Kielce: premiera filmu o bp. Czesławie Kaczmarku

Premiera opartego o dokumenty filmu „Czesław Kaczmarek. Biskup Niezłomny” w reżyserii dziennikarza TVP 3 Kielce – Sławomira Mazura odbyła się w czwartek w kieleckim kinie „Moskwa”. Producentem filmu jest Wzgórze Zamkowe i Kuria Diecezjalna w Kielcach.

Produkcja, oparta o dokumenty, przypomina historię zatrzymania i przesłuchiwania kieleckiego biskupa, uwikłanego w fałszywe oskarżenia i pokazowy komunistyczny proces, będący wstępem do otwartej wojny ówczesnych władz z Kościołem w Polsce.

Widzowie zobaczyli zrekonstruowane sceny z dochodzenia, którym komuniści chcieli złamać biskupa Kaczmarka. Akcja filmu rozgrywa się w latach 50. XX wieku. Część fabularyzowaną uzupełniają wypowiedzi specjalistów z Instytutu Pamięci Narodowej i Uniwersytetu Jana Kochanowskiego oraz komentarze ks. prof. Jana Śledzianowskiego.

– Film jest wspaniały. Odsyła nas do czasów, które dla młodszego pokolenia są odległe. Gdy ksiądz biskup Kaczmarek przebywał w więzieniu, ja przychodziłem na świat – dla mnie to również historia daleka, z tym, że osobę biskupa poznałem wcześniej z lektury. Był to biskup niezłomny, jeden z wielu bohaterów tamtych czasów, lecz szczególnie znienawidzony przez aparat bezpieczeństwa. Myślę, że jego ofiara wpisuje się w wołanie o wolność, prawdę, szacunek dla człowieka w tamtej epoce. Dziś żyjemy w lepszych czasach i w jakieś części pewnie zawdzięczamy to także biskupowi Czesławowi Kaczmarkowi. Jesteśmy mu wdzięczni, że przetrwał próbę tamtych wydarzeń, chociaż został upokorzony przez więzienie i intrygi – komentował po projekcji bp Jan Piotrowski.

Podstawą scenariusza filmu stało się słuchowisko „Sprawa biskupa Czesława Kaczmarka. Anatomia śledztwa” przygotowane trzy lata temu w Radiu Kielce przez Bohdana Gumowskiego.

– Poszukujemy prawdy o tym niezwykłym człowieku. Kielczanie wciąż zbyt mało wiedzą o biskupie Kaczmarku, człowieku, którego komuniści próbowali złamać, oskarżając go o wszystko, co jest najgorsze. Chcemy pokazać, że warto o nim pamiętać, być dumnym z takiego biskupa – mówił podczas konferencji prasowej reżyser filmu, Sławomir Mazur.

W rolę bp. Kaczmarka wcielił się Zdzisław Reczyński, w pozostałych rolach wystąpili, m.in. Edward Janaszek, Dawid Żłobiński i Marcin Brykczyński – to aktorzy scen kieleckich. Zdjęcia realizowane były w gmachu Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach oraz w podziemiach Wojewódzkiego Domu Kultury.

Jak wyjaśniał pomysłodawca nakręcenia filmu – Rafał Nowak, dyrektor „Wzgórza Zamkowego” – obraz ma pomóc w edukacji młodego pokolenia. Film trwa około 40 minut, czyli można go wyświetlić podczas jednej godziny lekcyjnej. Może stanowić podstawę do realizacji założeń programowych w szkołach ponadgimnazjalnych.

W warstwie dokumentalnej filmu swoje badania zaprezentowali naukowcy z różnych ośrodków, m. in. prof. Jana Żaryn, ks. prof. Jan Śledzianowski oraz dr Tomasz Domański z kieleckiej delegatury IPN.

Biskup kielecki Czesław Kaczmarek został aresztowany w 1951 roku pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Stanów Zjednoczonych i Watykanu oraz handlu walutami i kolaboracji w czasie II wojny. Po dwuletnim przesłuchiwaniu przyznał się podczas pokazowego procesu do zarzucanych mu win i został skazany na 12 lat więzienia. W 1956 został zrehabilitowany, zmarł w 1963 roku. W 1990 r. został pośmiertnie zrehabilitowany, a 17 lat później odznaczony Krzyżem Wielkim Odrodzenia Polski. W 2010 r. w Kielcach stanął pomnik biskupa Kaczmarka.

Kolejna projekcja odbędzie się w czwartek 7 grudnia o godzinie 17 w Wojewódzkim Domu Kultury. Wstęp wolny.