Kard. Calcagno poza gronem kardynałów-elektorów

W piątek 3 lutego 80 lat kończy emerytowany przewodniczący Zarządu Dziedzictwa Stolicy Apostolskiej kard. Domenico Calcagno, tracąc tym samym prawo udziału w przyszłym konklawe. Obecnie liczba uprawnionych do tego purpuratów wynosi 123, a pozbawionych tego przywileju i obowiązku – 100.

Domenico Calcagno urodził się 3 lutego 1943 w miejscowości Parodi Ligure w prowincji Alessandria, na terenie archidiecezji genueńskiej w rodzinie rolniczej. Po ukończeniu szkoły podstawowej w pobliskim miasteczku Tramontana 10 października 1954 wstąpił do niższego seminarium duchownego w Genui, po czym przeszedł do wyższego seminarium w tym mieście, które ukończył w 1962 i chociaż czuł w sobie powołanie kapłańskie, to jednak nie przyjął święceń z powodu sprzeciwów zarówno swej matki, jak i miejscowego arcybiskupa kard. Giuseppe Siriego, który niebawem wysłał go na naukę do Rzymu. Tam też 15 października przyszły kardynał rozpoczął studia w Papieskim Seminarium Lombardzkim i na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim, uzyskując po 5 latach z wyróżnieniem doktorat z teologii.

25 lutego 1967 przyjął w Genui święcenia kapłańskie z rąk kard. G. Siriego, po czym wrócił do Rzymu, aby ukończyć studia. Po powrocie do Genui piastował tam różne ważne stanowiska, m.in. był wykładowcą pism Starego Testamentu i języka hebrajskiego, później filozofii moralnej, teologii naturalnej i innych przedmiotów w swym dawnym wyższym seminarium duchownym. Przez wiele lat był sekretarzem Rady Kapłańskiej swej archidiecezji. Po ogłoszeniu w styczniu 1983 nowego Kodeksu Prawa Kanonicznego należał do grupy roboczej, która pracowała nad przystosowaniem jego postanowień do warunków Kościoła genueńskiego.

Od początku lat osiemdziesiątych pełnił też szereg ważnych zadań w Kościele włoskim, m.in. był dyrektorem Krajowego Biura Współpracy Misyjnej między Kościołami (1989-96), a w latach 1996-98 stał na czele Centralnego Instytutu Utrzymania Duchowieństwa, a od końca 1998 do marca 2002 był ekonomem Włoskiej Konferencji Biskupiej; był także doradcą zarządu Watykańskiej Księgarni Wydawniczej (LEV) i członkiem Rady Spraw Gospodarczych episkopatu Włoch. Ponadto przez 10 lat prowadził roczny kurs monograficzny nt. eschatologii na Papieskim Uniwersytecie Urbanianum.

25 stycznia 2002 św. Jan Paweł II mianował go biskupem diecezji Savona-Noli; sakrę nominat przyjął 9 marca tegoż roku w Genui z rąk ówczesnego arcybiskupa tego miasta kard. Dionigiego Tettamanziego. Za swe zawołanie biskupie przyjął słowa „In veritate libertas” (Wolność w prawdzie). 31 sierpnia 2007 Benedykt XVI powołał go na sekretarza Zarządu Dziedzictwa Stolicy Apostolskiej, wynosząc go jednocześnie do godności arcybiskupa. 7 lipca 2011 papież mianował go przewodniczącym tej instytucji.

Na konsystorzu 18 lutego 2012 Ojciec Święty włączył go w skład Kolegium Kardynalskiego, a 21 kwietnia tegoż roku mianował go członkiem Papieskiej Komisji ds. Państwa Miasta Watykanu, Kongregacji Ewangelizacji Narodów i Papieskiej Rady Duszpasterstwa Służby Zdrowia. Jako kardynał wziął udział w kilku zgromadzeniach Synodu Biskupów (2012, 2014 i 2018). 26 czerwca 2018 ustąpił ze stanowiska przewodniczącego Zarządu Dziedzictwa Stolicy Apostolskiej.

Kolegium Kardynalskie liczy teraz 223 członków, z których 123 ma prawa wyborcze w przyszłym konklawe: 10 z nich powołał papież-Polak, 32 – jego następca i 81 – Franciszek a wśród 100 kardynałów-nieelektorów, 38 mianował Jan Paweł II, 32 – Benedykt XVI i 30 – Franciszek.

Najstarszymi wiekowo kardynałami są obecnie Angolczyk Alexandre do Nascimento (1 III 1925), Argentyńczyk poch. chorwackiego Estanislao Esteban Karlic (7 II 1926) i Ugandyjczyk Emmanuel Wamala (15 XII 1926), najmłodszymi zaś Włoch posługujący w Mongolii Giorgio Marengo, ur. 7 VI 1974, Timorczyk (Wschodni) Virgilio Do Carmo da Silva (27 XI 1967) i Brazylijczyk Paulo Costa (ur. 20 VII 1967). Najdłuższy staż w Kolegium mają obecnie trzej kardynałowie: Michael Michai Kitbunchu z Tajlandii, Alexandre do Nascimento z Angoli i Thomas Stafford Williams z Nowej Zelandii, mianowani 2 lutego 1983.