Kalwaria Zebrzydowska: gigantyczna szopka franciszkańska niemal gotowa

W kalwaryjskim sanktuarium pasyjno-maryjnym trwa budowa jednej z największych szopek bożonarodzeniowych w Polsce. Uroczyste odsłonięcie ogromniej konstrukcji przygotowywanej przez miejscowych bernardynów nastąpi podczas Pasterki. W tym roku szopka doczekała się nowej panoramy Betlejem – tła dla całej kompozycji. Olbrzymie płótno o szerokości 11 i wysokości 8 metrów zastąpiło po kilkudziesięciu latach dawne zasłużone dzieło, które wymaga obecnie gruntownych zabiegów konserwatorskich.

O. Azariasz Hess OFM, kustosz sanktuarium, zapewnia, że turyści i pielgrzymi, którzy wstąpią w okresie bożenarodzeniowym do Kalwarii Zebrzydowskiej, nie poczują się zawiedzeni, gdy zobaczą tegoroczną szopkę.
Składa się na nią około 150 figur – ruchomych i statycznych – wkomponowanych w krajobraz betlejemski. Najstarsze pochodzą z XIX wieku. Najnowsze są dwie i pochodzą z Włoch – figura kowala, który podgrzewa i kuje podkowę, oraz babci otwierającej okiennicę.

Zakonnik zwraca uwagę, że szopka jest swoistą Biblią Pauperum. Bardzo dobrze dociera do ludzi współczesnych, żyjących w epoce obrazów. „Wszystkie postaci są tylko ozdobą i mają skierować uwagę oglądającego na centrum tajemnicy, jaką jest nowo narodzony Jezus. To jest dobry sposób, by przypomnieć o wielkiej miłości Boga do człowieka, o tym, co się wydarzało w Betlejem ponad 2 tys. lat temu” – dodał.

Odpowiedzialnym za budowę szopki jest br. Hiacynt Balcerzak. Zakonnik przyznaje, że zadanie jest czasochłonne, ale przynosi satysfakcję. „Jeżeli praca staje się pasją, to bardzo dobrze. W tym przypadku tak trochę jest” – zaznaczył bernardyn. Wśród figur, jakie zakonnik ustawi, jest także około sześciu pochodzących z XIX wieku. „Mamy ich więcej, ale stan większości jest fatalny” – wyjaśnił.

Monumentalną nową panoramę dla szopki w Kalwarii Zebrzydowskiej, przedstawiającą perspektywę oddalonego miasta nocą, namalował krakowski artysta Mirosław Karpowicz. Zastąpiła ona dotychczasową kompozycję. Jej renowacja wymaga poważnych nakładów finansowych. Wykonano także i zamontowano nowe stelaże dla płótna.
Zgodnie z franciszkańską tradycją w szopce nie ma odwołań do współczesności. Figury mają odzwierciedlać koloryt lokalny i przestawiać postaci, które mogły żyć w czasach Jezusa. Centralna figurka Dzieciątka Jezus zostanie wniesiona podczas procesji, przed Mszą św. sprawowaną w bazylice o północy 24 grudnia.
Dawniej szopka kalwaryjska stawiana była w kaplicy Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, a od 1964 r. w nawie bazyliki przy ołtarzach św. Marii Magdaleny i św. Katarzyny. Szopka kalwaryjska należy do największych i najokazalszych w Polsce.

Pierwszą szopkę na świecie przygotował w r. 1223 św. Franciszek w Greccio, we Włoszech. W wigilię Bożego Narodzenia zwołał swoich braci i ludzi z pobliskich miejscowości do jaskini w lesie, w której był już przygotowany żłóbek, słoma i siano. Przyprowadzono owce, a przy żłobie uwiązano wołu i osła. W takim otoczeniu, o północy sprawowano Mszę św. Od tamtej nocy w Greccio budowane są szopki w całym świecie chrześcijańskim, a najpiękniejsze z nich powstają w świątyniach franciszkańskich.