Kielecka Delegatura IPN przygotowała wystawę o bp. Czesławie Kaczmarku

Wystawa biograficzna pt. „Czesław Kaczmarek”, przygotowana w 60. rocznicę śmierci bp. Czesława Kaczmarka, zostanie otwarta w czwartek 14 września o godz. 17 w Centrum Edukacyjnym IPN „Przystanek Historia”. Wystawie towarzyszy wykład. Wstęp wolny.

Ekspozycja przygotowana przez Referat Edukacji Narodowej Delegatury IPN w Kielcach, przybliża najważniejsze wydarzenia z życia bp. Czesława Kaczmarka (1895–1963) – duchownego, duszpasterza polonijnego, prezesa Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej w Płocku, od 1938 r. ordynariusza kieleckiego, jedynego członka Episkopatu Polski sądzonego przez komunistów. Jego pokazowy proces z września 1953 r., a w następstwie aresztowanie prymasa Stefana Wyszyńskiego, stanowiły apogeum antykościelnej polityki władz w okresie stalinowskim.

– To cenna i ważna inicjatywa – mówi KAI ks. Łukasz Zygmunt, rzecznik diecezji i dyrektor Duszpasterstwa Ogólnego Diecezji Kieleckiej. – To pozytywne zjawisko, że wiele środowisk odkrywa tę postać, że odtwarzane są źródła i zapiski, że organizowane są wystawy. I ważne, że bp Kaczmarek jest przybliżany młodemu pokoleniu – dodaje.

Wydarzenie będzie połączone z wykładem „Biskup Czesław Kaczmarek. Pasterz diecezji kieleckiej – męczennik komunizmu” dr. Tomasza Domańskiego z Referatu Badań Historycznych Delegatury IPN w Kielcach. Autorem wystawy jest dr Michał Zawisza, a jej recenzentem – dr Daniel Gucewicz.

W wystawie wykorzystano materiały pochodzące z: Archiwum Akt Nowych, Archiwum Diecezjalnego w Kielcach, Archiwum Diecezjalnego w Płocku, Archiwum Państwowego w Kielcach (fotografie, pocztówki i dokumentacja epistolograficzna ze zbiorów Januariusza Glibowskiego, antykwariusza z Kielc, sygn. 198), Biblioteki Narodowej, Filmoteki Narodowej, Instytutu Pamięci Narodowej, Muzeum Diecezjalnego w Kielcach, Narodowego Archiwum Cyfrowego, Urzędu Gminy w Gozdowie, Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Witolda Gombrowicza w Kielcach oraz z publikacji: ks. J. Śledzianowski, „Ksiądz Czesław Kaczmarek – biskup kielecki 1895–1963”, Kielce 2009 i „Omnia pro Christo Rege. Ksiądz Czesław Kaczmarek – biskup-męczennik”, red. ks. P. Tkaczyk, Kielce 2008.

Biskup Kaczmarek został aresztowany w styczniu 1951 r., wkrótce po zakończeniu tzw. procesu wolbromskiego, podczas którego skazano duchownych podległych jego władzy kościelnej. Podstawą oskarżenia ordynariusza kieleckiego były listy pasterskie, które wydał w początkowym okresie okupacji. Przedstawiano je jako dowód współpracy z Niemcami. Podczas dwuipółletniego aresztowania został poddany brutalnemu śledztwu i zmuszony do złożenia obciążających siebie i innych zeznań. Wokół procesu, przed Wojskowym Sądem Rejonowym w Warszawie, z września 1953 r. została rozpętana potężna kampania propagandowa, a sam biskup został skazany za próbę przewrotu, szpiegostwo i współpracę z Niemcami na 12 lat więzienia. Więziony, a następnie internowany, wolność odzyskał we wrześniu 1956 r. Do Kielc powrócił dopiero w kwietniu 1957 r. Do końca życia był szykanowany przez komunistów.