Modlitwa ekumeniczna w intencji Polaków i Niemców

Pamięć o polskich i niemieckich żołnierzach, ofiarach cywilnych konfliktów zbrojnych oraz poległych podczas misji pokojowych uczczono w stołecznej katedrze polowej modlitwą ekumeniczną. Okazją do wspólnej ceremonii był obchodzony w Niemczech Dzień Żałoby Narodowej. Przed zakończeniem nabożeństwa biskup polowy Józef Guzdek odznaczył medalem „W Służbie Bogu i Ojczyźnie” ambasadora RFN w Polsce Rolfa Nikela.

– „Ojcze spraw, aby byli jedno” – to słowa Chrystusa z Wieczernika, będące Jego testamentem. Jako chrześcijanie realizujemy ten testament, spotykając się już po raz kolejny raz w listopadową niedzielę w katedrze polowej Wojska Polskiego, aby modlić się za ofiary wojen oraz przemocy totalitarnej i modlić się o pokój między narodami, szczególnie między narodami Polski i Niemiec – powiedział na początku bp Guzdek i powitał w katedrze polowej wszystkich, którym, jak powiedział, „bliskie są słowa: pokój, jedność i braterstwo”.

Ks. Karol Długosz, asystent biskupa Kościoła ewangelicko-augsburskiego, podkreślił, że w czasie nabożeństwa chcemy przypomnieć słowa: „wiara, nadzieja i miłość”, które prowadzą do pokoju. Wyraził wdzięczność biskupowi polowemu oraz ambasadorowi za wspólną modlitwę.

Modlitwę poprowadzili ks. por. Daniel Piejko, wikariusz katedry polowej i ks. Łukasz Ostruszka. W uroczystości wziął także udział Przemysław Florjanowicz-Błachut, członek ewangelickiego zakonu Joannitów.

Ambasador Republiki Niemiec w Polsce Rolf Nikel w swoim przemówieniu przypomniał, że w czasie swej historii naród Polski wielokrotnie musiał bronić się przed agresją i obcym dyktatem. – Symbolem tej walki byli zarówno bohaterowie powstania w getcie, jak i żołnierze Armii Krajowej. Chciałbym w tym miejscu szczególnie oddać hołd odwadze i patriotyzmowi AK. Symbolem tej walki jest też ruch wolnościowy Solidarność, który dla całej Europy stanowił początek nowej epoki – powiedział. Dodał, że na Niemcach spoczywa odpowiedzialność przekazywania pamięci o niemieckich zbrodniach kolejnym pokoleniom.

Ambasador RFN podkreślił, że odpowiedzią na zagrożenie wojną jest wspólna, zjednoczona Europa. – Życzę państwu, aby dzisiejszy dzień był momentem refleksji i zadumy. Patrzmy z optymizmem w przyszłość, która nam Polakom i Niemcom przyniesie jeszcze większe pojednanie, a nam Europejczykom jeszcze większą jedność. Niech determinacja bohaterów pokojowej rewolucji z 1989 r. w Polsce i w Niemczech będzie dla nas źródłem odwagi, by budować pokojową przyszłość. Tak jak przykazał nam Jezusa Chrystus: „Nie lękajcie się”. Niech Bóg ma nas w swojej opiece – zakończył.

Przedstawiciele Kościołów modlili się w językach polskim i niemieckim. W modlitwie wspominano żołnierzy I i II wojny światowej, zamordowanych w Niemieckich obozach koncentracyjnych, przywoływano ofiary katastrof, klęsk żywiołowych, przemocy i terroryzmu, a także żołnierzy poległych podczas pełnienia misji pokojowych i stabilizacyjnych. Inicjatorem spotkań ekumenicznych w katedrze polowej jest ambasada Republiki Niemieckiej w Polsce.

Przedstawiciele Kościołów jednocześnie w językach polskim i niemieckim odmówili modlitwę „Ojcze nasz”. Odegrany zostały utwory „Cisza” i „Ich hatt’einen Kameraden”, ku czci zmarłych i poległych.

W nabożeństwie uczestniczyli m.in. gen. bryg. Andrzej Przekwas, szef Zarządu Rozpoznania i Wywiadu J2 SHAPE w Naczelnym Dowództwie Sił Sojuszniczych NATO w Europie w belgijskim Mons, przedstawiciele i personel kilkunastu ambasad akredytowanych w Polsce, żołnierze stołecznego garnizonu, uczniowie szkoły noszące imię Willy’ego Brandta, którzy wystąpili z apelem o pokój oraz mieszkańcy Warszawy.

Przed błogosławieństwem bp Guzdek odznaczył ambasadora Nikela medalem „W Służbie Bogu i Ojczyźnie”. – Słowa są ważne, ale jeszcze ważniejsze są znaki na drodze do budowania jedności i pokoju – mówił bp Guzdek. Ordynariusz wojskowy przypomniał o szczególnych znakach w historii polsko-niemieckich stosunków. Mówił o liście polskich biskupów do biskupów niemieckich, geście przyklęknięcia kanclerza Will`yego Brandta przed Pomnikiem Bohaterów Getta Warszawskiego, Mszy św. pojednania w Krzyżowej sprzed 30 lat oraz o prośbie o przebaczenie prezydenta Niemiec Franka Waltera Steinmeiera, wygłoszonej w tym roku, w rocznicę wybuchu II wojny światowej.

– Jako biskup polowy przyznaję medal „W służbie Bogu i Ojczyźnie” tym, którzy walczyli o pokój, zmagali się o to, aby zapanowały w świecie wartości bliskie każdemu człowiekowi i aby były szanowane prawa każdego człowieka. Przyznaję ten medal także tym, którzy są sługami pokoju i pojednania – powiedział. Biskup podkreślił, że wręczając odznaczenie chce wyrazić wdzięczność Rolfowi Nikelowi, za to, że jest „ambasadorem pokoju i pojednania”. – Dziękuję za każdy gest i coroczne spotkania tu, w katedrze polowej Wojska Polskiego – powiedział bp Guzdek.

Na koniec ordynariusz wojskowy udzielił zebranym błogosławieństwa.

Dzień Żałoby Narodowej (Volkstrauertag) jest w Niemczech świętem państwowym i należy do tzw. „Dni cichych“. Obok świąt państwowych i kościelnych prawo poszczególnych republik federalnych wyszczególnia „Ciche Dni“ albo „Ciche Święta”, w których to obowiązują rożne ograniczenia np. zakaz tańców w Wielki Piątek.

Tradycja Dnia Żałoby Narodowej powstała w roku 1919 na wniosek Krajowego Stowarzyszenia Opieki nad grobami wojennymi, (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge) ze strony republiki bawarskiej, aby upamiętnić poległych w I wojnie światowej.

Głównym motywem był nie nakaz żałoby narodowej, ale przede wszystkim możliwość symbolicznej solidarności tych, którzy wojnę przeżyli bez utraty bliskich z pogrążonymi w żałobie rodzinami poległych. W 1934 r. reżim narodowo-socjalistyczny, ustanowił prawnie „Dzień Żałoby Narodowej“ świętem państwowym i został nazwany „Świętem Pamięci Bohatera“. Tym samym w centrum pamięci narodowej miała zostać nie żałoba po poległych żołnierzach, ale przede wszystkim podziw i cześć dla bohaterów. Organizatorami tego święta był Wehrmacht i NSDAP. Obchodzono je w niedzielę tuż przed 16 marca lub tego dnia. Ostatni raz czczono „Święto pamięci Bohatera“ 11 marca 1945. W 1948 r. powrócono w trzech zachodnich strefach okupacyjnych (USA, Francja, Anglia) do tradycji sprzed 1934 r. i kontynuowano ją po powstaniu RFN.

W NRD został wprowadzony „Międzynarodowy Dzień Pamięci Ofiarom Terroru i Faszyzmu i imperialistycznej wojny“. W 1950 r. po raz pierwszy świętowano go w niemieckim Bundestagu w Bonn. Centralną uroczystość „Dnia Żałoby Narodowej“ zorganizowało Krajowe Stowarzyszenie Opieki nad grobami wojennymi. W ramach porozumienia pomiędzy rządem Federalnym i głównymi wyznaniami religijnymi przeniesione zostało to święto w 1952 r. na drugą niedzielę przez adwentem.

Dzień ten jest prawnie chroniony i jest rozumiany, jako dzień pamięci, a także przypomnieniem o pojednaniu, zrozumieniu i pokoju. Głównym hasłem jest „Pojednanie nad grobami – praca na rzecz pokoju“.