Kielce: wystawa pasyjnej sztuki ludowej w Muzeum Narodowym

Sceny pasyjne w interpretacji świętokrzyskich artystów ludowych – malarzy i rzeźbiarzy – są tematem wystawy w Muzeum Narodowym w Kielcach, w siedzibie przy ul. Orlej 3.

Wystawa nosi tytuł „Pasja według artystów ludowych”. Zawiera kilkadziesiąt rzeźb i obrazów, podejmujących tematy pasyjne związane z okresem Wielkiego Postu. Są to przede wszystkim sceny zaczerpnięte ze sztuki oficjalnej i utrwalone w ikonografii ludowej przez kilka pokoleń twórców oraz, w mniejszym wymiarze, twórczość współczesna.

Na wystawie można przede wszystkim zobaczyć twórczość nieżyjącej Marianny Wiśnios. Jej na wskroś religijne obrazy, zwłaszcza pasyjne, malowane na pakowym papierze, należą do najcenniejszych zabytków etnograficznych muzeum. Źródłem inspiracji artystki była zawsze żarliwa modlitwa, głównie różańcowa i najbliższe jej Tajemnice Bolesne. Na wystawie prezentowane są cztery obrazy namalowane w latach 1960–1972: „Chrystus na tronie Heroda”, „Chrystus w czyśćcu”, „Ukrzyżowanie” i „Ukrzyżowany Pan Jezus wśród aniołów”. Autorami rzeźb są dawni ludowi artyści, głównie świątkarze, m.in.: Stanisław Jabłoński, Józef Piłat, Leon Kudła, Adam Zegadło, Stanisław Denkiewicz i Józef Zganiacz. Wśród wykonawców są także współcześnie działający twórcy związani z konwencją ludową i tematyką religijną: Marian Porada, Zbigniew Łabuda, Zdzisław Purchała, Grzegorz Król i Marek Żak.

Zdaniem Niny Skotnickiej, komisarza wystawy, „do najpopularniejszych tematów pasyjnych, zarówno w rzeźbie, jak i malarstwie, należy w regionie świętokrzyskim temat Ukrzyżowania oraz sceny z cyklu Opłakiwanie, znane pod nazwą: Niewiasty pod krzyżem, Płaczące pod krzyżem oraz Aniołowie pod krzyżem”. Skotnicka dodaje, że niezliczone warianty tych scen namalowała właśnie Marianna Wiśnios – był to temat w twórczości tej artystki dominujący. Niezrównane wizerunki pozostawili w rzeźbie Józef Piłat i Leon Kudła. Zmartwychwstanie Chrystusa zapowiada, zamykający ekspozycję, obraz Marianny Wiśnios.
Wystawa potrwa do 8 kwietnia.