Kielce: wyróżnienia za radiowy reportaż o księżach przymusowo wcielanych do wojska

Red. Dorota Juchnowska z Polskiego Radia Kielce za reportaż „Wzmocniło się wasze powołanie” zdobyła jedno z czterech wyróżnień na zakończonym w Niepokalanowie XXV Międzynarodowym Katolickim Festiwalu Filmów i Multimediów.

Reportaż Juchnowskiej to zapis wspomnień księży, którzy jako klerycy seminariów duchownych byli przymusowo wcielani do wojska.

O swoim „wojskowym etapie” opowiadają w reportażu m.in. śp. bp Tadeusz Płoski, bp Kazimierz Ryczan oraz księża diecezji kieleckiej – Marian Janus i Wiesław Jasiczek.

– „Zainspirowało mnie rocznicowe spotkanie księży z okazji 50–lecia pierwszego poboru kleryków do wojska, gdy księża przyjechali w listopadzie 2009 r. do Kielc na specjalnie zorganizowaną dla nich uroczystość” – mówi KAI Dorota Juchnowska. Dodaje, że od dawna interesowała się tym tematem, a nagroda jest potwierdzeniem jego ważności i aktualności, mimo upływu pół wieku.

Akcję wcielania kleryków do wojska rozpoczęto od diecezji kieleckiej, z której już 13 października 1959 r. skierowano 43 kleryków do przymusowej służby wojskowej. Łącznie z diecezji kieleckiej było ich około stu. Wiosną 1960 r. powołano 73 alumnów z seminariów w Przemyślu, Kielcach, Tarnowie, Płocku. Ogółem w ciągu pierwszych pięciu lat do wojska wcielono 533 alumnów z 8 diecezjalnych i 4 zakonnych wyższych seminariów duchownych. Szacuje się, że przymusową służbę wojskową w PRL odbyło ok. 2870 kleryków.

Pobór do wojska odbywał się przez ponad 20 lat – od jesieni 1959 do wiosny 1980. W ostatnich latach poborowi towarzyszyła m.in. instrukcja od gen. Jaruzelskiego: „Wpajać im dogłębne przekonanie o aspołecznym zawodzie księdza”.

Grand Prix tegorocznego festiwalu w Niepokalanowie zdobył film „Popiełuszko – wolność jest w nas” Rafała Wieczyńskiego. Festiwal organizowany przez franciszkanów z Niepokalanowa jest od lat najważniejszym w środkowej Europie spotkaniem twórców filmów, audycji radiowych i telewizyjnych, a dziś także witryn internetowych katolickich twórców bądź artystów inspirowanych religią i sprawami wiary.