Katolicki Uniwersytet Lubelski zainaugurował nowy rok akademicki

Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II wkroczył w niedzielę w setny rok swego istnienia. W uroczystej inauguracji roku akademickiego wzięło udział wielu biskupów, którzy uczestniczyli w zakończonym dzień wcześniej na KUL 377. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski. Wykład inauguracyjny „Polski uniwersytet wobec nowych wyzwań” wygłosił Jarosław Gowin, Wicepremier, Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Setna inauguracja roku akademickiego na KUL rozpoczęła się Mszą św. w Archikatedrze Lubelskiej, którą sprawowało ponad 50 biskupów pod przewodnictwem abp. Stanisława Gądeckiego, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski.

W Eucharystii wzięli udział liczni biskupi z całej Polski na czele z prymasem abp Wojciechem Polakiem oraz Nuncjuszem Apostolskim w Polsce abp. Salvatore Pennacchio, przedstawiciele władz wojewódzkich i samorządowych oraz rektorzy, profesorowie, pracownicy i studenci wszystkich lubelskich uczelni.

W homilii abp Gądecki wskazał, że celem uniwersytetu katolickiego jest prawda. „Prawda to coś więcej niż wiedza. Celem poznania prawdy jest poznanie dobra. Prawda sprawia, że stajemy się dobrzy” – mówił metropolita poznański.

W ślad za Janem Pawłem II abp Gądecki zaznaczył, że istotne jest „pierwszeństwo etyki przed techniką, prymat osoby wobec rzeczy, wyższość ducha nad materią”. Przypomniał, że „ludzie nauki, jeśli mają naprawdę pomóc ludzkości, muszą zachować świadomość transcendencji człowieka wobec świata i Boga wobec człowieka”. Dodał, że „objawem błędnego myślenia o wolności człowieka nauki jest przekonanie, że jest on niezależny od zasad moralnych”, a ten błąd myślowy występuje często w świecie nauki i sztuki.

Przewodniczący KEP przypomniał również, że „jeśli zaistnieje taka potrzeba, katolicki uniwersytet winien mieć odwagę głoszenia prawd niewygodnych, które nie schlebiają opinii publicznej, ale są niezbędne dla obrony autentycznego dobra społeczeństwa. Stąd Jan Paweł II w swoim przemówieniu do społeczności uniwersyteckiej KUL wołał: „Uniwersytecie! (…) Służ prawdzie!”.

Czytaj także: Msza św. rozpoczęła setną inaugurację roku akademickiego na KUL

Abp Gądecki wskazał, że „uniwersytet katolicki musi się charakteryzować dwoma podstawowymi cechami: z jednej strony ma być dobrym uniwersytetem, a z drugiej – musi być naprawdę katolicki, tzn. pielęgnować swoją tożsamość i misję zleconą mu w Kościele. Przyszłość mają tylko te uniwersytety katolickie, które wykazują jasną tożsamość i są świadome swojej roli w Kościele i społeczeństwie. Nie można być katolikiem a jednocześnie niekatolikiem.”

Metropolita poznański zwrócił też uwagę na niebezpieczeństwo relatywizmu, czyli kultury, uważającej za coś niebezpiecznego dociekanie i propagowanie prawdy obiektywnej. Dodał, że Benedykt XVI mówił o panującej dziś „dyktaturze relatywizmu”. W ślad za nim przypomniał, że „jeżeli rozum – w trosce o swoją domniemaną czystość – staje się głuchy na wielkie przesłanie, jakie mu ofiaruje wiara chrześcijańska i jej mądrość, usycha niczym drzewo, którego korzenie już nie dosięgają życiodajnych wód”. A w odniesieniu do kultury europejskiej oznacza to, że jeśli „w obawie o swój świecki charakter – odcina się ona od korzeni, z których czerpie życie, wówczas nie staje się bardziej racjonalna i czysta, lecz ulega rozpadowi i rozbiciu”.

Przewodniczący KEP przypomniał również o zadaniu, jakie Kościół stawia katolickiej społeczności akademickiej: „Każdy profesor i student katolickiego ateneum jest powołany do ewangelizacji, Kościół bowiem ze swej natury jest misyjny. Jakże bowiem można kochać Chrystusa, nie pragnąc się dzielić Nim z innymi?” – pytał hierarcha.

Abp Gądecki stwierdził, że w dzisiejszej rzeczywistości, także w naszym kraju – wobec zobojętnienia religijnego i zeświecczenia społeczeństwa – ta misja uniwersytetu jest czymś bardzo ważnym. „Chodzi bowiem o formację fachowców w różnych dziedzinach wiedzy, którzy biorą wiarę na serio. W ten sposób student może realizować w pełni siebie oraz skutecznie służyć innym – poprzez wykonywanie swego zawodu i świadectwo wiary” – mówił przewodniczący KEP.

Setna inauguracja roku akademickiego na KUL zgromadziła wielu znakomitych gości. W uroczystości na Auli Stefana kardynała Wyszyńskiego wzięli udział m.in. arcybiskupi i biskupi, którzy w poprzednich dniach uczestniczyli w Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski, odbywającym się na KUL, a także Wicepremier oraz Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosław Gowin, parlamentarzyści, rektorzy lubelskich szkół wyższych oraz przedstawiciele władz samorządowych.

Czytaj także: Zakończyły się obrady Konferencji Episkopatu Polski w Lublinie

Swoje życzenia dla społeczności akademickiej, za pośrednictwem Sekretariatu Stanu, skierował Ojciec Święty Franciszek, który życzył chrześcijańskiej nadziei, jaką daje poznawanie prawdy za pomocą rozumu i wiary.

Jak podkreślił w przemówieniu inauguracyjnym Rektor KUL ks. prof. Antoni Dębiński Uniwersytet stale się rozwija. Dowodzą tego nie tylko nowo otwierane kierunki: hispanistyka oraz doradztwo kariery i doradztwo personalne, ale przede wszystkim wyraźny wzrost zainteresowania ofertą edukacyjną KUL, co przełożyło się na bardzo dobry wynik rekrutacji. Studia na I roku rozpocznie o 4 proc. młodzieży więcej niż w roku ubiegłym.

Siedmioro wykładowców KUL uzyskało w ostatnim roku tytuł naukowy profesora, a dziewiętnaście osób uzyskało natomiast stopień doktora habilitowanego. Uniwersytet coraz skuteczniej sięga po środki na badania naukowe. Realizowane są również kolejne inwestycje – jeszcze tej jesieni zostaną oddane do użytku nowe obiekty sportowe KUL, a dzięki remontowi swój dawny blask odzyskał Kościół Akademicki KUL, który jest sercem Uniwersytetu.

Ksiądz Rektor przypomniał, że w ciągu najbliższego roku na Uniwersytecie będzie odbywać się wiele wydarzeń jubileuszowych i zaprosił od uczestniczenia w nich. Zaplanowanych zostało wiele konferencji naukowych i wydarzeń kulturalnych. Wydana zostanie Encyklopedia Stulecia KUL. Ważnym wydarzeniem będzie dziękczynna pielgrzymka społeczności akademickiej do grobu Jana Pawła II, a także Zjazd Absolwentów KUL, który odbędzie się w czerwcu przyszłego roku.

Odnosząc się do szeroko dyskutowanej reformy szkolnictwa wyższego ks. prof. Dębiński ocenił, że w powinna ona zostać oparta na zasadzie zrównoważonego rozwoju. „Tylko w takim kontekście reforma przyniesie owoce – trwałe i głębokie. Tylko wtedy uniwersytety połączą harmonijnie troskę o integralność badań naukowych na najwyższym poziomie i rzetelnego wychowania. Zespolą nauki humanistyczne i społeczne z matematycznymi i przyrodniczymi czy technologicznymi, ale także obejmą ważne – myślę, że nie tylko na naszej Uczelni – odniesienia do Transcendencji” – mówił rektor KUL.

Następnie w poczet społeczności akademickiej KUL zostali włączeni nowi studenci i doktoranci, którzy ślubowali: „sumiennie wypełniać swoje obowiązki, by rzetelnie przygotować się do pracy dla dobra Kościoła i mojej Ojczyzny”.

Czytaj także: 100-lecie Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego

Z kolei wicepremier Jarosław Gowin zwrócił uwagę, że „rzeczy wielkie zaczynały się zawsze od reformy szeroko pojętej edukacji czy nauki”. W wykładzie inauguracyjnym pt. „Polski uniwersytet wobec nowych wyzwań” Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego wyraził nadzieję, że przygotowana reforma szkolnictwa wyższego będzie impulsem rozwojowym nie tylko dla polskich uczelni i instytucji badawczych, ale dla całej Polski.

Wicepremier podkreślał również szczególną rolę KUL w dziejach Polski, oceniając, że jest coś symbolicznego i pięknego, że odrodzenie państwa polskiego zbiegło się z utworzeniem KUL. Zdaniem Jarosława Gowina nie sposób wyobrazić sobie, zarówno akademickich dziejów Polski, jak i historii polskiego katolicyzmu w XX i XXI w. bez uczelni, która tyle ofiarowała Kościołowi, ojczyźnie i światu.

„KUL był i jest nie tylko kuźnią nowych idei oraz miejscem badań i edukacji na wysokim poziomie, ale też przestrzenią, gdzie kształtuje się duch, gdzie hartuje się wiara, krzepnie nadzieja i praktykuje się miłość, gdzie rodzi się autentyczny i mądry patriotyzm czerpiący z pamięci i tożsamości narodu, a zarazem otwarty na świat, gdzie toczy się uczciwy dialog w klimacie wolności, ale zarazem poszanowania godności człowieka i fundamentalnych wartości mających swe źródło w chrześcijaństwie” – mówił wicepremier.

Minister Gowin przypomniał również, że w czasach komunizmu KUL stał się bastionem wolności wobec powszechnego zniewolenia, bastionem prawdy mimo wszechobecnego kłamstwa, a Kościołowi i Polsce z wielkim oddaniem i we wspaniałym stylu służył także po 1989 r.”

Podczas inauguracji po raz pierwszy zostały wręczone „Laury Uniwersyteckie” – Nagrody naukowe im. Księdza Idziego Radziszewskiego, założyciela KUL, przyznawane nauczycielom akademickim za wybitne osiągnięcia naukowe. Nagrodę I stopnia, za edycję dzieł wszystkich Josefa Ratzingera w serii Opera Omnia, otrzymał ks. prof. dr hab. Krzysztof Góźdź.

Nagrodą II stopnia, za współautorstwo serii prac z zakresu psychologii czasu i Internetu, została wyróżniona dr Aneta Przepiórka. Nagrodą III stopnia, za pionierską, pierwszą w historii edycję krytyczną pism wszystkich Bolesława Prusa, przygotowaną w ramach grantu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, została uhonorowana dr hab. Beata Obsulewicz-Niewińska, profesor KUL.

Czytaj także: Katolicki Uniwersytet Lubelski – marka rozpoznawalna nie tylko w Polsce

Setna inauguracja rozpoczyna czas jubileuszu, czas radości i dziękczynienia – mówił Wielki Kanclerz KUL abp Stanisław Budzik, który zabrał głos na zakończenie uroczystości. Przypominając misję katolickiego uniwersytetu odwołał się do słów wielkich postaci związanych z KUL: założyciela uczelni ks. Idziego Radziszewskiego, Jana Pawła II oraz doktora honoris causa KUL kard. Ratzingera (Benedykta XVI).

Społeczności akademickiej życzył, aby napełniała ją radość z poszukiwania prawdy o człowieku i świecie. „Niech systematycznemu zdobywaniu solidnej wiedzy towarzyszy codzienna troska o mądrość” – zyczył metropolita lubelski.

Katolicki Uniwersytet Lubelski jest trzecim najstarszym uniwersytetem w Polsce. Powstał w 1918 r. z inicjatywy ks. Idziego Radziszewskiego, pierwszego rektora uczelni. Było to działanie podjęta w wyniku likwidacji przez władze bolszewickie Akademii Duchownej w Petersburgu. Na blisko 40 kierunkach KUL kształci obecnie ponad 12 tys. studentów. Kadrę naukowo-dydaktyczną tworzy blisko 1,1 tys. wykładowców.

Lubelska uczelnia prowadzi studia na ośmiu wydziałach: Teologii; Prawa, Prawa kanonicznego i Administracji; Filozofii, Nauk humanistycznych; Nauk społecznych; Biotechnologii i nauk o środowisku; Matematyki, informatyki i architektury krajobrazu oraz zamiejscowy Wydział Prawa i Nauk o Społeczeństwie w Stalowej Woli.