Kielce: naukowo o bp. Kaczmarku w 80. rocznicę jego ingresu do katedry kieleckiej

W 80. rocznicę ingresu do katedry kieleckiej środowisko Wyższego Seminarium Naukowego oraz twórcy filmu biograficznego zapraszają na sesję popularno-naukową o bp. Czesławie Kaczmarku, która odbędzie się 23 października w gmachu WSD. W programie wydarzenia jest ponadto Msza św. i projekcja fabularyzowanego dokumentu o jednym z najtragiczniej zapisanych biskupów w dziejach Kościoła polskiego.

Uczestnicy wydarzenia spotkają się w najbliższy wtorek w auli seminaryjnej o godz. 15.

W programie sesji przewidziano referat ks. dr. Tomasza Gocela – dyrektora Archiwum Diecezjalnego. Powie na temat „Biskup Czesław Kaczmarek – pasterz niezłomny, prześladowany i więziony”. Wystąpi także badacz życia bp. Kaczmarka i jego sekretarz – ks. prof. dr. hab. Jan Śledzianowski, który przedstawi temat: „Biskup Czesław Kaczmarek – kapłan i pasterz diecezji”.

Organizatorzy zapowiadają także spotkanie z twórcami filmu – „Czesław Kaczmarek. Biskup niezłomny”: Rafałem Nowakiem i Sławomirem Mazurem.

Film rozpoczyna się sceną aresztowania bp. Kaczmarka. Nakręcono ją w kieleckim seminarium, na podstawie m.in. zapisków Leona Dziedzica, kierowcy bp. Kaczmarka. Podstawą scenariusza filmu stało się słuchowisko „Sprawa biskupa Czesława Kaczmarka. Anatomia śledztwa” przygotowane w Radiu Kielce przez Bohdana Gumowskiego i wyemitowane 17 lutego 2014 r. Producentami filmu są „Wzgórze Zamkowe” wspólnie z diecezją kielecką. W warstwie dokumentalnej swoje badania prezentują naukowcy z różnych ośrodków, między innymi biograf biskupa ks. prof. Jan Śledzianowski oraz prof. Jan Żaryn.

Spotkanie zakończy się Mszą św. w kaplicy seminaryjnej św. Kazimierza. Sesja ma charakter otwarty.

Czesław Kaczmarek urodził się 16 kwietnia 1895 r. w Lisewie Małym k. Sierpca. Rozpoczął pracę jako nauczyciel. W 1916 r. wstąpił do seminarium duchownego w Płocku. W 1922 r. otrzymał święcenia kapłańskie. W 1927 r. uzyskał doktorat w Instytucie Nauk Społecznych i Politycznych w Lille we Francji. Podczas studiów prowadził też aktywną pracę duszpasterską wśród polskiej emigracji.

Po powrocie do kraju rozpoczął ożywioną działalność duszpasterską i społeczną. Zaangażował się w Akcję Katolicką, organizował duszpasterstwo młodzieży, zakładał czasopisma.

W 1938 r. został mianowany biskupem kieleckim. Ingres do katedry odbył 3 września 1938 roku.

Podczas wojny i niemieckiej okupacji angażował się żywo w działalność charytatywną, prowadził konspiracyjne seminarium duchowne, opiekował się uciekinierami, wspierał materialnie ruch oporu.

I tak w czasie wojny bp Kaczmarek przyjął i do diecezji ponad 240 księży diecezjalnych i zakonnych, którym groziła zagłada na terenach północnej i zachodniej Polski włączonych do III Rzeszy. Pomimo tego, iż gmach seminarium duchownego w Kielcach był w rękach okupantów (w budynku znajdował się szpital), przyjął do seminarium duchownego w okresie okupacji 86 alumnów z zamkniętych seminariów diecezjalnych i zakonnych. Tysiące wysiedleńców i uciekinierów, szczególnie po upadku Powstania Warszawskiego ocaliły swoje życie w diecezji kieleckiej, a klimat do ich przyjęcia stworzył ksiądz biskup Kaczmarek.
Po Pogromie kieleckim (4 lipca 1946 r.) powołał komisję do zbadania jego okoliczności. Ustalenia komisji stały się podstawą sporządzonego 1 września 1946 r. raportu, w którym odpowiedzialnością za wydarzenia zostały obarczone służby sowieckie. Biskup zdołał przekazać ten raport ambasadorowi Stanów Zjednoczonych.

W warunkach powojennych wspierał ubogich i angażował się w odbudowę zniszczeń.Zwracał również uwagę na intelektualną i duchową formację młodzieży, zwłaszcza przyszłych duchownych, erygował nowe parafie, przeprowadzał akcje trzeźwościowe.

20 stycznia 1950 został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Poddany torturom – w sposób wymuszony przyznał się do niepopełnionych czynów, po czym w procesie pokazowym we wrześniu 1953 r. skazany został na 12 lat więzienia oraz utratę praw publicznych.

Zwolniony został w 1957 r. Powrócił wówczas do diecezji kieleckiej, mimo ponownych prób usunięcia go przez władze w 1959 r., szykan i upokorzeń. Zmarł 26 sierpnia 1963 r. w Lublinie. Zrehabilitowany został pośmiertnie w 1990 r.