Kard. Czerny: Rosja toczy wojnę z całym cywilizowanym światem

Rosja prowadzi „zbrodniczą wojnę nie tylko przeciwko wolnej Ukrainie, ale przeciwko całemu cywilizowanemu światu” – powiedział kardynał Michael Czerny podczas Mszy św., której przewodniczył 5 lipca w czeskim Welehradzie dla uczestników narodowej pielgrzymki Czechów. Miejsce to jest ściśle związane z działalnością świętych Cyryla i Metodego, którzy przyczynili się znacznie do chrystianizacji tej części Europy. Wraz z gościem z Watykanu liturgię koncelebrowali nuncjusz apostolski w Czechach abp Jude Thaddeus Około, biskup pomocniczy Ołomuńca Josef Nuzik i nowy metropolita praski abp Jan Graubner.

Pochodzący z Czech purpurat od kwietnia stoi na czele watykańskiej Dykasterii ds. Integralnego Rozwoju Człowieka. Wiosną przebywał też kilkakrotnie na Ukrainie jako osobisty wysłannik Franciszka. Wojna opiera się na „sprzeczności między społeczeństwem zamkniętym a otwartym” – przypomniał w homilii wygłoszonej po czesku. Wyjaśnił, że to pierwsze zamyka się na Boga i ludzi, tworzy totalitaryzm i kończy „jak biblijny Babilon, gdzie niszczy się wolność, różnorodność i możliwość komunikacji”.

Jedna z tych „wież babilońskich – sowieckie imperium niewoli”, została zbudowana w świecie słowiańskim w XX wieku. Z tego myślenia i „próby odwrócenia biegu historii i odbudowy starego imperium” wynika dzisiejsza wojna na Ukrainie – powiedział kard. Czerny. Zauważył, że Kościół był „anty-Babilonem”, z którego wywodzili się m.in. apostołowie Słowian Cyryl i Metody, którzy swoją misję widzieli nie jako niesienie wiary mieczem, ale czynienie jej zrozumiałą dla ludu.

Zadaniem Kościoła jest w związku z tym także dzisiaj „znalezienie takich sposobów wyrażania wiary, które byłyby zrozumiałe dla ludzi”. Kościół musi być zatem „szpitalem polowym i nauczycielem wewnętrznego pokoju w zranionym świecie” i właśnie z tego powodu „miejscem otwartym, gościnnym”, które inspiruje społeczeństwo, państwo i narody do większego braterstwa – podkreślił kaznodzieja.

Na zakończenie zaznaczył, że Czechy są dziś wprawdzie jednym z najbardziej ateistycznych krajów w Europie, ale gotowość do przyjęcia uchodźców pokazuje, „że Chrystus jest obecny także w tym społeczeństwie – nawet w sercach tych ludzi, którzy nie przyznają się do Kościoła”. W tym procesie „chęć integracji imigrantów narażona jest także na ataki oraz niebezpieczeństwo populizmu i nacjonalizmu”.

Narodowa pielgrzymka Czechów do Welehradu odbyła się w tym roku po dwuletniej przerwie spowodowanej pandemią koronawirusa.

Historia klasztoru w Welehradzie na południowo-wschodnich Morawach sięga XIII wieku. Był to pierwszy czeski klasztor cystersów. Do dziś jeszcze zachowały się pozostałości romańsko-gotyckiego kompleksu kościoła i klasztoru, w późniejszych latach przebudowanych w stylu barokowym.

Po spaleniu Velehradu przez husytów w 1421 odbudowano go dopiero w latach 1587-92, a w latach trzydziestych XVII w. przebudowano w stylu barokowym. Do dziś zachował swój XVII-wieczny wygląd. W czasach „reform józefińskich” cesarza Austrii Józefa II zakonnicy opuścili klasztor, który przed ostateczną ruiną uratowali w 1890 r. jezuici. Założyli tam konwikt i gimnazjum. W 1927 Pius XI nadał miejscowej świątyni tytuł bazyliki mniejszej. W latach 1907-36 odbyło się tam 7 Kongresów Welehradzkich, mających za zadanie zbliżenie między Kościołem katolickim a prawosławnym na agruncie idei cyrylo-metodiańskiej.

Po przejęciu władzy w 1948 komuniści ponownie rozwiązali klasztor welehradzki, który dopiero po 40 latach powrócił w ręce jezuitów. Dziś zespół klasztorny wraz z opactwem Wniebowzięcia NMP należy do najcenniejszych zabytków kultury i najważniejszych miejsc pielgrzymkowych nie tylko w Czechach. Jan Paweł II podczas pobytu w Welehradzie 22 kwietnia 1990 podarował miejscowej bazylice Złotą Różę – najwyższe wyróżnienie papieskie, przyznawane sanktuariom w różnych krajach (ma je m.in. Jasna Góra). Przypomniał wówczas, iż na drodze do wolności nie można się zatrzymać. Od tamtego czasu Velehrad stał się miejscem dorocznych pielgrzymek.

Dzień 5 lipca, gdy Kościół w Czechach wspomina świętych Cyryla i Metodego, jest w tym kraju świętem państwowym. W całym Kościele czci się ich 14 lutego, a prawosławni – 25 maja.