K+M+B – Chrystus objawił się światu

Jezus Chrystus objawił się światu – tę prawdę przypomina Kościół zachodni w uroczystość Objawienia Pańskiego (Trzech Króli), 6 stycznia.

W Kościele wschodnim obchodzono ten dzień jako święto Epifanii, czyli Objawienia się Boga na ziemi, ale była to jednocześnie także uroczystość Bożego Narodzenia. W Kościele zachodnim natomiast Boże Narodzenie i Święto Objawienia Pańskiego zaczęto obchodzić oddzielnie począwszy od IV w.
Dziś na Wschodzie w uroczystość Objawienia Pańskiego wspomina się przede wszystkim chrzest Jezusa w Jordanie. W liturgii Kościoła zachodniego, choć wątek potrójnego objawienia się Boga jest również obecny, to akcent położono na objawienie się Chrystusa poganom reprezentowanym przez trzech Mędrców.
Tradycyjnie dzień ten określany jest często jako Święto Trzech Króli. W Piśmie świętym o przybyciu Mędrców ze Wschodu do Nowo Narodzonego Dzieciątka mówi jedynie św. Mateusz (Mt 2, 1-12). Ewangelista nie podał jednak liczby mędrców, którzy przybyli oddać pokłon Chrystusowi.
Dopiero w VIII wieku pojawiają się imiona trzech króli: Kacpra, Melchiora i Baltazara. Według tradycji złożyli oni Jezusowi swoje dary: kadzidło, złoto i mirrę, które symbolizują kolejno: boskość, królewskość i mesjańską śmierć Jezusa. Przede wszystkim jednak, w osobach Trzech Króli Kościół w pierwszych wiekach widział siebie, świat pogański, i całą rodzinę ludzką, wśród której zjawił się Chrystus.
W tradycji polskiej zachował się do dziś zwyczaj znaczenia święconą kredą drzwi domów. Zwykle oznacza się drzwi inicjałami Trzech Mędrców: K+M+B (Kacper, Melchior, Baltazar). Słowa te jednak w pisowni łacińskiej (C+M+B) mogą być także interpretowane jako pierwsze litery słów: Christus mansionem benedicat, tzn. Niech Chrystus mieszkanie błogosławi.
Z Epifanią był również związany zwyczaj uroczystego ogłaszania daty Wielkanocy (co do której dawniej często zdarzały się spory). Zwyczaj ten podkreślał ścisłe powiązanie uroczystości Bożego Narodzenia, Objawienia i Zmartwychwstania.
Trzej Królowie zagościli także w terminologii komputerowej. Mianem „sekwencji trzech króli” określa się naciśnięcie klawiszy Ctrl+Alt+Del, powodujące w większości systemów operacyjnych tzw. miękki reset komputera.