Kielce: znany architekt przygotuje projekt przebudowy synagogi

Peter Zumthor, światowej sławy architekt szwajcarski przyjedzie 3 września do Kielc, by przedstawić własny projekt przebudowy dawnej, ponadstuletniej synagogi.

Jak poinformowała KAI Anna Ciulęba, rzecznik prezydenta miasta, Zumthor przyjeżdża do Polski specjalnie, by zająć się kielecką synagogą. Architekt znany jest z tego, że prawie nigdy nie opuszcza szwajcarskiej wioski, w której mieszka i tworzy.

Zdaniem prezydenta Kielc, współpraca z architektem tej miary to zaszczyt dla miasta. Projekt będzie kosztował Kielce prawdopodobnie 20 tys. euro, ale zdaniem Lubawskiego, to i tak bardzo niewiele za sygnowanie koncepcji przebudowy nazwiskiem tak wybitnego i rozpoznawalnego w świecie architekta.

Budynek dawnej synagogi ma zostać przekształcony w centrum spotkań kultur i religii. Główna idea przebudowy to połączenie czytelni z teatrem. W budynku ma powstać przede wszystkim biblioteka i nowatorski teatr prowadzony przez Grzegorza Artmana.

Ponad 100-letni obiekt od 70 lat nie służy już jako świątynia, wkrótce przestanie być także siedzibą Archiwum Państwowego.

Wzniesioną w stylu mauretańsko-neoromańskim synagogę w Kielcach ufundował Mojżesz Pfeifer. Zaczęto ją budować w 1902 r., równocześnie z neogotyckim kościołem pw. Świętego Krzyża i bizantyjską cerkwią pw. Świętego Mikołaja. Wszystkie trzy świątynie zaprojektował architekt miejski Stanisław Szpakowski. 8 i 9 października tego roku w 100. rocznicę dedykowania bożnicy w ramach Szabatonu odbył się pierwszy od 70 lat szabat.

Peter Zumthor urodził się w Bezylei w 1943 jako syn stolarza. Terminował w 1958 w zawodzie cieśli i w 1963 zaczął uczyć się w swoim rodzinnym mieście w Szkole Sztuki Użytkowej. Studiował w Prattt Institute w Nowym Jorku. Prace nad projektami renowacji historycznych pozwoliły mu na lepsze zrozumienie konstrukcji i wartości różnych tradycyjnych budulców. Wiedzę o materiałach pożytkuje przy projektowaniu modernistycznych konstrukcji i ich detali w różnych zakątkach świata, umiejętnie łącząc stare wzorce z nowatorskimi koncepcjami przestrzennymi. Od końca lat 70. mieszka i tworzy w niewielkiej wiosce w Szwajcarii, którą rzadko opuszcza.

Główne jego dzieła, m.in. muzea i budowle o charakterze sakralnym, rozsiane są po całym świecie. Są to m.in. Kaplica Świętego Benedykta, Muzeum Sztuki, Dom dla osób starszych, rozwiązania architektoniczne wokół Jeziora Genewskiego w rodzinnej Szwajcarii.

Zumthor jest laureatem kilkudziesięciu prestiżowych nagród, w tym w 2009 Nagrody Jana Pritzkera – odpowiednika Nobla w architekturze.