Kieleckie obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych

Uroczystości w miejscach kaźni i straceń oraz inicjatywy edukacyjne kieleckiej Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej realizowane w Kielcach i w regionie były elementami obchodów Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych, w piątek 1 marca.

W tym roku po raz pierwszy od wielu lat, w programie oficjalnych obchodów zabrakło Mszy św. Zamówiły ją natomiast środowiska patriotyczne i Eucharystia odbyła się w bazylice kieleckiej, pod przewodnictwem ks. Jacka Kopcia, dyrektora Zespołu Szkół Katolickich Diecezji Kieleckiej, przy dość licznym udziale kielczan.

W godzinach porannych zapłonęły znicze w miejscach poświęconych pamięci Żołnierzy Wyklętych, następnie na Cmentarzu Kielce – Piaski złożono kwiaty przed pomnikiem poświęconym pamięci żołnierzy AK, NSZ, WiN pomordowanych przez Urząd Bezpieczeństwa w Więzieniu Kieleckim. Historie Wyklętych przybliżył Andrzej Wiatkowski ze Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego.

– Żołnierze Wyklęci zostali pochowani w bezimiennych grobach. Ich rodziny bardzo często nie wiedziały, gdzie znajdują się szczątki i nie mogły oddać czci tym ludziom, którzy walczyli o niepodległość i wolną Polskę. Nie złożyli broni wraz z końcem okupacji niemieckiej, tylko dalej walczyli z sowieckim okupantem – podkreśliła dr Marzena Grosicka z Delegatury IPN w Kielcach.

Uczestnicy przeszli następnie na tzw. kielecką łączkę, gdzie prowadzono prace poszukiwawcze członków antykomunistycznej konspiracji. Wśród odnalezionych byli m.in.: Ludwik Machalski „Mnich”, Bronisław Klimczak „Sokół”, Stanisław Staroń.

W ramach oficjalnych obchodów przewidziano także złożenie kwiatów i zapalenie zniczy przed ścianą straceń w byłym Więzieniu Kieleckim. Władze samorządowe, państwowe, przedstawiciele związków kombatanckich, kieleckich instytucji oraz młodzież oddali hołd pod murem straceń dawnego kieleckiego więzienia Urzędu Bezpieczeństwa przy ulicy Zamkowej.

W godzinach wieczornych uroczystości przeniosły się pod Pomnik Armii Krajowej, gdzie odbyło się m.in. wciągnięcie Flagi Narodowej na maszt, odegranie Hymnu Państwowego, wystąpienie naczelnika Delegatury IPN w Kielcach, Apel pamięci, salwa honorowa, ceremonia złożenia wieńców i wiązanek, pieśń reprezentacyjną Wojska Polskiego.

Historycy z Kieleckiej Delegatury  IPN przeprowadzili prelekcje, pokazy multimedialne i prezentacje dotyczące Wyklętych w wielu szkołach regionu, np.  w Szkole Podstawowej nr 10 z Oddziałami Integracyjnymi im. Szarych Szeregów w Starachowicach, w Szkole Podstawowej im. Gustawa Kwiecińskiego w Osinach (gm. Mirzec), w Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach, w Zespole Szkolno-Przedszkolnym im. Armii Krajowej Korpus „Jodła” w Łącznej, w Zespole Szkół Przemysłu Spożywczego im. Danuty Siedzikówny „Inki” w Kielcach, w Szkole Podstawowej w Mniowie. IPN przygotował także wystawę dla osadzonych w Areszcie Śledczym w Kielcach. Przez cały marzec w Regionalnym Centrum Naukowo-Technologicznym w Podzamczu Chęcińskim będzie można poznawać wystawy: „Armia Krajowa” oraz „Witold Pilecki”.

5 marca Centrum Edukacyjne  IPN „Przystanek Historia” w Kielcach zaprasza na wykład dr Michała Zawiszy dla młodzieży szkolnej pt. „Podziemie niepodległościowe w Polsce po II wojnie światowej”, a 6 marca na wykład Edyty Krężołek dla młodzieży szkolnej pt. „Kim byli Żołnierze Wyklęci?”

Mianem Żołnierzy Wyklętych określa się żołnierzy walczących z ramienia podziemia antykomunistycznego w latach 1944-1956. Narodowe święto im dedykowane wynika z konkretnej daty:1 marca 1951 r. w mokotowskim więzieniu stracono Zarząd Główny organizacji Wolność i Niezawisłość z komendantem, pułkownikiem Łukaszem Cieplińskim.