Kard. Nycz o w 85. urodziny Pendereckiego: muzyka jest modlitwą i pomaga zbliżyć się do Boga

Muzyka jest modlitwą i pomaga zbliżyć się do Boga – mówił kard. Kazimierz Nycz podczas Mszy dziękczynnej za życie i twórczość oraz o błogosławieństwo na dalsze lata Krzysztofa Pendereckiego. W dniu 85 urodzin kompozytora w archikatedrze warszawskiej metropolita odprawił Mszę w jego intencji.

– Kolejny raz w ciągu ostatnich kilkunastu lat gromadzimy się w archikatedrze warszawskiej właśnie 23 listopada, aby obchodzić równą rocznicę urodzin naszego mistrza – Panu Bogu dziękować, razem z nim – za jego dzieło, utwory, za jego piękne życie wielkiego kompozytora, wielkiego muzyka naszych czasów. Jest zaszczytem dla tej katedry, że właśnie to dziękczynienie odbywa się w tym szczególnym miejscu – mówił w homilii kard. Nycz.

– Tutaj przychodzimy w takich momentach, kiedy chcemy podkreślić coś bardzo ważnego i wielkiego, a za takie wydarzenie uznajemy dzisiejsze wspomnienie urodzin naszego przyjaciela i mistrza – podkreślił metropolita warszawski. (…) – Tę Eucharystię, którą sprawuję w intencji dostojnego jubilata, traktujemy jako najważniejsze dziękczynienie, jakie dzisiaj można Panu Bogu wypowiedzieć – zaznaczył hierarcha dodając, że dziękczynienie wyrażane jest również muzyką, „która jest modlitwą i pomaga nam jeszcze bardziej zbliżyć się do Boga”.

Odnosząc się do przypadającego na dziś w liturgii fragmentu ewangelii z przypowieścią o talentach, kaznodzieja powiedział, że Bóg daje talenty naturalne i nadnaturalne, by człowiek mógł świat przemieniać, czynić ziemię poddaną i zostawiać ślad swojej obecności. „Ludzie kultury, sztuki, muzyki, wyciskają ten ślad, to piętno, w sposób wyrazisty. Pozostaje to wszystko w sercach i umysłach tych, którzy odbierają muzykę. To są te talenty, które w jakiś sposób tworzą historię kultury, historię narodu, historię świata – wskazał metropolita warszawski.

Podczas Eucharystii Polski Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego wykonał skomponowane przez jubilata części stałe (Kyrie, Gloria, Sanctus i Agnus Dei). Po Mszy odśpiewano jeszcze kilka utworów kompozytora, a także tradycyjne „sto lat” przy okazji składania życzeń.

Wieczorem w Teatrze Narodowym Operze Narodowej odbędzie się koncert urodzinowy, podczas którego dyrygować będzie sam Krzysztof Penderecki.

Krzysztof Penderecki jest jednym z największych współczesnych kompozytorów i dyrygentów. Urodził się 23 listopada 1933 r. w Dębicy. Wychował się w rodzinie o ormiańskich i niemieckich korzeniach. W latach 1955-1958 studiował kompozycję w Akademii Muzycznej w Krakowie, której to uczelni został po latach rektorem, a do dzisiaj jest jej profesorem.
Międzynarodowy rozgłos przyniosły mu utwory komponowane w tzw. technice zwanej sonoryzmem. Do najwybitniejszych należy “Pasja według św. Łukasza”. U progu lat 70. XX w. Penderecki porzucił technikę sonorystyczną i powrócił do technik tonalnych orkiestrując w stylu niemieckiej muzyki symfonicznej z końca XIX stulecia.

W swej twórczości artysta sięga do wielkich i uniwersalnych tematów, związanych z religią i historią. Do najważniejszych dzieł Krzysztofa Pendereckiego należą: “Pasja wg św. Łukasza”, “Polskie Requiem”, “Ofiarom Hiroszimy – tren”, za który otrzymał w Paryżu nagrodę UNESCO czy symfonia-oratorium „Siedem bram Jerozolimy”, przygotowana na zamówienie miasta Jerozolimy z okazji jubileuszu 3000 lat Świętego Miasta.

Z inspiracji religijnej powstały też takie utwory jak: Psalmy Dawida, „Stabat Mater”, pierwsza i druga Jutrznia, „Canticum canticorum”. Po śmierci Jana Pawła II w 2005 r. na jego cześć Penderecki skomponował na orkiestrę kameralną „Chaconne – in memoria Giovanni Paolo II”.

W 2005 r. kompozytor został odznaczony przez prezydenta RP Orderem Orła Białego.