Już dziś kolejna odsłona Konkursu Szopek Krakowskich

Po raz 81. miłośnicy kultury i architektury stolicy Małopolski staną do rywalizacji w ramach Konkursu Szopek Krakowskich. W tym roku pojawiła się nowa kategoria wydarzenia, które co roku rozpoczyna się w pierwszy czwartek grudnia na stopniach pomnika Adama Mickiewicza na Rynku Głównym w Krakowie.

Zwyczaj chodzenia z szopką po domach sięga XIX w. Jednak po I wojnie światowej zaczął powoli zanikać. By zachować tradycje szopkarskie dla przyszłych pokoleń w 1937 r. zorganizowano pierwszy Konkurs Szopek Krakowskich.

„Celem konkursu jest zachowanie i rozwijanie szopkarskich tradycji Krakowa, których wykrystalizowany w ciągu kilkudziesięciu lat efekt – szopka krakowska – stał się światowym fenomenem o ustalonej międzynarodowej renomie i popularności. Konkurs ma wielkie znaczenie dla promocji i popularyzacji tego wyjątkowego wytworu tradycji niematerialnego dziedzictwa” – podkreślają organizatorzy wydarzenia.

Co roku w pierwszy czwartek grudnia szopkarze przynoszą swoje prace na Rynek Główny i ustawiają je na stopniach pomnika Adama Mickiewicza, gdzie można je podziwiać od godz. 10:00 do godz. 12:00. Następnie, po hejnale krakowskim o godz. 12:00 wyrusza korowód szopek wokół Rynku prowadzony przez kapelę ludową z Bronowic, który prowadzi na scenę, gdzie następuje prezentacja szopek i szopkarzy. Tak będzie również dzisiaj.

Później szopki trafiają do Pałacu Krzysztofory, gdzie są oceniane przez specjalne jury oraz gdzie będzie je można podziwiać na wystawie pokonkursowej do 25 lutego. Ogłoszenie laureatów konkursu nastąpi 10 grudnia o godz. 14:00 na Sali Miedzianej wspomnianego miejsca.

Wykonawcy mogą przedłożyć do konkursu szopki w 5 znanych już kategoriach: szopki dziecięce, szopki młodzieżowe, szopki dorosłych (w tym duże, średnie, małe i miniaturowe), szopki szkolne oraz szopki rodzinne. W tym pojawiła się też nowa kategoria, tzw. szopka „OFF”.

„Do tej kategorii mogą zostać zgłoszone prace twórcze wykonane dowolną techniką artystyczną i przy użyciu dowolnego materiału (z wyłączeniem materiałów niebezpiecznych i łatwopsujących się), zarówno przestrzenne jak i płaskie, w których zawarte zostało czytelne odniesienie do tradycji szopki krakowskiej, ukazano scenę Narodzin Jezusa Chrystusa i ujęto elementy zaczerpnięte z krakowskiej kultury” – wyjaśniono w regulaminie.

81. Konkurs Szopek Krakowskich oraz pokonkursowa wystawa uzyskały honorowy patronat Polskiego Komitetu do spraw UNESCO. Projekt dofinansowany został ze środków ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Szczegółowe informacje o konkursie dostępne są na stronie www.muzeumkrakowa.pl.

Szopki krakowskie to wielkie, przekraczające nieraz 2 metry wysokości, przenośne teatry. Budowali je murarze, którzy zimą podczas przymusowej przerwy w pracy, szukali innych źródeł utrzymania. Następnie najmowali się do domów krakowskich mieszczan i począwszy od drugiego dnia świat, za pomocą szopek odgrywali bożonarodzeniowe przedstawienia.

Zwyczaj przetrwał aż do I wojny światowej, a później został zapomniany. Dopiero w 1937 r. miłośnicy tradycji krakowskich zorganizowali I Konkurs Szopek Krakowskich, który z przerwą w okresie okupacji, trwa do dnia dzisiejszego.

Konkurs Szopek Krakowskich odbywa się prawie nieprzerwanie od 1937 r., nie licząc okresu II wojny światowej. Od 1946 r. jego organizatorem jest Muzeum Historyczne Miasta Krakowa. 29 listopada 2018 r. krakowskie szopkarstwo zostało wpisane na Reprezentatywną Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. To pierwszy wpis dotyczący niematerialnego dziedzictwa z Polski.