Kielce: obchody 150. rocznicy powstania styczniowego (zapowiedź)

Msze św. przy mogiłach powstańców styczniowych, nowe pomniki i tablice, złazy turystyczne, rajdy rowerowe, wystawy i wydawnictwa, inscenizacje bitew powstańczych, sesje naukowe – tak w Kielcach i województwie świętokrzyskim zapowiadają się obchody 150. rocznicy powstania styczniowego. Kielecczyzna była miejscem ponad 250 walk i potyczek powstańczych.

22 stycznia w Wojewódzkim Domu Kultury (WDK) w Kielcach odbędzie się uroczysta sesja Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego oraz kieleckiej Rady Miasta, inaugurująca obchody 150. rocznicy powstania styczniowego w województwie świętokrzyskim.

Sesję w WDK otworzy referat prof. Wiesława Cabana z Uniwersytetu Jana Kochanowskiego. Podczas spotkania zaprezentowane zostaną również utwory poetyckie i prozatorskie związane z tym okresem. Delegacje zapalą symboliczne znicze w miejscach upamiętniających bohaterską walkę z rosyjskim zaborcą w Kielcach.

W sobotę, 12 stycznia rozpocznie się XXX Złaz na Polanie Langiewicza k. Wąchocka, a 18 stycznia – w Muzeum Henryka w Oblęgorku – wystawa „Między zwątpieniem a nadzieją”, zorganizowana przez Muzeum Narodowe w Kielcach. Także 18 stycznia z Szydłowa wyruszy kilkudniowy Marsz szlakiem powstańców styczniowych. W tamtejszym kościele św. Władysława odprawiona zostanie Msza św. w kościele, przewidziano też modlitwy przy kapliczkach i uroczystość na Zamku. Uczestnicy marszu przejadą przez Suchedniów, Bodzentyn i Wąchock.

Zgodnie z tradycją, liczącą w Kielcach dziesięciolecia – ważnym punktem obchodów są uroczystości w klasztorze pallotynów na Karczówce, która była punktem koncentracji powstańców, przekazywania kurierów, leczenia powstańców, wreszcie ich pochówku. Tradycja obchodów w klasztorze sięga 1916 r.
W niedzielę 20 stycznia o godz. 12.00 odprawiona tam zostanie Msza św. odbędzie się też sesja naukowa w Ośrodku Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej i rajd pieszy Białogon – Karczówka. Także 20 stycznia zaplanowano rocznicowe obchody w Busku–Zdroju.

Uroczystości na Kielecczyźnie rozłożone są na wszystkie miesiące 2013 r. Zaangażują się w nie także szkoły. Z kolei Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego zajmie się ok. 70 mogiłami na cmentarzach kieleckich.

Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2013 Rokiem Powstania Styczniowego, aby upamiętnić ten ważny w historii Polski zryw powstańczy, który rozpoczął się 22 stycznia 1863 roku i trwał do jesieni 1864 roku.

Niepodległościowe dążenia Polaków zakończyły się klęską powstańców i nasileniem represji rosyjskiego zaborcy nie tylko wobec uczestników walk, ale także ludności cywilnej. Powstanie zapisało się w literaturze, historii, sztuce jako przykład solidarności narodowej, postaw patriotycznych, zapału, ofiarności w nierównej walce o odzyskanie wolności.

W powstaniu styczniowym zginęło około 40 tysięcy Polaków, kolejne kilkadziesiąt tysięcy zostało zesłanych na Sybir.

Kielecczyzna była miejscem ponad 250 walk i potyczek powstańców z wojskami rosyjskimi, m.in. pod Małogoszczem, Grochowiskami, Wąchockiem na św. Krzyżu. Z samych Kielc ok. 336 mieszkańców poszło do powstania. Szacuje się, że w Kielcach można wskazać ponad sto obiektów, które związane są z ludźmi i wydarzeniami powstania styczniowego.

Koordynatorem rocznicowych obchodów w województwie świętokrzyskim jest Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego. W organizację licznych przedsięwzięć włączyły się także samorządy lokalne, uczelnie, szkoły, placówki kultury, stowarzyszenia i organizacje pozarządowe.