Jubileuszowy Konkurs Szopek Krakowskich rozstrzygnięty

Wyniki 80. Konkursu Szopek Krakowskich ogłoszono w niedzielę 4 grudnia. W tym roku do rywalizacji zostały zgłoszone 142 prace.

– Zgłoszono 59 szopek w kategorii seniorów, 7 szopek w kategorii szopek młodzieżowych, 24 szopki rodzinne oraz 20 szopek dziecięcych indywidualnych. Ponad oceniliśmy także 32 szopki przygotowane w szkołach – poinformowała Małgorzata Niechaj, kustosz Muzeum Krakowa.

Prace zostały ocenione przez jury składające się z historyków, etnografów, historyków sztuki, architektów czy plastyków. W kategorii szopek dużych zwyciężył Zbigniew Gillert, w kategorii szopek średnich Maciej Moszew, zaś pierwszą nagrodę za szopkę małą zdobyli Jakub Zawadziński i Wiesław Barczewski. Z kolei za najlepszą szopkę miniaturową uznano dzieło Zbigniewa Madeja.

W kategorii szopek młodzieżowych I nagrodę otrzymał Kamil Proksch. W kategorii szopek dziecięcych zwyciężyli: Gabriela Kaczyńska (12-14 lat), Paulina Wąsik (9-11 lat) i Franciszek Wawrzyk (do 8 lat). Najpiękniejszą szopką rodzinną uznano pracę Marty, Leszka, Patrycji i Bruna Jaskiernych. Wśród szopek szkolnych zwyciężyło Przedszkole nr 95 Kraków we współpracy z Centrum Kultury Podgórza.

Ponadto przyznano także nagrodę im. Zofii i Romana Reinfussów, którą otrzymał Maciej Moszew. Natomiast nagrodę im. Dyrektora Muzeum Historycznego Miasta Krakowa, Jerzego Dobrzyckiego otrzymał Marek Markowski. Nagroda im. Anny Szałapak, ufundowana przez przyjaciół Anny Szałapak z Poznania, trafiła do Kazimierza Stopińskiego.

Jak zwykle cechą charakterystyczną konkursowych szopek jest wykorzystanie w nich motywów architektonicznych Krakowa. – W tym roku wielu szopkarzy odniosło się też do trwającej wojny na Ukrainie i solidarności Polski z narodem ukraińskim. Wielu z nich otrzymało specjalne wyróżnienia – opisała Niechaj. Takie nagrody otrzymali Roman Piątek i Tomasz Dobosz.

Ogłoszenie laureatów jubileuszowego nastąpiło na Sali Miedzianej w Pałacu Krzysztofory. W tym miejscu będzie można też oglądać szopki do 27 lutego 2023 r.

80. Konkurs Szopek Krakowskich oraz pokonkursowa wystawa uzyskały honorowy patronat Polskiego Komitetu do spraw UNESCO. Projekt dofinansowany został ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.

Jak co roku szopki będzie można oglądać również na krakowskich placach i w parkach, w witrynach sklepów, hoteli i restauracji, w galeriach handlowych. Na wspólny, zorganizowany spacer „Wokół Szopki” organizatorzy zapraszają 6 stycznia 2023 r. – poprowadzi go dyrektor Muzeum Krakowa dr Michał Niezabitowski.

Szopki krakowskie to wielkie, przekraczające nieraz 2 metry wysokości, przenośne teatry. Budowali je murarze, którzy zimą podczas przymusowej przerwy w pracy, szukali innych źródeł utrzymania. Następnie najmowali się do domów krakowskich mieszczan i począwszy od drugiego dnia świat, za pomocą szopek odgrywali bożonarodzeniowe przedstawienia.

Zwyczaj przetrwał aż do I wojny światowej, a później został zapomniany. Dopiero w 1937 r. miłośnicy tradycji krakowskich zorganizowali I Konkurs Szopek Krakowskich, który z przerwą w okresie okupacji, trwa do dnia dzisiejszego.

Konkurs Szopek Krakowskich odbywa się prawie nieprzerwanie od 1937 r., nie licząc okresu II wojny światowej. Od 1946 r. jego organizatorem jest Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. 29 listopada 2018 r. krakowskie szopkarstwo zostało wpisane na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. To pierwszy wpis dotyczący niematerialnego dziedzictwa z Polski.