Kielczanie i uczniowie z Izraela uścisnęli sobie dłonie podczas obchodów zagłady getta

Kielczanie, zaproszeni goście i uczniowie z Izraela uścisnęli sobie na znak przyjaźni dłonie podczas obchodów 77. rocznicy zagłady getta, które odbyły się 26 sierpnia w Kielcach. Gest ten odebrany został przez uczestników, jako wzruszające i symboliczne pojednanie Polaków z Żydami.

Stowarzyszenie im. Jana Karskiego zorganizowało obchody, podczas których mieszkańcy Kielc i liczna grupa uczniów z Izraela okazała swoją pamięć i oddała hołd pod pomnikiem „Menora”, poświęconym kieleckim ofiarom Holokaustu. Modlitwę Kadisz odmówił jeden z izraelskich uczniów w intencji zamordowanych przez Niemców Żydów.

Zaśpiewana także została pieśń o nadziei na lepszy świat. Organizatorzy poprosili kielczan o podanie rąk osobom z Izraela. Wielu uczestników ceremonii nie kryło wzruszenia. Każdy z obecnych dostał kartkę z nazwiskami osób zamordowanych podczas zagłady, by wspólnie je odczytać. Na zakończenie złożono także wiązanki kwiatów oraz zapalono znicze pod pomnikiem Menora.

Organizator uroczystości prezes stowarzyszenia im. Jana Karskiego Bogdan Białek w swym wystąpieniu przypomniał, że 77 lat temu w Treblince zginęło blisko 21 tysięcy kielczan. Podkreślił, że umierali oni w samotności i w ciszy.

Zwrócił uwagę na to, że obojętność ówczesnego świata utrzymuje się do dzisiaj. Mało kto, bowiem, jego zdaniem, pamięta o losie kieleckich i polskich Żydów. – Obojętność nie przynosi spokoju, a milczenie nie przynosi ukojenia. Ból trzeba wykrzyczeć. Cierpienie musi być wypowiedziane, ale najpierw trzeba się otworzyć na cierpienie – wskazywał prezes Białek.

Przypomniane zostało także kalendarium zagłady kieleckiego getta, którą Niemcy przygotowali bardzo starannie. Przedstawione zostały najbardziej dramatyczne daty, począwszy od 19 sierpnia, kiedy to Niemcy rozpoczęli akcję wysiedlenia, do 24 sierpnia, gdy wyjechał trzeci, ostatni transport ok. 7 tys. mieszkańców getta i pod synagogą zamienioną na magazyn rozstrzelanych zostało wówczas kilkadziesiąt kobiet w ciąży

W ramach obchodów w niedzielę 25 sierpnia zorganizowana została Pielgrzymka Pamięci Mieszkańców Kielc do Treblinki, miejsca zagłady kieleckich Żydów. W drodze do tego szczególnego miejsca uczestnicy odwiedzili Żydowski Instytut Historyczny. Zwiedzili tam stałą wystawę „Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu”, prezentującą działalność konspiracyjnej grupy Oneg Szabat, tworzącej archiwum w getcie warszawskim. Wracając z Treblinki mogli też zwiedzić synagogę w Górze Kalwarii.

Obchodom towarzyszyła wystawa, która składa się z archiwalnych zdjęć, kalendarium, mapy i świadectw. Zainstalowana została w dwóch ważnych miejscach miasta: przy Ławeczce Karskiego, stojącej przy ulicy Sienkiewicza oraz przy pomniku Menora (IX Wieków Kielc).

Getto kieleckie zostało utworzone w najuboższej dzielnicy miasta 31 marca 1941, które zostało odgrodzone płotem z desek i drutu kolczastego. Do 500 budynków, w większości nie mających wody i kanalizacji, przesiedlono około 27 tys. Żydów.

W dniach 19-24 sierpnia Niemcy wywieźli z Kielc do Treblinki i zamordowali tam blisko 21 tys. osób. Ponad 1500 osób zginęło w tym czasie na ulicach miasta. Rozstrzelano dzieci z sierocińca żydowskiego oraz kobiety ciężarne, zamordowano starców i chorych.