Kielce: w Muzeum Diecezjalnym otwarto wystawę „Sienkiewiczowie w służbie Ojczyźnie”

Korespondencja Sienkiewicza z biskupami i proboszczami Kielecczyzny, rękopis bajki, sakwojaże podróżne i elementy wyposażenia oblęgorskiego pałacyku, unikatowa maska pośmiertna pisarza, czy replika Nagrody Nobla – wiele oryginalnych eksponatów można zobaczyć na otwartej dzisiaj w Muzeum Diecezjalnym w Kielcach wystawie pt. „Sienkiewiczowie w służbie Ojczyźnie”. Wystawa będzie także czynna 1- 3 maja, a będzie ją można oglądać do 30 września.

„Ród Sienkiewiczów posiada długie tradycje wojskowe. Jego korzenie sięgają aż do XVI-wiecznego Kamieńca Podolskiego lub też – jak chcą niektórzy – do służących w wojsku polskim Tatarów litewskich. To długi szereg żołnierzy, walczących w konfederacji barskiej, Powstaniu Kościuszkowskim, Legionach Dąbrowskiego i kolejnych zrywach narodowych” – wyjaśnia kurator wystawy – Małgorzata Gorzelak.

Sam Henryk Sienkiewicz żołnierzem nigdy nie był, natomiast formą służby ojczyźnie stało się jego pisarstwo, tworzone „ku pokrzepieniu serc”, z Trylogią na czele. Wskrzeszony przez pisarza typ rycerza polskiego, stał się wzorem dla kolejnych pokoleń bojowników, walczących o niepodległość Polski. Równie znacząca była działalność społeczno-polityczna Sienkiewicza, na tyle intensywna, że do końca nie rozpoznana.

Dzieci pisarza: syn Henryk Józef i córka Jadwiga, w 1920 r. jako ochotnicy wyruszyli na front. Podczas II wojny światowej Henryk Józef Sienkiewicz był dwukrotnie aresztowany za wspieranie oddziałów partyzanckich. W ruchu oporu działały także jego nastoletnie córki: Jadwiga i Maria. Po wojnie potomkowie autora Trylogii zaangażowali się w działalność opozycyjną.

Na ekspozycji w Muzeum Diecezjalnym w Kielcach można zobaczyć wiele – nie pokazywanych nigdzie wcześniej – pamiątek z domu Sienkiewiczów w Oblęgorku na Kielecczyźnie, np. biureczko podróżne Henryka Sienkiewicza, czy pozostałości zastawy (szkła, porcelana, srebra i platery).

Część eksponatów pochodzi ze zbiorów Muzeum Literackiego Henryka Sienkiewicza w Poznaniu (Oddział Biblioteki Raczyńskich). Za najcenniejszą uważana jest maska pośmiertna Henryka Sienkiewicza, wykonana w 1916 r. w Vevey w Szwajcarii. Sprowadzona przez Barbarę Piasecką-Johnson specjalnym samolotem prosto z Paryża, nigdy dotąd nie opuszczała Poznania. Jest też ciekawy rękopis bajki Henryka Sienkiewicza „Kwiaty i krzemienie” oraz ornat, stuła i manipularz, ufundowane przez pisarza i jego żonę do kapliczki w Oblęgorku w 1904 r.

„Z rąk prywatnych pozyskaliśmy szablę turecką, jaką pisarz otrzymał w Konstantynopolu (1886) w prezencie od Ludwiki i Henryka Gropplerów. Szabla (wysadzana turkusami i koralami) zgodnie z tradycją przechodzi w rodzinie Sienkiewiczów na pierworodnego syna w linii męskiej. Ze zbiorów rodzinnych pochodzi także XVIII-wieczna ikona z Matką Boską Częstochowską, malowana na blasze” – uzupełnia Gorzelak.

O związkach pisarza z diecezją kielecką świadczą nie eksponowane wcześniej rękopisy z Archiwum Diecezjalnego w Kielcach: list do proboszcza w Czarncy oraz do biskupa Augusta Łosińskiego, w sprawie przekazu 20 000 franków dla poszkodowanej przez pierwszą wojnę ludności kieleckiej. Z okresu późniejszego pochodzi korespondencja synowej pisarza z biskupem Łosińskim oraz księga kondolencyjna po jego śmierci, z wpisem Zuzanny i Henryka Józefa Sienkiewiczów z Oblęgorka. Ekspozycję uzupełniają publikacje potomków pisarza: począwszy od rzadkiego wydania broszury Henryka Józefa Sienkiewicza „Polonais et Russes” (Lozanna 1915), po utwory literackie wnuków, prawnuków i praprawnuka.

„Naszą wystawą przypominamy obecność Sienkiewiczów na ziemi kieleckiej, przede wszystkim poprzez ich poczucie patriotyzmu, co dobrze wpisuje się w atmosferę zbliżającego się święta 3 Maja” – mówi ks. Paweł Tkaczyk, dyrektor Muzeum Diecezjalnego.