Kiedy inne religie i kultury obchodzą nowy rok?

Nowy Rok? Wiadomo, 1 stycznia. Ale tak nie jest wszędzie. Z przyczyn kulturowych i religijnych nowy rok jest witany różnych krajach świata o różnym czasie.

1 stycznia – obszar kultury zachodniej

W Cesarstwie Rzymskim początek roku został przeniesiony z 1 marca na 1 stycznia w ramach reformy kalendarzowej Juliusza Cezara w 45 roku przed Chrystusem. Dopiero w 1691 roku papież Innocenty XII ustalił ostatecznie chrześcijański Nowy Rok na 1 stycznia w kalendarzu gregoriańskim. We wcześniejszych latach chrześcijanie świętowali jako początek roku albo Trzech Króli (6 stycznia), albo święto Narodzenia Chrystusa (25 grudnia). W Nowy Rok Kościół katolicki obchodzi uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi. Tego dnia w Kościele obchodzony jest też Światowy Dzień Pokoju ustanowiony w 1967 roku przez papieża Pawła VI.

1 lutego 2022 – Chiny

Chiński Nowy Rok, Chunjie, uważany jest za największe święto w tym regionie świata. Termin jest obliczany zgodnie z tradycyjnym chińskim kalendarzem księżycowo-słonecznym i przypada na nów księżyca między 21 stycznia a 21 lutego. W 2022 roku Rok Tygrysa rozpoczyna się 1 lutego. W Chińskiej Republice Ludowej Nowy Rok składa się z trzech dni świątecznych, ale tradycyjnie jest ich piętnaście, a zazwyczaj wolnych od pracy jest od pięciu do ośmiu dni. Czas świąteczny kończy się 15. dnia nowego roku Festiwalem Lampionów. Nowy Rok obchodzony jest z fajerwerkami, tańcami smoków i lwów.

24 czerwca 2022 – południowy Pacyfik

Obchody Nowego Roku nowozelandzkich Maorysów i innych ludów polinezyjskich na południowym Pacyfiku nazywają się Matariki, co odnosi się do gwiazdozbioru Plejady. Kiedy Plejady i sąsiadujący z nimi Rigel wschodzą na nocnym niebie pod koniec maja lub na początku czerwca tuż przed wschodem słońca, w kalendarzu maoryskim oznacza to, że kończy się stary rok i zaczyna nowy. Odbywające się wtedy uroczystości noworoczne różnią się dokładną datą. Od 2022 roku Matariki jest oficjalnym świętem, które w tym roku będzie obchodzone 24 czerwca.

30 lipca 2022 – świat islamu

W kalendarzu islamskim rok zaczyna się od miesiąca muharram, kiedy to Mahomet wyruszył z Mekki do Medyny. Dlatego jest to bardzo ważny dzień dla islamu. Według kalendarza chrześcijańskiego było to w roku 622, a więc 1444 rok islamski rozpocznie się 30 lipca 2022. Na początku roku swoje najwyższe święto obchodzą też szyici. W pierwszych dziesięciu dniach miesiąca muharram obchodzą obrzędy Aszury, w których procesjami, przedstawieniami pasyjnymi i modlitwami upamiętniają śmierć imama Husaina ibn Alego w bitwie pod Karbalą. Kalendarz islamski jest czystym kalendarzem księżycowym i składa się z 12 miesięcy księżycowych po 29 lub 30 dni i jest o 11 dni krótszy od kalendarza gregoriańskiego. W 2023 roku islamski Nowy Rok rozpocznie się 19 lipca.

11 września: Koptowie i Etiopia

Późnym latem swój Nowy Rok obchodzą Koptowie, największa wspólnota chrześcijańska w Egipcie. Rok koptyjski rozpoczyna się świętem Nairuz, pierwszego dnia miesiąca thot. Kalendarz koptyjski wywodzi się z kalendarza egipskiego, a jego początki sięgają V tysiąclecia p.n.e. Można go zatem uznać za najstarszy nadal używany system kalendarzowy na świecie. Również 11 września rozpoczyna się nowy rok dla około 100 milionów Etiopczyków. Ten wschodnioafrykański kraj ma swój własny kalendarz. Jest on oparty na odmianie kalendarza koptyjskiego, który jest opóźniony o około siedem lat i osiem miesięcy w stosunku do kalendarza gregoriańskiego. W Etiopii rozpoczyna się rok 2015. Tradycyjnie tego dnia dzieci wręczają rodzicom bukiet kwiatów, a od nich dostają nowe ubrania.

26 września 2022: judaizm

Żydzi świętują początek roku w pierwszym dniu tiszri, siódmego miesiąca kalendarza żydowskiego. Wypada to zawsze we wrześniu lub w pierwszej połowie października. Święto nazywane jest po hebrajsku Rosz ha-Szana. Upamiętnia boski akt stworzenia świata i przypomina o sądzie Bożym. Rozpoczyna dziesięciodniowy okres przygotowania do największego święta żydowskiego, jakim jest Jom Kippur (Dzień Pojednania). W tym okresie każdy Żyd dokonuje bilansu swojego życia. Uświadamia sobie swoje grzechy, naprawia błędy oraz szuka przebaczenia u ludzi, którym wyrządził jakąś krzywdę. Zgodnie z kalendarzem żydowskim rok 2022 rozpoczyna się w 5783 roku po stworzeniu świata. Ponieważ data jest obliczana zgodnie z rytmem księżyca, jest to święto ruchome: w 2022 roku noworoczne uroczystości rozpoczną się wieczorem w przeddzień 26 września. Do najważniejszych zwyczajów Rosz Haszany jest gra na trąbie szofar, której dźwięk wzywa wiernych do duchowego przebudzenia i pokuty, obfite domowe posiłki z dużą ilością słodkich potraw oraz składanie prywatnych ślubów na następny rok.