Kielce: performatywne czytanie listów z kieleckiego getta Hani Goldszajd

Performatywne listów z kieleckiego getta Hani Goldszajd zorganizowane w ramach Roku Pamięci o Ofiarach Kieleckiego Getta ustanowionego przez Radę Miasta Kielce, odbyło się 6 kwietnia w kamienicy przy ul. Planty 7 w Kielcach. Wydarzenie transmitowane było na profilu facebooka Stowarzyszenia im. Jana Karskiego.

W Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu odczytane zostały listy pisane przez Hankę Goldszajd z okupowanych przez Niemców Kielc do brata Aby, siostry Sury i szwagra Herszla, zesłanych do kopalni na Syberię.

Listy przetrwały, dzięki temu, że przywiezione zostały najpierw spod Czelabińska do Polski, a potem zabrane do Izraela. Hanka Goldszajd, jej matka Rywka, ojciec Jakub i brat Chaim nie przeżyli Zagłady. Wywiezieni z kieleckiego getta, zginęli w Treblince.

Treść listów uzupełniło wspomnienie o rodzicach Yaacova Kotlickiego, syna Sury i Herszla. Teksty przeczytały uczennice Liceum Akademickiego w Kielcach – Nikola Wójcik i Nina Kaszyńskiej oraz Andrzej Cempura, aktor Teatru im. Stefana Żeromskiego. Reżyserem wydarzenia był aktor Dawid Żłobiński.

Organizator wydarzenia Bogdan Białek, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego, dziękując aktorom i reżyserowi zwrócił uwagę na to, że prezentowane listy Hani Goldszajd są bardzo zbliżone w klimacie do tego, co aktualnie dzieje się w Ukrainie.

W 2015 roku nakładem Stowarzyszenia im. Jana Karskiego wydane zostały „Listy z getta” Hanki Goldszajd uzupełnione o fotografie i wspomnienie Yaacova Kotlickiego – syna Herszla Kotlickiego, który ocalał z pogromu kieleckiego w 1946 r.

Zarządzeniem niemieckich okupantów w Kielcach utworzone zostało 31 marca 1941 getto – więzienie dla żydowskich mieszkańców miasta. Ponad 25 tysięcy Żydów stłoczono na niewielkim obszarze Kielc. Po 15 miesiącach strachu, cierpień, pracy ponad siły, śmierci z powodu głodu, chorób i egzekucji, w sierpniu 1942 roku, Żydzi z kieleckiego getta zostali
zamordowani w obozie zagłady w Treblince.

Stowarzyszenie im. Jana Karskiego, które powstało w 2005 roku w Kielcach organizuje w powołanym przez siebie Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu m.in.: zajęcia edukacyjne dla młodzieży szkolnej, studentów, nauczycieli i innych grup zawodowych, związane z historią i kulturą żydowską, stereotypami, uprzedzeniami, tolerancją. Co roku Stowarzyszenie upamiętnia ofiary Holokaustu oraz ofiary pogromu z 1946 r.