Jędrzejów: konserwatorskie odkrycia w kaplicy bł. Kadłubka

W kaplicy grobowej bł. Wincenty Kadłubka, gdzie spoczywają doczesne szczątki patrona Jędrzejowa oraz jego relikwie, podczas prac renowacyjnych natrafiono na fresk przedstawiający otwarcie grobu autora „Kroniki Polskiej”, która powstawała właśnie w archiopactwie cysterskim.

W klasztorze trwają zakrojone na szeroką skalę prace remontowe i konserwatorskie, równolegle ze staraniami o przyznanie obiektowi cysterskiemu statusu Pomnika Historii oraz tytułu bazyliki mniejszej.

Na ostatnie prace renowacyjne w kaplicy bł. Wincentego Kadłubka oraz przy zabytkowej barokowej dzwonnicy klasztor pozyskał prawie 1 mln zł z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 250 tys. zł na renowację Ołtarza Bożego Miłosierdzia ojcowie otrzymają z rezerwy budżetowej.

Odsłonięty podczas prac fresk przedstawia być może moment otwarcia grobu zakonnika, po decyzji w 1632 r. biskupa krakowskiego Piotra Gembickiego na przeniesienie relikwii. Do komisyjnego otwarcia grobu Kadłubka doszło 26 kwietnia 1633, a 19 sierpnia relikwie przeniesiono ze skarbca do mauzoleum w bocznej nawie kościoła i złożono w marmurowym sarkofagu. Fresk może także przedstawiać zdarzenie z 1764 r., gdy tuż po beatyfikacji przeniesiono relikwie do nowego grobowca.

W ramach prac w kaplicy bł. Wincentego Kadłubka odnawiane są również m.in. krzyż, świeczniki, wieczna lampa, ołtarz, na którym znajduje się konfesja z relikwiami bł. Wincentego Kadłubka. Renowacja obejmie także kratę oddzielająca nawę kościoła od kaplicy.

Bp Kadłubek, a od czasu przybycia do Jędrzejowa także mnich cysterski, był wielkim autorytetem swoich czasów. Do jego grobu w klasztorze pielgrzymowali królowie i książęta, dlatego kościół i klasztor stały się jednym z najważniejszych centrów polskiego życia patriotycznego. Przybywali tam m.in Kazimierz Wielki, Władysław Jagiełło, Kazimierz Jagiellończyk wraz z matką królową Zofią, Władysław IV Waza, Jan Kazimierz. Król Jan III Sobieski zatrzymał się w archiopactwie w drodze pod Wiedeń.

Wincenty Kadłubek ok. 1150 r. w Karwowie k. Opatowa. Uczył się w katedralnej szkole krakowskiej w Stopnicy, a studia w Paryżu i Bolonii zakończył tytułem magistra. Był kapelanem i doradcą panujących, scholastykiem katedralnej szkoły krakowskiej i kolegiaty w Sandomierzu. W 1208 r. został biskupem krakowskim w czasach burzliwych walk sukcesyjnych.

Był prawdziwym synem ówczesnej Europy, światłym, wykształconym historiografem i kronikarzem, zwolennikiem reform w Kościele polskim i w kraju. Brał udział w Soborze Laterańskim IV i wcielał jego reformy. Admirator św. Bernarda, czciciel św. Floriana i Stanisława Szczepanowskiego, był zarazem człowiekiem wielkiej maryjności.

Jego niespodziewana rezygnacja z biskupstwa, beneficjów i zaszczytów wzbudziła wiele emocji. Kadłubek znał opactwo w Brzeźnicy (Jędrzejowie), gdyż to on dokonał konsekracji kościoła (trzeciej z kolei) w 1210 r. Cystersi byli poruszeni jego decyzją. W miejscowości Sudół powitał go opat Teodoryk wraz z francuskimi współbraćmi. Miejsce to upamiętnia Kopiec Spotkania. Ostatnie lata spędził w opactwie w Jędrzejowie. Tam zmarł 8 marca 1223 r.

Bracia zaczęli szerzyć cześć dla Wincentego tuż po jego śmierci, czego wyrazem stał się wyjątkowy u cystersów osobny pochówek. Został beatyfikowany 18 lutego 1768 r. Jego relikwie znajdują się w ponad 140 kościołach i parafiach, m.in. w Norwegii, Francji, Stanach Zjednoczonych, Włoszech i na Białorusi. Starania o kanonizację zostały wznowione w październiku 2012 r., w związku z przypadającą w 2014 r. 200. rocznicą beatyfikacji.