Jan Paweł II był przyjacielem młodych, ale przyjacielem wymagającym – mówił m. in. kard. Stanisław Ryłko podczas dzisiejszego sympozjum.

Kard. Ryłko przekonywał, że wychowanie w rozumieniu papieża – Polaka było przede wszystkim przekazywaniem człowieczeństwa. Sympozjum na UW zainaugurowało centralne obchody VIII Dnia Papieskiego.

„Dzień Papieski tradycyjnie już rozpoczyna się od Uniwersytetu” – powiedział na rozpoczęcie konferencji Prymas Polski kard. Józef Glemp. Przypomniał, jak bardzo Jan Paweł II cenił sobie środowisko akademickie. Prymas dodał, że choć bezpośrednich świadków wielkiego pontyfikatu będzie coraz mniej, z czasem postać papieża będzie nam coraz bliższa duchowo – poprzez głębsze studia nad jego nauczaniem.

Abp Józef Kowalczyk, nuncjusz apostolski w Polsce, zaznaczył, że centralnym punktem odniesienia w tym nauczaniu była osoba Jezusa Chrystusa – począwszy od apelu podczas pierwszej homilii w czasie inauguracji pontyfikatu – „Otwórzcie na oścież drzwi Chrystusowi. Chrystus wie, co jest w człowieku”. – Ten apel wywołał największy oddźwięk i spotkał się z największym zrozumieniem wśród młodzieży – mówił nuncjusz.– W dobie kryzysu ojcostwa młodzi wyczuwali, że papież kocha ich jak ojciec – dodał.

Abp Kowalczyk podziękował też za przybycie kard. Stanisławowi Ryłce, przewodniczącemu Papieskiej Rady ds. Świeckich, od lat odpowiedzialnemu za organizację Światowych Dni Młodzieży, który zdecydował się uczestniczyć w spotkaniu, mimo trwającego w Watykanie Synodu Biskupów.

„W miarę upływu lat coraz bardziej jesteśmy zdumieni tym darem, jakim był Jan Paweł II i jego pontyfikat dla Polski i dla świata” – powiedział kard. Ryłko inaugurując swój wykład. „Widzieliśmy go jako olbrzyma wiary. Pozostaje on jasnym promieniem światła dla tego nowego tysiąclecia” – zacytował Benedykta XVI.

Kard. Ryłko podkreślił, że wychowanie stanowi jeden z centralnych problemów współczesności. W wielu przypadkach dzisiejsze pokolenie dorosłych nie jest w stanie wychowywać młodych. Wiąże się to z problemem kultury, w której dogmatem staje się relatywizm. Wychowanie w świecie bez odniesienia do prawdy i fundamentów jest bardzo trudne, zwłaszcza, że wielu dorosłych wyrzeka się swojej misji wychowawczej, chce uciekać od odpowiedzialności. Brak jest autentycznych autorytetów wychowawczych – diagnozował.

Zaznaczył, że Jan Paweł II miał prawdziwy charyzmat bycia z młodymi. Był nie tylko nauczycielem, ale i autentycznym świadkiem. Nie bał się stawiać wysokich wymagań. Był dla młodych przyjacielem, ale wymagającym. A oni go sami szukali i dawali się mu prowadzić. Gdzie tkwił sekret tego sukcesu? Zdaniem kard. Ryłko, przede wszystkim poprzez Jana Pawła II młodzi szukali Chrystusa z Jego odpowiedzią na tajemnicę człowieka.

„Papież miał wysublimowane pojęcie młodości, powtarzał, że wszyscy ludzie patrzą w kierunku młodych, bo przez nich sami stają się młodzi; młodość jest szczególnym bogactwem całej ludzkości i stąd m.in. wynika wielka odpowiedzialność, by skarbu młodości nie zmarnować” – mówił kardynał.

Przypomniał, że punktem wyjścia w podejściu Jana Pawła II do młodych był optymizm. Wiara w tkwiący w nich olbrzymi potencjał dobra. „On widział problemy, jego optymizm nie był optymizmem naiwnym. Ale ufał młodym a oni to czuli” – przekonywał kard. Ryłko. Dodał, że Papież – jak sam wielokrotnie podkreślał – swój charyzmat kontaktu z młodymi kształtował w Polsce, w kontaktach z polską młodzieżą, która też była mu szczególnie droga. „’Wychowaliście sobie papieża’ – mówił podczas pamiętnego spotkania na Westerplatte w 1987 r.” – przypominał kard. Ryłko.

Jak stwierdził, wychowanie według Jana Pawła II to przede wszystkim obdarzanie człowieczeństwem. I to obdarzanie dwustronne – dojrzałym człowieczeństwem przez rodziców i wychowawców oraz świeżością człowieczeństwa – przez dzieci i młodzież. Fundamentem właściwego wychowania w duchu Jana Pawła są prawdy, że każdy powołany jest do życia w prawdzie i miłości oraz że każdy może urzeczywistnić siebie poprzez bezinteresowny dar z siebie.

Przewodniczący Papieskiej Rady ds. Świeckich zaznaczył, że w procesie wychowawczym nie może zabraknąć odpowiedzi na pytanie, czym jest młodość. Zdaniem Jana Pawła II młodość to nie tylko okres życia, ale to czas dany i zadany każdemu człowiekowi przez Opatrzność po to, by szukał odpowiedzi na podstawowe pytania i tworzył projekt, według którego ukształtuje swoje życie. – „Każdy duszpasterz – wychowawca musi umiłować młodość” – mówił kard. Ryłko.

Kardynał zaznaczył, że Jan Paweł II analizując IV przykazanie Boże zwracał uwagę, iż obowiązek czci jest w gruncie rzeczy symetryczny między rodzicami a dziećmi, a opiera się na zasadzie afirmacji każdego człowieka. „Afirmacja ta jednak nie może być bezkrytyczną akceptacją. Młodzi ludzie wcale tego nie chcą. Chcą autorytetu, który będzie im bliski, ale który kiedy trzeba powie – nie. Przyjaciel wymagający – to jest wzór do naśladowania dla wychowawców” – mówił kardynał.

Podkreślił też, że niezmiernie istotnym aspektem wychowania jest doprowadzenie młodego człowieka do samowychowania, do pracy nad sobą, która będzie trwała przez całe jego dalsze życie. Od tej umiejętności w dużej mierze zależy kształt tego życia. Na ten właśnie aspekt, na pracę nad własną wolnością, której się nie posiada, ale wciąż się ją zdobywa – zwracał uwagę Jan Paweł II.

Kardynał zaznaczył też, że szczególnym rysem duszpasterstwa Karola Wojtyły było przygotowywanie młodych do miłości w małżeństwie. – „Widział to jako podstawową troskę duszpasterską, a sam podkreślał, że już jako młody ksiądz nauczył się miłować ludzką miłość” – wspominał kard. Ryłko.

Kardynał, który od lat zaangażowany był w organizację Światowych Dni Młodzieży, przyznał, że ta inicjatywa była „jedną z najbardziej błogosławionych decyzji pontyfikatu”. – „Dni Młodzieży stały się prawdziwym laboratorium wiary, miejscem licznych nawróceń, decyzji o zmianie życia, podejmowania decyzji o kapłaństwie czy chrześcijańskim małżeństwie. Światowe Dni Młodzieży stały się też katalizatorem narodzin nowego pokolenia młodych, które nazywać można pokoleniem Jana Pawła II” – mówił.

Na zakończenie sympozjum głos zabrał abp Tadeusz Gocłowski, przewodniczący Rady Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia, organizatora Dnia Papieskiego. Podkreślił, że hasło Dnia Papieskiego rokrocznie zatwierdza Konferencja Episkopatu Polski. Zaznaczył jednak, że wykład kard. Ryłki, zwracający uwagę m.in. na ważną ideę samowychowania mógłby zainspirować biskupów – by hasłem przyszłorocznego, IX już Dnia Papieskiego były słowa: „Jan Paweł II – nauczyciel pracy nad wolnością”.