Katowice: Msza w rocznicę urodzin i śmierci Henryka Sławika

Uroczystości upamiętniające 120. rocznicę urodzin Henryka Sławika oraz 70. rocznicę jego tragicznej śmierci w obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen odbyły się 26 września podczas obchodzonego na Śląsku „Roku Henryka Sławika.

Obchody rozpoczęła Msza św. w kościele pw. świętego Jacka w Katowicach-Ochojcu, której przewodniczył ks. dr Łukasz Gaweł, sekretarz i rzecznik prasowy metropolity katowickiego.

Podczas kazania ks. dr Gaweł zachęcał młodzież z miejscowego gimnazjum nr 19 im. Henryka Sławika oraz przedstawicieli dwóch innych szkół noszących jego imię, aby wpatrzeni w przykład patrona szkoły starali się zawsze stawać po stronie człowieka, z odwagą broniąc jego godności. – Czyńcie to niezależnie od przynależności narodowej, religijnej, czy światopoglądowej tych, których spotkacie na waszej drodze” – apelował.

Podkreślił, że jako uczniowie Chrystusa powinni być miłosierni i gotowi do pojednania nawet z tymi, którzy ich nienawidzą oraz źle im czynią, zgodnie z przykazaniem, które pozostawił Chrystus „miłujcie waszych nieprzyjaciół”. Na koniec rzecznik archidiecezji katowickiej podkreślił, że życie młodych – jeśli podążają drogą wskazaną przez Chrystusa – pomimo zmienności współczesnego świata będzie „głębokie i piękne, bo oparte na wartościach nieprzemijających, noszących znamię wieczności”.

Po Eucharystii zgromadzeni przeszli do gimnazjum nr 19, w którym odbyła się dalsza część obchodów m. in. akademia przygotowana przez uczniów i nauczycieli. Uczestniczyli w niej m.in. przedstawiciele władz samorządowych, Związku Górnośląskiego oraz duchowieństwa.

Jak powiedziała Pani Irena Denicka, dyrektor gimnazjum nr 19, które od 2009 r. nosi imię Henryka Sławika, do wyboru patrona przyczyniły się przede wszystkim wartości jakimi żył, i które powinny być wzorem dla młodego człowieka: patriotyzm, umiłowanie roli rodziny, odpowiedzialność, poświęcenie, prawdziwa przyjaźń. Po zakończeniu uroczystej akademii, odbył się koncert orkiestry KWK Wujek.

Henryk Sławik (ur. 15 lipca 1894 w Szerokiej, obecnie jest to część Jastrzębia-Zdroju – zm. 23 sierpnia 1944, w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen) był uczestnikiem trzech powstań o polskość Śląska, wieloletnim redaktorem naczelnym „Gazety Robotniczej”, wieloletnim prezesem Syndykatu Dziennikarzy Polskich Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego, radnym miasta Katowice, aktywnym organizatorem klubów sportowych i uniwersytetów ludowych dla młodzieży robotniczej na Śląsku. W czasie wojny sprawował funkcję prezesa Komitetu Obywatelskiego do Spraw Opieki nad Uchodźcami Polskimi na Węgrzech z uprawnieniami Rządu RP na Wychodźstwie gen. Władysława Sikorskiego.

Organizował pomoc dla internowanych wojskowych i dla uchodźców cywilnych, pomagał w wyjazdach na Zachód, we współpracy z delegatem węgierskiego rządu Józefem Antallem wystawiał uchodźcom dokumenty, które wielu z nich – zwłaszcza uciekającym z Polski Żydom – uratowały życie.

Pomagał także ratować żydowskie dzieci, dla których wraz z dr Józefem Antallem oraz razem z Zdzisławem Antoniewiczem, ks. prałatem dr Miklósem Beresztóczym, biskupem w Vác – ks. dr. Árpádem Hanauerem, a przede wszystkim prymasem Jusztiniánem kardynałem Serédi pomógł utworzyć sierociniec w miejscowości Vác pod Budapesztem, który oficjalnie nosił nazwę Dom Sierot Polskich Oficerów. Szacuje się, że Henryk Sławik uratował życie prawie 30 tys. polskim uchodźcom, wśród których było ok. 5 tys. Żydów.

Aresztowany w 1944 po wkroczeniu Niemców na Węgry, w śledztwie całą odpowiedzialność wziął na siebie, nie przyznając się do znajomości z Antallem. Zamordowany został 23 sierpnia w niemieckim obozie koncentracyjnym Mauthausen-Gusen. Według świadków przed śmiercią krzyknął: „Jeszcze Polska!”.

Za ratowanie Żydów z narażeniem własnego życia Sławik został pośmiertnie w 1990 uhonorowany tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata.