Kamień Śląski: finansowanie szkolnictwa wyznaniowego ze środków publicznych

Brak jest jasnych i równych dla wszystkich wyznań kryteriów finansowania ze środków publicznych wyznaniowych szkół wyższych – wykazał prof. Tadeusz J. Zieliński z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, gość konferencji „Finansowanie związków wyznaniowych w Polsce i w krajach niemieckojęzycznych”, która odbywa się 24 i 25 kwietnia w Kamieniu Śląskim i Opolu.

Prelegent przypomniał, że okres po 1989 r. charakteryzował się stopniowym przywracaniem finansowania szkolnictwa wyznaniowego ze środków publicznych. W PRL państwo nie finansowało szkolnictwa wyznaniowego, choć utrzymywało dwie uczenie państwowe o charakterze wyznaniowym, tj. ATK i ChAT.

W zakresie szkolnictwa wyższego pierwszym krokiem była zgoda ministerstwa edukacji w 1991 r. na częściowe finansowanie KUL. Następnie podpisany w 1993 r. konkordat zagwarantował dotowanie przez państwo KUL i Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie. PAT zaczęła korzystać z częściowego finansowania od momentu ratyfikacji konkordatu w 1998 r.

W 2006 r. na skutek porozumienia komisji konkordatowych wprowadzono częściowe finansowanie PWT w Warszawie i PWT we Wrocławiu. W latach 2008 i 2010 zagwarantowane zostało pełne finansowanie KUL i Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. Z kolei w 2011 nastąpiło częściowe finansowanie Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie.

Oprócz tego – jako uczelnie państwowe – finansowane są przez państwo UKSW oraz ChAT, oraz wydziały teologiczne na państwowych uniwersytetach.

Prelegent podkreślił, że model finansowania wyższych uczelni w Polsce jest wciąż niespójny. Nie opiera się bowiem na jednolitej regulacji prawnej, występują też różne systemy finansowania poszczególnych uczelni. Niektóre finansowane są w całości, a niektóre tylko w zakresie kadry dydaktycznej.

W tej sytuacji jakiegokolwiek finansowania pozbawione są uczelnie niektórych Kościołów mniejszościowych, jak i seminaria duchowne Kościoła katolickiego. Zatem – jak podkreślił prof. Zieliński – istnieje potrzeba uchwalenia ustawy o finansowaniu uczelni wyznaniowych ze środków publicznych, zawierającej jasne kryteria w tej sferze.

Odmienna natomiast – jak wykazał prelegent – jest sytuacja szkolnictwa organizowanego przez związki wyznaniowe na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i licealnym. Szkoły te mają możliwość uzyskania dofinansowania ze środków publicznych w oparciu o jednolite przepisy dla wszystkich.