Kcynia: ukończono renowację kalwarii w Sanktuarium Krzyża Świętego

Trzynaście lat trwały prace renowacyjne unikatowej kalwarii w Sanktuarium Krzyża Świętego w Kcyni. Celem tego czasochłonnego zadania było zachowanie materialnego dziedzictwa kulturowego oraz jego dalsza ochrona.

Całość pochłonęła ponad milion złotych, a prace zostały podjęte z inicjatywy proboszcza ks. Michała Kosteckiego w latach 2003-2016.

Na terenie diecezji bydgoskiej są miejsca obdarzone szczególną czcią wiernych. Do takich bez wątpienia należy Sanktuarium Krzyża Świętego, w którego ołtarzu głównym znajduje się krucyfiks – nazywany Kcyńskim Cudownym Panem Jezusem – słynący z licznych łask. Świadczą o tym liczne wota.

Również ze względu na ten kult powstała kalwaria, którą wraz z klasztorem odbudowali karmelici po pożarze, jaki strawił miasto w 1775 roku. Jest ona założona na planie przypominającym literę „L” i przylega do świątyni, tworząc wirydarz. Krużganek składa się z dwóch długich skrzydeł od wschodu i południa oraz krótkich ramion łączących zespół klasztorny. W trzech narożnikach usytuowano kwadratowe kaplice. Natomiast w arkadach ściennych znajdują się stacje drogi krzyżowej.

Przeprowadzenie prac było konieczne ze względu na zły stan zabytku. Wieloletni i niszczycielski wpływ wilgoci poważnie naruszył malowidła. – W przeszłości kilkakrotnie podejmowano starania o odnowienie polichromii, jednak czyniono to niezgodnie z prawidłami sztuki konserwatorskiej, co zamiast uchronić zabytek przed zniszczeniem, powodowało jego degradację – powiedział ks. Kostecki.

Nie bez znaczenia jest także autorstwo polichromii, które przypisuje się samemu Antoniemu Smuglewiczowi (1740-1810). Autor ten był jednym z nadwornych malarzy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Jego główne dzieła to przede wszystkim prace z dziedziny zdobnictwa wnętrz (zamek w Podhorcach, Zamek Ujazdowski, pałac w Lubostroniu) oraz dekoracji teatralnych (Teatr Narodowy w Warszawie).

Parafia Wniebowzięcia NMP w Kcyni przez wszystkie lata ściśle współpracowała z Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków. Dzięki wzajemnemu zrozumieniu oraz zaangażowaniu stron, do których zaliczyć należy również mieszkańców Kcyni, możliwe było rozpoczęcie prac nad przywróceniem każdej stacji kalwarii polskiej kulturze. Wykonawcą dzieła była Pracownia Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki „LIM” dr. Solidy Lima. Łącznie w pracach udział wzięło 98 studentów.

Całkowity koszt renowacji zabytku wyniósł 1 146 900 zł w tym pozyskane dotacje: 241 tys. zł z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu (środki budżetowe oraz unijne), 125 tys. zł z Urzędu Miejskiego w Kcyni, 190 tys. zł od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Toruniu, 23,3 tys. zł – środki z budżetu powiatu nakielskiego, 566,8 tys. zł – środki własne parafii (w tym 20 tys. zł to dar jednej z rodzin).