Kard. Hollerich: judeochrześcijańskie wartości nie mogą być w Unii Europejskiej ignorowane

„W Unii Europejskiej nie mogą być ignorowane judeochrześcijańskie wartości, bo oparta jest ona na owocach długiego procesu historycznego, bogatego w wiele elementów religijnych tradycji” – mówił kard. Jean-Claude Hollerich do uczestników międzynarodowej konferencji „Rola chrześcijan w procesie integracji europejskiej”. Przewodniczący Komisji Episkopatów Wspólnoty Europejskiej wskazał na rolę chrześcijan w obliczu kryzysów wartości, demokracji i klimatu. Podkreślił, że chrześcijanie w spolaryzowanym świecie są wezwani do praktykowania promowania dialogu.

Kard. Jean-Claude Hollerich wspomniał serię konferencji organizowanych od 2001 r. w Krakowie przez bp. Tadeusza Pieronka. Podziękował Fundacji im. Tadeusza Pieronka i pozostałym organizatorom spotkania za kontynuację zadania promowania wartości chrześcijańskich w dzisiejszej Europie, połączoną z troską o dialog, gdzie spotykają się przedstawiciele świata polityki, nauki, Kościołów.

Nawiązując do tegorocznego tytułu konferencji – „Chrześcijanie Europy wobec kryzysów” zwrócił uwagę na poruszane podczas spotkań problemy kryzysów wartości, demokracji i klimatycznego oraz ich konsekwencje dla całej ludzkości. „Samo słowo ‚kryzys’ i dyskusja na temat roli chrześcijan sprawia, że myślę o liście do Diogeneta. W tym piśmie z II wieku mowa jest o tym, że czym jest dusza w ciele tym chrześcijanie w świecie. Myślę, że dokładnie na tym polega powołanie chrześcijan w dzisiejszym społeczeństwie, w Europie. Stoimy przed kryzysami i tak powinniśmy działać” – mówił.

Przywołał nawoływanie papieża Franciszka do dialogu na temat odnowy Europy, tego co jest najważniejsze w Europie, czym ona jest. Wskazał, że chodzi tu o rozpoczęcie pewnych procesów, które przyczynią się do odzyskania energii, witalności, przyczyni się do rozwoju Europy.

– Rola chrześcijan jako nosicieli nadziei jest szczególnie istotna dziś w kontekście pandemii, w której się znajdujemy. Wiele osób w Europie ma dużo obaw myśląc o przyszłości. Ale jest wielu patrzących na Europę z wielką nadzieją, widząc w niej obietnicę pokoju w dzisiejszym świecie. Św. Jan Paweł II, wielki prorok nadziei, w swojej historycznej adhortacji „Ecclesia in Europa” wzywał do tego, by powrócić do prawdziwej tożsamości Europy, tego co najważniejsze. Mówił o tym, że aby nadać nowy rozmach historii, Europa musi uznać i odzyskać z twórczą wiernością te podstawowe wartości, w których zdobycie chrześcijaństwo wniosło decydujący wkład. Można je streścić przez głoszenie transcendentnej godności osoby ludzkiej, wartości rozumu, wolności, demokracji, państwa prawa i rozdziału pomiędzy polityką a religią – mówił hierarcha.

Kardynał zauważył, że w obecnym kontekście politycznym i gospodarczym często daje się doświadczyć to, o czym mówił papież Benedykt XVI, odnosząc się do relatywizacji prawdy.

– Myślę, że to nie wiąże się już aż tak z naszym rozumieniem wartości w kontekście współczesnego zmieniającego się świata i naszej dzisiejszej rzeczywistości. Relatywizacja wartości bardzo często sprawia, że jesteśmy pod wpływem różnych ideologii, ich treść często jest wchodząca w konflikty z wartościami, w wewnętrzne konflikty pomiędzy ideologiami. Warto w tym kontekście powrócić do tego, co najważniejsze, do podstawowych wartości. Chrześcijanie są wezwani do tego, aby mówić o swoich wartościach i wracać do nich, wyraźnie tworząc ramy podstawowych wartości, które mogą być wskazówką dla wszystkich, również polityków – powiedział.

Kard. Hollerich podkreślił, że w Unii Europejskiej nie mogą być ignorowane judeochrześcijańskie wartości, bo oparta jest ona na owocach długiego procesu historycznego, bogatego w wiele elementów religijnych tradycji.

– Bez pamięci nie ma przyszłości. Papież Franciszek przypomina nam, że dziś być może największym wkładem, który chrześcijanie mogą wnieść do Europy, jest przypominanie o tym, że nie jest ona tylko instytucjami, statystykami, a przede wszystkim ludźmi, obywatelami Europy. Często niestety redukuje się pewne kwestie w dyskusjach do liczb. Nie mówi się o obywatelach a głosach. Nie mówi się o migrantach a kwotach. Nie mówi się o pracownikach a wskaźnikach gospodarczych. Nie mówi się o biednych a o poziomach ubóstwa. W tym kontekście pandemia jest dobrą okazją, by ponownie odkryć to, że godność ludzka powinna być w centrum naszej uwagi – wskazał hierarcha.

Przewodniczący COMECE przywołał również właściwe znaczenie demokracji. Wskazał, że dziś redukuje się ją do samego głosowania i kampanii wyborczej, podczas gdy powinna być ona procesem aktywnego udziału i wspólnej troski o dobro. „Niestety również w Europie widzimy tendencje powstawania antagonizmów, polaryzacji. W tym kontekście papież Franciszek zachęca, by chrześcijanie promowali dialog polityczny, w szczególności tam, gdzie jest on zagrożony, gdzie konflikt wydaje się przeważać nad porozumieniem” – powiedział.

Mówiąc o rozpoczynającym się niedługo szczycie klimatycznym zauważył, że chrześcijanie mają dużą rolę w działaniu, inspirowaniu i niesieniu nadziei.

Przytaczając sformułowane papieża Franciszka „marzenia” o Europie, wskazał na nią jako przestrzeń gościnną, hojną, otwartą na każdego, pamiętającą o wartościach miłości i zasadach solidarności. „Papież marzy również o Europie, w której dobrze czują się ludzie opowiadający się za Europą świecką, gdzie każdy może rozwijać się zgodnie ze swoimi własnymi wartościami” – mówił hierarcha.

Międzynarodowa konferencja „Rola chrześcijan w procesie integracji europejskiej” w tym roku pod hasłem „Chrześcijanie Europy wobec kryzysów”, nawiązuje do spotkań, jakie organizował bp. Tadeusz Pieronek. Wśród prelegentów i panelistów są m. in. prof. Rocco Buttiglione, ks. prof. Tomáš Halik, kard. Jean-Claude Hollerich, Patriarcha Konstantynopola Bartłomiej I, bp Jerzy Samiec, prof. Hanna Suchocka, dr Massimiliano Signifredi, ks. Manuel Barrios Prieto, prof. Andrzej Zoll. W dyskusjach udział biorą także europarlamentarzyści, np. Radosław Sikorski czy dr Jan Olbrycht.

Organizatorami konferencji są Fundacja im. bp. Tadeusza Pieronka oraz Fundacja im. Roberta Schumana w Luksemburgu, Grupa EPL i Komisja Konferencji Biskupów Unii Europejskiej (COMECE – Commissio Episcopatuum Communitatis Europaeae).